Page 120 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE 3. ADIM

6. Platon’a göre maddi şeylerin bağımsız bir varlığı yoktur. 9. Phyrrhon’a göre aynı şey farklı insanlara, farklı şekillerde gö-
Onlar ideal varlıklar evrenindeki mükemmel biçimlerin ge- rünür. Aynı bal bir kimseye tatlı, bir başkasına acı gelebilir.
çici birer yansımasıdır. Aristoteles ise maddesiz biçimin ve Hatta aynı suyu bir elim sıcak, diğer elim soğuk algılayabilir.
biçimsiz maddenin olamayacağını ileri sürer. Ona göre her Ben suyun sıcak mı yoksa soğuk mu olduğunu bilemem.
varlığın, aynı zamanda varoluş amacı, kendi mükemmel “öz”
ünü yine kendi içinde taşımaktır. Phyrrhon’un bu görüşleri aşağıdaki yargılardan hangi-
siyle çelişir?
Buna göre Aristoteles’i Platon’dan ayıran temel nokta
A) Tüm bilgimizden şüphe etmeliyiz.
aşağıdakilerden hangisidir?
B) Varlık hakkında doğru bilgiye ulaşılamaz.
A) Varlığın yapısının bilenemeyeceğini düşünmesi
C) Duyu verileri insandan insana farklılık gösterir.
B) İdeal varlıkların mükemmel olduğunu savunması
D) Şeyler hakkında kesin bir yargıya varamayız.
C) Asıl gerçekliğin maddenin içindeki öz’de saklı olduğunu
ileri sürmesi E) Görünüşlerin ötesindeki gerçekliğin kendisine ulaşılabilir.
D) Varlığın salt biçimden oluştuğunu savunması 10. Aristoteles’in araştırmaları genel olarak dört ilkede toplanır.
E) Biçimin maddeden ibaret olduğu görüşünü ileri sürmesi Bunlar:
• Araştırmalarındaki konuyu belirtmek ve saptamak
7. Anaksimenes nitelik bakımından değişmeyen, kendisiyle aynı • Madde hakkında mevcut olan işaret ve düşünceleri sırala-
kalma özelliği gösteren, gevşeyip yoğunlaşabilen bir maddenin mak, açık bir duruma getirmek
varlığın özü olabileceğini iddia ederken; Empedokles birbiriyle • İleri sürülen sorunun gösterdiği zorlukları araştırmak, in-
karışıp daha sonra ayrılabilen, fakat kendisi değişmeyen ilk
celemek
madde üzerinde karar kılmıştır. Demokritos’ta ise bu sorunun
cevabı, maddenin temeli olan atom fikrine dönüşmüştür. • Eşyayı olduğu gibi göz önünde tutmak ve geçmiş tartışmala-
rın sonuçlarından çıkan akıl yürütmelerden yararlanmaktır.
Parçada aşağıdaki konulardan hangisi ele alınmaktadır?
Buna göre Aristoteles’in araştırmalarında aşağıdakiler-
A) Değişmenin tüm var olanların temeli olarak ele alınması den hangisine yer verilmez?
B) İlk Çağ’da idealar problemiyle ilgilenilmesi A) Araştırma alanını sınıflandırmak
C) Filozofların düşüncelerinin, yaşadıkları çağda genelgeçer B) Araştırma verilerini deneyle sınamak
olması
C) Maddeleri anlaşılır hâle getirmek
D) Materyalistlerin varlığın özüne, farklı unsurları temele ala-
rak ulaşmaları D) Önceki çalışmalardan yararlanmak

E) Empedokles ve Demokritos’un varlığın aynı nitelikte oldu- E) Çalışma alanını sınırlandırmak
ğunu savunmaları
11. Bir insan yanlışa yanlışla karşılık vermemeli ve kendine herhangi
8. Aynı şeydir yaşayanla ölmüş, uyanıkla uyuyan, gençle ihtiyar.
bir kötülük yapılsa bile kötülük yapmamalı. Bu söylediklerimizi ka-
Bunlar değişince ötekilerdir ve ötekiler değişince de bunlar.
bul ederken kendi düşüncelerine ve inançlarına ters düşmemeye
Bunların hayatı onların ölümü, onların hayatı da bunların ölü-
dikkat et. Çünkü bu düşünceleri çok az kişinin doğru bulduğunu
müdür. Soğuk ısınır, sıcak soğur, yaş kurur, kuru nemlenir.
ve gelecekte de yine çok az kişinin doğru bulacağını biliyorum. Bu
Kendinde ikilik olan şeyin “logos” da nasıl uyuştuğunu anla-
düşünceleri kabul edenlerle etmeyenlerin ortak bir görüşe varma-
mazlar. Daire çemberi üzerinde başlangıç ve son, ortaklaşa bir
ları imkânsızdır. Bunlar, karşılıklı olarak birbirlerinin düşünceleri-
şeydir. Keçeci mengenesinin doğru ve eğri yolu bir ve aynıdır.
ne bakarak biri diğerini küçümser. Bu yüzden iyi düşün, sen de
İnen ve çıkan yol, bir ve aynıdır. İyi ile kötü, bir ve aynı şeydir.
bana katılıyor ve aynı şekilde düşünüyor musun? Eğer öyleyse
Zaman; oynayan, dama taşı süren bir çocuktur. Olduğu yerde
insanın yanlış yapmaması, yanlışa yanlışla karşılık vermemesi ve
kalan hiçbir şey yoktur. Aynı ırmaklara girenlerin üzerine hep
ona kötülük yapıldığında kötülük yaparak kendisini korumaması
başka başka sular akar. Aynı ırmaklara hem giriyoruz, hem gir-
gerektiği ilkesinden hareketle düşünmeye başlayalım.
miyoruz. Hem biziz hem değiliz. Aynı ırmağa iki kere girilemez.
Sokrates’in Kriton ile geçen bu diyaloğundan hareketle
Herakleitos’un bu görüşlerinden hareketle aşağıdakiler-
aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
den hangisine ulaşılamaz?
A) Kötü bir davranışa kötülükle cevap vermekten kaçınılmalıdır.
A) Tüm var olanların özü ideadır.
B) Kötülük yapılmamalı ve kötü davranışlardan uzak durulmalıdır.
B) Varlığın ana maddesi değişir.
C) Kişi kendi yararını gözeterek eylemlerine yön vermelidir.
C) Doğru bilginin kaynağı akıldır.
D) Ahlaki kararlarda inançlara ters düşmemeye dikkat edilmelidir.
D) Bilginin birçok kaynağı vardır.
E) Kötülüklerin iyiliklerden ayırt edilmesinde iyi bir kaynağa
E) Farklı kültürlerin birlikte olması gerekir.
başvurulmalıdır.
118