Page 77 - 3 Adım AYT Türk Dili ve Edebiyatı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI AYT 3.
ADIM
Divan Şiiri

2018 AYT 2018 AYT
1. Bir gazele ait üç beyit şu şekildedir:
4. XVIII. yüzyılda yaşamış Klasik Türk edebiyatı şairidir. Sebk-i
I. Ne denlü ağlasa zâr olsa âşık Hindî’nin önemli temsilcileri arasında gösterilir. Genç yaşta
Açılsa gülse gül-zâr olsa dilber divan sahibi olmuştur. Divan şiiri geleneğinin son büyük tem-
silcilerinden biri olarak kabul edilir. Mesnevi yazma gücünü
II. Cefâyı az kılsa Hayretî’ye
alegorik bir eser olan Hüsn ü Aşk adlı eseriyle ispat etmiştir.
Sözüm bu kim vefâ-dâr olsa dilber
III. Öpülse yâr ile yâr olsa dilber Bu parçada söz edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
Koculsa râm-ı dil-dâr olsa dilber A) Nâbî B) Nedîm
Bu beyitlerin şiirde yer alma sırası aşağıdakilerden han- C) Şeyh Gâlip D) Şeyhülislam Yahyâ
gisinde doğru olarak verilmiştir?
E) Hayâlî
A) I - III - II B) II - I - III C) II - III - I
D) III - II - I E) III - I - II 2019 AYT

5. Gündelik yaşamın önemli bir parçası olan mutfak kültürü,
divan şiirine de yansımıştır. Osmanlı mutfağının zenginliğini
yansıtan baklava, güllaç, işkembe çorbası, biryan, musakka,
2018 AYT
yahni gibi geleneksel yemekler ve tatlılar, divan şairlerinin ha-
2. Her beyti başlı başına bağımsız bir şiir olmakla birlikte bütün yal dünyasında çeşitli anlamlar kazanmıştır.
beyitleri arasında bir duygu ve düşünce birliği bulunan şiirlere
Divan edebiyatında ---- denir. Örneğin Fuzûlî’nin gerek Di- Bu parçaya göre aşağıdaki beyitlerden hangisi, Osmanlı
van’ında gerekse ---- mesnevisinde bu türden şiirlerin sayısı mutfak kültürünü temsil eden bir örnek olamaz?
oldukça fazladır.
A) Giceyle uyhuda mekteb hâcesinin gözine
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi
Sahan böreği ile baklava gelir görünür
sırasıyla getirilmelidir?
B) Yahni ile turşî-i şalgam verir insâna ferah
A) yek-ahenk gazel - Leyla vü Mecnun
Girde balık çorbası hem virdi zarîfâne ferah
B) rindane gazel - Şikâyetnâme
C) N’ola kılsam leb-i dildâr içün âh
C) âşıkane gazel - Rind ü Zâhid
Kanı âlemde bir bî-dûd helvâ
D) yek-avaz gazel - Hadîkatü’s-Süeda
D) Dün tabîbe derd-i dilden bir devâ sordum didi
E) beytü’l gazel - Beng ü Bade
Gam yemeden özge bu derdün devâsın bilmedüm
E) İderse ehl-i meclis n’ola ikrâm

Begayet pûhtedir yahni degül hâm
2018 AYT
3. Gözle konşu hakkını dinle beni
2021 AYT
İster isen Hak seve dâ’im seni
6. Fatih Sultan Mehmet ve II. Bayezid zamanında şiirler yazmış-
Kırma gönlün hoş geçin mü’min isen
tır. Şiirleri, o daha hayattayken, bütün Anadolu ve Rumeli’ye
Dü cihânda olmak istersen esen
yayıldığı gibi Hüseyin Baykara’nın Herat’taki sarayında dahi
Konşusunu kim ederse bî-huzûr okunur olmuş, kendisinden sonraki şairleri de etkilemiştir.
Dü cihânda Hak anı ede kusûr Türk edebiyatı tarihinde Şeyhi ile Necati arasında yetişen
şairlerin en tanınmışlarındandır. Onun “kerem”, “benefşe” ve
İçerik özelliklerinden hareketle bu beyitlerin aşağıdaki
“âb” redifli kasideleri, bilinen eserleri arasındadır.
metin türlerinin hangisinden alındığı söylenebilir?
A) Surnâme B) Pendnâme Bu parçada söz edilen şair aşağıdakilerin hangisidir?
C) Kıyafetnâme D) Seyahatnâme A) Süleyman Çelebi B) Ahmet Paşa C) Sehi Bey

E) Gazavatnâme D) Taşlıcalı Yahya E) Âşık Paşa

75