Page 71 - SPORCU SAĞLIĞI 11

SPORCU SAĞLIĞI 6. ÜNİTE

Kramplar 69

Bu iki yöntemin yanı sıra masaj yapma, soğuk havalarda ısı paketleriyle etkilenen bölgeyi ısıtma ve dinlenme
(krampın oluşmasından sonra aktiviteden çekilme) gibi uygulamalar oluşan krampı daha uzun sürede tedavi etmeye
yöneliktir (Görsel 6.8).

Görsel 6.8: Kramp tedavisinde buz Görsel 6.9: Çok tuzlu olması koşulu ile turşu Görsel 6.10: Baldır kaslarında mey-
uygulaması suyu kramp tedavisinde kullanılmaktadır. dana gelen kramplara ilk yardımda
ayağın tabanından parmak uçlarının
hemen altından tutulur.
Bazı atletler 1950’lerden beri krampları durdurmak ve önlemek için turşu
suyu (Görsel 6.9) içmektedir. Yapılan araştırmalar, tuz oranın yüksek olması koşulu
ile bazı sporcular için uygulamanın işe yaradığını göstermektedir. Üstelik beklenen
etki 35 saniye içerisinde oluşmaktadır. Turşu suyunun çok tuzlu olması etkileme
mekanizmasının su ve elektrolit kaybı teorisi ile meydana geldiğini düşündürse
de uygulamanın etkinliği çok hızlı oluştuğu için su hacmi veya elektrolitin bu
sürede değişemeyeceği bildirilmektedir. Konu ile ilgilenen sinir bilimleri alanında
çalışan Nobel ödüllü Roderick MacKinnon (Rodik Makkinon) isimli bilim insanı,
turşu suyunun krampı durdurmasına ilişkin işleyiş mekanizmasını keşfetti. Yaptığı
çalışmalarla ağızdaki iki tat reseptörünün (TRPV1, TRPA1 alıcısı) turşu suyuna
Görsel 6.11: Baldır kaslarına ilk yar-
nasıl tepki verdiğini ortaya çıkardı. MacKinnon’a göre tat reseptörleri uyarıldığında dımda ayağın yukarıya doğru ittirilişi
reseptörler, beyne bir sinyal gönderir, bu da kramp sinyalini kapatan bir başka ayak tabanının farklı yerlerinden de
sinyalin oluşup krampın sonlanmasını sağlar. Daha sonra ilgili tat reseptörlerini yapılabilir.
başka neyin uyaracağını görmek için çalışmalarına devam eden bilim insanı; tarçın,
zencefil, kapsaisin (acı bibere acılığını veren madde) ve zayıf asit içeren yiyeceklerin
bu uyarımı oluşturduğunu gözlemlemiştir. Diğer taraftan bazı antrenör ve sporcular
da hardal ve ekşi şekerlemelerin krampı durdurduğunu bildirmiştir.

Egzersiz kaynaklı kramplar en çok baldır bölgesini etkiler. Özellikle patlayıcı
tarzda, ayak parmak ucuna yüklenerek yapılan, ayak bileğinin çok etkili olararak
kullanıldığı hareketler baldır kaslarına çok ağır yükler bindirmektedir. Karşılaşma
süresinin uzun olması ve hareketlerin çok sıklıkla tekrarlanması yorgunluğu ve
kramp riskini arttırmaktadır. Baldır bölgesinde oluşan kramp sonrasında uygulanan Görsel 6.12: Her iki baldır kaslarında
ters germe yöntemi şu şekilde uygulanmalıdır: aynı anda meydana gelen kramplara
ilk yardım
Baldır kaslarında oluşan kramplar için ilk yardım: Kramp oluşan bacağın
diz ekleminde herhangi bir bükülme olmaz. Görsel 6.10’da görüldüğü üzere ilk
yardımı yapan kişi, kramplı ayağı tabandan, parmak uçlarının hemen altından tutar.
Hareket ayak bileği ekleminden olacak şekilde ayak parmak uçlarına, yukarıya
doğru baskı uygulanarak yapılır. Uygulama kramp sonlanana kadar devam eder.
Bazı durumlarda kramp baldır bölgesinden farklı yerlerde oluşabilir. Bu durumda
ayağın yukarıya doğru ittirilişi ayak tabanının farklı yerlerinden de yapılabilir (Görsel
6.11). Karşılaşma içerisinde gerçekleşen baldır kramplarına yapılan acil yardım
varsa sağlık görevlisi tarafından yapılmalıdır. Oyunun durmadığı ya da sağlıkçının
yetişemediği durumlarda ilk yardım uygulaması sakatlık oluşturmayacak şekilde Görsel 6.13: Baldır kaslarında meyda-
görsel 6.12’de ve görsel 6.13’te gösterildiği gibi sahada bulunan bir oyuncu na gelen kramplara ilk yardım
tarafından da gerçekleştirilebilir.