Page 73 - 3 Adım AYT Türk Dili ve Edebiyatı
P. 73

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI                               AYT        1.
                                                                                                          ADIM
                                                       Divan Şiiri







        1.   “Dünyayı bir yana, seni bir yana koysalar yine de bana sen   4.   Henüz  genç  yaşlardayken  geldiği  İstanbul’un  en  beğenilen
            gereksin, ey vefasız, sen!”                            şairlerinden biri oldu. Hocası için yazdığı “Sümbül Kasidesi”
            Bu açıklama aşağıdaki beyitlerden hangisine ait olabilir?  ile ününü artırdı ve dönemin ünlü şairlerinin dikkatini çekti.
                                                                   Türk  şiirinin  önemli  isimler  yetiştirdiği  bir  yüzyılda  yaşadığı
            A)  Dünyâyı girişmeyle esir eyledi bilmem
                                                                   hâlde hepsini gölgede bırakan şair, daha çok kaside ve ga-
               Câdû mıdır ol gamze-i fettân ne belâdır
                                                                   zel yazdı. Çağdaşı şairlere göre daha sade ve anlaşılır bir
            B)  Dâr-ı dünyâ delü gönlüm gibi virân olsa            dil seçti. Şiirlerinde zaman zaman halk söyleyişlerine de yer
               Ne cihân olsa ne cân olsa ne hicrân olsa            verdi.  “Şairlerin  Sultanı”  anlamına  gelen  “Sultanü’ş  Şuara”
            C)  Seni dünyâ gibi yalancı vü yüze gülici             unvanını aldı.
               Bilmez ol ahd ü amân derler idi gerçek imiş         Bu parçada tanıtılan divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?
            D)  Dünyâyı bir yana kosalar bir yana seni             A) Fuzûlî            B) Bâkî      C) Nedîm
               Bana seni gerek seni ey bîvefâ seni                           D) Şeyh Gâlip     E) Nef’î
            E)  Minnet Hudâ’ya devlet-i dünyâ fenâ bulur
               Bâkî kalur sahîfe-i âlemde adumuz













        2.   Bi-hamdi’llâh şeref buldı yine mülk-i Süleymânî
            Cülûs itdi saâdet tahtına İskender-i sânî
                                                               5.    I.  Nedür bu handeler bu işveler bu nâz u istiğnâ
            Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
                                                                           Nedür bu cilveler bu şîveler bu kâmet-i bâlâ
            A)  Telmih sanatına başvurulduğu
            B  Cülûsiye türünden alındığı
                                                                           Nedür bu’ârız u hatt u nedür bu çeşm ü ebrûlar
            C)  Gazel ile konu olarak benzeştiği
                                                                           Nedür bu hâl-ı hindûlar nedür bu habbe-i sevdâ
            D)  Ahenk unsurlarından yararlanıldığı
            E)  Divan şiiri geleneğine ait olduğu
                                                                        II.  Leylîde ohumak ıztırâbı
                                                                            Olsa ruh-i Kays idi kitâbı



                                                                            Meşk etmeğe Kays alsa her hat
                                                                            Leylî kaşı idi ana ser-hat


                                                                            Hat üzre kılurdı ol güzeller
        3.   Aşağıdakilerin hangisinde divan şiirinin beyitlerle kuru-               Min nâz ile bahsler cedeller
            lan nazım biçimleri birlikte verilmiştir?
                                                                   Aşağıdakilerden hangisi bu iki metnin ortak özelliği değildir?
            A)  gazel - rubai - kaside
            B)  tuyuğ - murabba - mesnevi                          A)  Divan şiiri geleneğine ait olması

            C)  gazel - mesnevi - kıt’a                            B)  Nazım birimlerinin beyit olması
            D)  şarkı - muhammes - müstezat                        C)  Gazel nazım şekliyle kaleme alınması
                                                                   D)  Ahenk unsurlarından yararlanılması
            E)  kaside - kıt’a - tuyuğ
                                                                   E)  Dönemlerinin dil özelliğini yansıtması



                                                                                                              71
   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78