Page 79 - SPORCU SAĞLIĞI 11
P. 79
SPORCU SAĞLIĞI 7. ÜNİTE
İlk Yardım Ve Ön Tedavi Prensipleri 77
Soğuk suya daldırma: Tedavi edilecek bölgenin di-
rekt olarak içinde buz parçaları bulunan su dolu kaba
(Görsel 7.9) batırılmasıdır. Soğuk suya daldırma uygu-
laması, buz torbası kullanımının mümkün olmadığı ya
da mevcut yaranın boyutunun çok büyük olup buz tor-
balarının soğutma işlemi için yetersiz kaldığı durum-
larda kullanılmaktadır. Uygulamada su sıcaklığının 10
°C’den yukarıya çıkmasına izin verilmez. Açık yaralarda
bu yöntem kullanılmaz.
Kimyasal buz torbaları: Kimyasal buz torbaları ge-
nelde kalın sağlam bir vinil torba içine konan kimyasal
maddeden oluşur. Torbanın sıkıştırılması ya da torbaya
vurulması ile vinil torba içinde bulunan kimyasal reak-
siyon başlatılır ve paket hızlı bir şekilde soğur. Bu pa- Görsel 7.9: Buz parçaları bulunan su dolu kaba yaralı bölge daldırılır.
ketler taşımak ve her yerde kullanmak için çok uygun-
dur. Ancak ticari amaçlı üretilip satıldıklarından pahalı
olabilirler, çoğu tek kullanımlık torbalardır ve genellikle
soğukluğunu gerçek buz gibi muhafaza etmez. Paket-
ler uygulanan vücut bölgesine kalıplanabilir. Yaralının
toleransına bağlı olarak kuru veya ıslak havlu üzerin-
den uygulanabilir.
Cold packler: Cold packler de (Görsel 7.10) kimyasal
buz torbaları gibi kalın sağlam bir vinil torba içine ko-
nan jelatinimsi bir maddeden ya da su emdirilmiş si-
lika jelinden oluşur. Buzdolabında 0-8 dereceye kadar
soğutularak kullanıma hazır hâle getirilir. Tedavi süre-
si 15-20 dk’dır. Yaralının toleransına bağlı olarak kuru
veya ıslak havlu üzerinden uygulanabilir. Bandajla bir-
likte de tatbik edilebilir. Görsel 7.10: Cold pack tekrar kullanılabilme özelliğine sahiptir.
Soğutma spreyi: Soğutma spreyi (Görsel 7.11), ge-
nellikle soğutmanın ağrı kesici özelliğinden yararlan-
mak için kullanılır. Deri altı yağ dokusunun ince olduğu
el, el bileği, ayak, ayak bileği gibi bölgelerde oluşan
burkulma ya da künt travmalarda uygulandığı bölgenin
3 - 4 mm altına kadar etkili olabilen soğutma spreyleri
daha derindeki yaralanmalarda çok etkili değildir. An-
cak uygulama sonrasında refleks etkiyle bazı derin kan
damarlarının daralabileceği, bu etkinin hafif ve geçici
olabileceği soğutmanın devamı olmadığı için de son-
rasında kan akımının daha da artabileceği ve istenilen
etkinin tam tersi bir etki olabileceği bildirilmiştir. Ay-
rıca bu spreyler uygulandığı bölgede hissizlik, uyuşma
meydana getirdiğinden yaralanmaların gerçek boyu-
tunun anlaşılmasını engeller. Bundan dolayı kendini iyi
hisseden sporcular sportif faaliyete devam etmek iste- Görsel 7.11: Soğutma spreyi uygulaması
yebilir, bu da yaralanmanın kötüleşme riskini doğurur.
Soğutma spreylerinin yarattığı bir diğer problem deride
yarattığı soğuk yaralanmalarıdır. Uygulama 10-15 sa-
niye süreyle yüzeye 30 ‘lik açı yapacak şekilde 45 cm
0
uzaktan ve kas liflerine paralel olarak yapılır.