Page 25 - Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim Programları Okuryazarlığı Öğretmen Kılavuz Kitabı

TÜRKIYE YÜZYILI MAARIF MODELI ÖĞRETIM PROGRAMLARI

2.6. SOSYAL-DUYGUSAL ÖĞRENME BECERİLERİNİN İŞLENMESİNE
İLİŞKİN DERS KİTAPLARINDAN ÖRNEKLER

Örnek 1. Coğrafya Dersi 9. Sınıf
COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI

Öğrenme-öğretme
Uygulamaları COĞ.9.5.1.
Öğrencilerden doğal ve beşerî faktörlerin ekonomik faaliyetlere etkileriyle ilgili bildikleri ve
merak ettikleri konuları yazılı hâle getirmeleri istenebilir. Yazılanlar paylaşılır. Grup çalışma-
sı içinde merak edilen bilgilere ulaşmak için uygun yöntem ve stratejiler belirlenerek bilgi
toplanır. Toplanan bilgiler, coğrafi temsil ve metinlerden yararlanılarak düzenlenir ve siste-
matik şekilde çözümlenir (E3.7, OB1). Sürecin bu aşamasında her gruptan ulaştığı sonuçları
paylaşması istenir. Paylaşımlardan yola çıkılarak Türkiye’deki kaynakları verimli kullanma
konusunda neler yapılması gerektiği ifade edilir (D17.3). İfade ettikleri çözümlerin ekono-
miye sağlayacağı katkıları düşün-eşleş-paylaş tekniği ile paylaşmaları istenebilir (D19.3).
Sürecin son aşamasına gelindiğinde gruplardan en başta yazdıklarını incelemeleri ve
merak ettiklerine cevap bulup bulamadıklarını tartışmaları istenebilir (KB3.3). Son olarak
öğrencilerin süreç boyunca öğrendiklerini listelemeleri ve dersin başında bildikleriyle kar-
şılaştırarak öğrenmelerine ilişkin öz değerlendirme yapmaları sağlanabilir ve öğrencilere
geri bildirim verilir (SDB1.1, SDB1.2, SDB2.2). Yakın çevrede yer alan bir işletmenin kuruluş
yeri şartlarının incelenebilmesi için coğrafi gözlem, saha/sanal saha çalışması yapılabilir.
Yapılan saha çalışmasına ilişkin sınıfta bir tartışma süreci başlatılabilir (SDB2.1).
Yukarıda coğrafya dersi 9. sınıf Öğretim Programı 5. Ünite Ekonomik Faaliyetler ve Etkileri öğretim
Bu ünitede performans görevi olarak öğrencilerden doğal ve beşerî faktörlerin ekonomi
programından bir kesit alınmıştır. Bu bölümde Sosyal-duygusal Öğrenme Becerilerinden SDB1.1 Kendini
üzerindeki etkilerini harita, fotoğraf vb. görsellerle açıklayan bir diyagram hazırlamaları
Tanıma (Öz farkındalık) SDB1.2 Kendini Düzenleme (Öz düzenleme) ve SDB2.2 İş Birliği becerilerinin
istenebilir (SBAB11.2). Performans görevi, analitik dereceli puanlama anahtarı ve öz de-
ğerlendirme formuyla değerlendirilebilir (SDB1.2, SDB1.3).
işletilmesi hedeflenmiş olup Coğrafya ders kitabına aşağıdaki şekilde yansıtılmıştır.
5. Ünite: eKOnOMiK FAALiYetLeR Ve etKiLeRi
FARKLILAŞTIRMA insanların hayatlarını devam ettirmek, gelir elde etmek ve refah seviyelerini
yükseltmek için yaptıkları çalışmalara ekonomik faaliyet denir. Ekonomik
Zenginleştirme Öğrencilerden *ekonomik faaliyetlerin geçmişte etkilendiği, gelecekte de etkilenebilece-
faaliyetler; üretim, dağıtım ve tüketim süreçlerini kapsar. Mal ve hizmetle-
rin bir dizi işlemden geçirilerek kullanıma hazır hâle getirilmesine üretim
ği faktörler konusunda araştırma yapmaları istenebilir. Bunun yanı sıra öğrencilere öğren-
adı verilir. Üretilen mal ve hizmetlerin bir yerden başka bir yere aktarılma-
