Page 30 - Ortaöğretim Veli Rehberlik Kitabı 1
P. 30
Ruh Sağlığı
» Çocuğunuzla konuşarak ve onu doktora görünmeye ikna ederek başlayabilirsiniz. BDB hakkında konuşmak zor bir
konu olabilir. Çocuğunuzla görünüşü hakkında konuşurken hassas ve ilgili olmak bunun yanında yargılayıcı olma-
mak önemlidir. Çocuğunuzun görünümündeki “kusurların” görünür olup olmadığı konusunda onunla tartışmaktan
kaçınmak en iyisidir. Onun sağlığına ve mutluluğuna odaklanmaya çalışın.
» Sağlıklı bir vücut imajı çocuğunuzun BDB geliştirmesini önlemeye yardımcı olabilir. Bunun için çocuğunuzla sosyal
medyada özendirilen fiziksel özellikler hakkında konuşup ona olumlu bir rol model olarak çocuğunuzun sağlıklı bir
beden imajı geliştirmesine yardımcı olabilirsiniz.
» Çocuğunuz görünüşünü kontrol etmek için ayna başında çok zaman harcıyorsa BDB tedavisi süresince aynaları
kapatmaya, saklamaya veya ayna kullanımına bir süre sınırı koymaya ve bu sınırı kademeli olarak azaltmaya
teşvik edebilirsiniz.
» Sosyal medya içerikleri BDB’ye yol açabilir veya var olan BDB’yi daha da kötüleştirebilir. Çocuğunuz ile internette
gördüğü içerik türü hakkında konuşup ona zarar verebilecek içerikleri kapatmasını teklif edebilirsiniz.
Yeme Bozuklukları
Yeme bozuklukları fiziksel sağlığı da etkileyen ciddi bir zihinsel sağlık sorunudur. En yaygın görülen yeme bozuklukları
aşağıdaki gibidir:
Anoreksiya nevroza: Kişinin kilo alma korkusu yaşaması, yediği yiyecek miktarını kısıtlaması ve bozuk bir beden algı-
sına sahip olmasıdır.
Bulimia nervosa: Kişinin çok fazla miktarda yiyecek yemesi ve sonra bu yiyeceklerden kurtulmak için kusması ya da
müshil, idrar söktürücü veya lavman kullanarak yediklerini çıkarmasıdır.
Kaçıngan kısıtlayıcı gıda alımı bozukluğu (ARFID): Kişinin yalnızca bir miktar veya seçilmiş yiyecekler yemesi ve
ihtiyaç duyduğu tüm besin maddelerini alamamasıdır.
Tıkınırcasına yeme bozukluğu: Kişinin çok fazla miktarda yemek yemesi ve yeme konusunda sıkıntı hissetmesi, an-
cak yiyeceklerden kurtulmaya çalışmamasıdır.
Ortoreksiya: Sağlıklı beslenme takıntısıdır. Ortoreksiyalı kişiler katı diyetler uygulayabilir, besin gruplarını tamamen
kesebilir ve hastalıklar veya gıdaların saflığı konusunda endişe duyabilirler. Vegan, glütensiz, süt içermeyen veya ta-
mamen organik diyetlere sıkı sıkıya bağlı kalmak gibi yiyecek gruplarını ortadan kaldırarak yedikleri yiyecek türünü
kısıtlayabilirler. Ortoreksiyalı bazı kişiler yiyecekleri hazırlamak, sınıflandırmak, tartmak veya üzerinde düşünmek için
saatler harcayabilirler.
Yeme bozuklukları Beden Dismorfik Bozukluktan (BDB) farklıdır. Yeme bozukluğu olan kişiler, belirli
vücut kısımlarından ziyade vücut ağırlıkları veya şekilleriyle çok ilgilenirler. Yeme bozukluğu olan
kişilerin aynı zamanda sağlıksız beslenme alışkanlıkları veya çok fazla egzersiz yapma davranışları
vardır. BDB’de odak noktası vücudun belli bir kısmıdır.
Yeme bozukluklarının erken uyarı işaretleri nelerdir?
» Başkalarına yemek yapma ama yememe
» Porsiyon boyutlarını azaltma veya oldukça sınırlı yeme ve diyet yapma
» Et, süt ürünleri gibi ana gıda gruplarını veya abur cuburu ortadan kaldırma
» Nispeten kısa bir süre içinde çok miktarda yemek yeme
» Yemeğin renginden, kokusundan, dokusundan veya tadından şikayetçi olma
» Özellikle yemek zamanlarında endişeli, kızgın veya asabi görünme
» Yemek konusunda “kontrolden çıkmış” hissetme
» Yiyecekle ilgili olarak utanç, suçluluk ve kendinden nefret etme duygusu yaşama
» Sosyal aktivitelerden, özellikle de yemekle ilgili olanlardan kaçınma
» Yemek hakkında çok konuşma ama yemekle ilgilenmeme
31
30
30 31