Page 27 - Ortaöğretim Veli Rehberlik Kitabı 1

Ruh Sağlığı

Özgül fobi: Özel durumlara veya nesnelere (Örneğin köpeklere veya yüksekliğe) karşı duyulan yoğun korkulardır.
Panik bozukluk: Tekrarlayan ve beklenmedik panik ataklarıdır.

Panik atak: Çoğu insanın korkmadığı bir durumda yoğun bir korku veya panik hissidir.
Agorafobi: İşler ters gittiğinde kaçmanın veya yardım almanın zor olabileceği durumlarda veya yerlerde bulunma kor-
kusudur. Evden ayrılmaktan korkmayı da içerebilir.
Ayrılma kaygısı bozukluğu: Evden ya da sevilen birinden ayrılmakla ilgili aşırı bir korkudur.
Seçici konuşmazlık: Belirli yerlerde, belirli insanlarla veya belirli sosyal aktiviteler sırasında konuşamamadır.

Kaygı bozukluklarının erken uyarı işaretleri nelerdir?
Davranışsal pek çok değişiklik kaygı bozuklukları ile ilişkili olabilir. Ancak kesin bir bozukluğun işareti değildir. Dikkatli
olunması gereken davranışsal değişiklikler:
» Uyku ve yeme alışkanlıklarında gözle görülür değişiklikler
» İzolasyon, akran gruplarında değişiklik
» Okul başarısında düşme

» Okula gitme konusunda alışılmadık bir isteksizlik
» Artan sinirlilik, huysuzluk ve hassasiyet
» Temelsiz veya mantıksız görünen korkuları, endişeleri veya olumsuz beklentileri dile getirme

» Eskiden zevk aldıkları aktivitelerden kaçınma (Spor, arkadaşlarla takılmak, okul etkinliklerine gitmek.)
» Birisi onunla konuşurken odaklanamıyor veya herhangi bir şeye odaklanamıyor gibi görünme
» Alkol ve uyuşturucu kullanma
Bedensel belirtiler,

• Çarpıntı, nefes darlığı, hızlı kalp, göğüs ağrısı

• Baş dönmesi
• Bulantı, karın ağrısı, kusma

• Kronik baş ağrıları
• Açıklanamayan kilo kaybı veya kilo alımı

• İşitme sorunları, ses duyarlılığı
• Görme sorunları, ışığa duyarlılık

• Cilt tahrişleri, egzama, kurdeşen, döküntü
• Eklem ve kas ağrısı, vücut ağrıları

Kaygı bozukluklarının işaretleri ile karşılaştığında ebeveynler ne yapmalı?

Çocuğunuzun kaygı bozukluğu olduğunu düşünüyorsanız en kısa sürede profesyonel yardım alma-
nız en doğrusudur. Kaygı bozukluğunun kendi kendine ortadan kalkması pek mümkün değildir ancak
çoğu kaygı bozukluğu psikolojik tedaviyle iyileşir.
Bir psikolojik danışman/rehber öğretmen veya çocuk ve ergen ruh sağlığı konusunda eğitim almış bir
uzman, çocuğunuzun sorunları çözmesine ve endişeli duyguları anlayıp yönetmesine yardımcı olabilir.

Kaygı bozukluğu olan gençleri evde desteklemek için ne yapılabilir?
» Çocuğunuza onu sevdiğinizi ve ihtiyaç duyduğu anda sizinle konuşabileceğini söyleyebilirsiniz.

» Çocuğunuza kendisini nasıl desteklemenizi istediğini sorabilirsiniz. Bu, çocuğunuzun bağımsızlığına saygı duydu-
ğunuzu gösterirken aynı zamanda ona kontrol duygusu da verebilir.

27
27