me özelliklerine göre ekonomik faaliyetlere ilişkin ek tablo, grafik, şekil ve/veya diyagram
sı dağıtım, tüketiciler tarafından kullanılması da tüketim olarak adlan-
inceleme ve bu incelemeye bağlı olarak elde ettikleri çıkarımları sunma görevi ile buzul-
dırılır. Ekonomik faaliyet; kaynak girdisi, üretim süreci ve ürün çıktısı (mal
ların erimesi sonucu kutuplarda önemi artabilecek ekonomik faaliyetleri araştırma görevi
veya hizmet) ile karakterize edilir. Ekonomik faaliyetlerin yeryüzündeki
verilebilir. dağılışı çok değişkenli ve karmaşık bir yapıya sahiptir. Ekonomik faaliyet-
leri etkileyen coğrafi faktörler yerelden küresele doğru değişebilmektedir.
Destekleme Öğrencilerin öğrenme özelliklerine ve ünite içeriğindeki konulara göre ürün oluşturmaları
Ekonomik faaliyetleri etkileyen doğal ve beşerî faktörler hakkında bildikleriniz ve bilmek
istediklerinizi formun ilgili alanlarına yazınız. Yazdıklarınızı arkadaşlarınızla paylaşınız.
(afiş, rapor, drama, blog yazısı vb.) için öğrenci seçimlerine izin verilebilir. Performans gö-
revi, yaşadığı şehirdeki ekonomik faaliyetleri dijital veya basılı harita üzerinde etiketlemesi
Ne Bilmek İstiyorum?
Ne Biliyorum?
şeklinde düzenlenebilir.
ÖĞRETMEN
YANSITMALARI Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza
5. Ünite: eKOnOMiK FAALiYetLeR Ve etKiLeRi
okutunuz. 5.1.1. Ekonomik Faaliyetleri Etkileyen
Ekonomik faaliyetleri etkileyen doğal ve beşerî faktörler hakkında öğrendiklerinizi formun ilgili alanı-
Doğal Faktörler
na yazınız. Yazdıklarınızı, ünitenin başında “Ne biliyorum?” ve “Ne bilmek istiyorum?” alanlarına yazdıkla-
rınızla karşılaştırarak öğrenme durumunuzu değerlendiriniz. Değerlendirmelerinizi arkadaşlarınızla
Doğal faktörler, ekonomik faaliyetler için kimi zaman avantaj sağlarken kimi
paylaşınız.
zaman da bu faaliyetlerin sınırlarının belirlenmesinde temel oluşturmaktadır.
Bir yerin coğrafi özelliklerinin ana kaynağı, o yerin sahip olduğu coğrafi ko-
Öğrendiklerim/Ne öğrendim?
Türkiye’nin coğrafi konumu, numdur. Bu nedenle coğrafi konumun bir yerde görülen fiziki ve beşerî çev-
enerji taşımacılığını nasıl
etkilemiştir? re özelliklerinin ortaya çıkmasında ana etken olduğu söylenebilir. Coğrafi
konum, küresel pazarda ekonomik faaliyetleri etkileyen kritik bir faktördür.
Büyük ticaret yollarının kavşak noktası veya doğal kaynaklara yakın strate-
jik konumlarda bulunan Türkiye gibi ülkeler, uluslararası ticarette önemli bir
avantaja sahiptir.
Bir yerin iklim koşulları; tarımsal faaliyetler başta olmak üzere sanayi, enerji
üretimi, ulaşım, turizm gibi diğer ekonomik faaliyetleri de etkilemektedir. İk-
lim; tarım ürünleri ve turizm faaliyetlerinin çeşitlenmesinde doğrudan, bazı
sanayi kollarının icra edileceği yerlerin seçiminde de dolaylı etkiye sahiptir 35
(Görsel 5.1). Ayrıca iklim şartları; güneş enerjisi, rüzgâr gücü ve suyla çalışan
enerji santrallerinin verimliliğini de etkileyebilmektedir.
25

Görsel 5.1: Sıcak ve yağışlı alanlarda ananas yetiştirilebilirken sıcaklığın düştüğü
ve yağışın azaldığı yerlerde buğday tarımı yapılabilmektedir.
174

182