Page 38 - ANTRENMAN BİLGİSİ 12
P. 38
2. Anaerobik Sistemler
ATP-CP Sistemi (Fosfojen Sistem)
Sistem
Kas
Yiyeceklerden kasılmaları
enerji
Şekil 2.12: ATP - PC sistem
Kas hücrelerinde az miktarda ATP depo hâlinde bulunur. Ani enerji ihtiyacında kas hücresinde yer alan
kreatin fosfat ya da fosfokreatin (CP veya PC), kreatin (C) ve fosfata (P) ayrışır. Bu ayrışma sonucunda
kas kasılması için doğrudan kullanılamayan bir enerji elde edilir. Elde edilen bu enerji ADP +P’nin ATP’ye
dönüştürülmesinde kullanılır (Şekil 2.12). CP’nin kaslarda az bulunmasından dolayı enerji bu yolla en fazla
10-15 saniye süreyle temin edilebilir. Ani enerjiye ihtiyaç duyulan halter, 100 m koşu, jimnastik, atma ve
atlama branşlarında kullanılır.
Laktik Asit Sistemi (Anaerobik Glikoliz)
ATP
Enerji Enerji
ADP + Pi Kas Kasılması
Karbonhidrat Glikojen Glikoz Pirüvik Asit
Yetersiz Oksijen
Laktik Asit
Şekil 2.13: Anaerobik glikoliz
Anaerobik sistemin enerji kaynağı vücutta bulunan karbonhidratlardır. İlk etapta ATP-CP sistemi ta-
rafından karşılanan enerji daha sonraki 8-10 saniyede laktik asit sistemi tarafından karşılanır. Bu sistem
karaciğer ve kasta bulunan glikojeni parçalayıp ADP+P’den ATP meydana getirmek için enerjiyi serbest
bırakır. Glikojenin parçalara ayrılması esnasında ortamda yeterli oksijenin olmamasından dolayı yan ürün
laktik asit meydana gelir (Şekil 2.13). Yapılan fiziksel etkinliğin süresinin uzaması ile kaslara biriken laktik
asit miktarı artar. Bu da kaslarda yorgunluk oluşturur. Bu yolla kaslardaki glikojenden elde edilen bir mol
glikozdan en fazla 3 mol ATP üretilir.
4. ETKİNLİK ANAEROBİK ENERJİ SİSTEMİNİN TERCİHİ
Bilişim teknolojilerinden yararlanarak ATP-CP enerji ve laktik asit sisteminin ağırlıklı olarak kul-
lanıldığı spor dalları ile ilgili araştırma yapınız. Bu spor dalları ile ilgili edindiğiniz bilgileri öğretme-
niniz rehberliğinde arkadaşlarınızla tartışınız.
36