Page 145 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE
TYT 2.
ADIM
18. Yüzyıl - 19. Yüzyıl Felsefesi - 1

1. Liberalizm, 18. yüzyılın en önemli felsefi ve siyasi akımı olarak 4. “Kant’a göre içimizde kesin bir şekilde varlığını hissettiğimiz,
doğmuştur. Ancak liberalizmin bu dönemde ortaya çıkışı tesa- bize ‘yapmalısın, etmelisin’ diyen bir ödev duygusu vardır.
düfi değildir. Çünkü bu dönemde bir yandan sınırsız özgürlük Ahlaklı eylem de iyi niyete dayanan ve ödev duygusundan do-
isteyen ekonomik gruplar bir yandan da siyasal katılım hakları ğan eylemlerdir. Kant, ahlakının temel kaygısı veya amacı akla
uygun davranmak, aklın sesini dinlemek ve bir ödev olarak ken-
talep eden sosyal gruplar ortaya çıkmıştır.
disini ortaya koyan ahlaki buyruğa itaat etmektir.”
Buna göre anlatılmak istenen düşünce aşağıdaki seçe-
Buna göre, aşağıda verilen durumlardan hangisi Kant’ın
neklerin hangisinde verilmiştir?
ödev ahlakı anlayışıyla örtüşmektedir?
A) Her çağda farklı felsefi akımlar ortaya çıkıp gelişebilir.
A) Spor salonunda havuza bir çocuk düştü, arkadaşlarıma
B) Toplumsal gruplar gelişen felsefi akımlardan etkilenir. hava atmak için hemen suya atladım. İyi yüzme biliyorum,
çocuğu havuzdan dışarı çıkardım.
C) Felsefi akımlar birbirlerine bağlı kalarak gelişir.
B) Spor salonunda havuza bir çocuk düştü, salondaki cankur-
D) Toplumsal yaşamı belirleyen felsefi akımlardır.
taran olduğum için suya atladım ve çocuğu havuzdan dışarı
E) Felsefi akımlar doğdukları çağın koşullarından etkilenir. çıkardım.
C) Spor salonunda havuza bir çocuk düştü, çocuğu kurtar-
mak amacıyla suya atladım ama çocuk paniğe kapıldığı
için havuzdan dışarı çıkarmayı başaramadım.
2. “İnsan özgür doğar ama kendini zincire bağlanmış olarak bu- D) Spor salonunda havuza bir çocuk düştü, Tanrı’nın hayrını ka-
lur.” diyen Rousseau, “Toplum Sözleşmesi” adlı eserinde in- zanmak için hemen suya atladım, yüzme bilmiyorum çok şü-
sanın, devletin yasalarına itaat ederken aynı zamanda birlikte kür havuz derin değilmiş, çocuğu havuzdan dışarı çıkardım.
özgür yaşamanın olanağını sorgular. Bu sorunun çözümünü E) Spor salonunda havuza bir çocuk düştü, babası ol-
Rousseau bireyin kendisini bütün haklarıyla toplumun tümüne duğum için hemen suya atladım iyi yüzme biliyorum,
bağlamasında bulur. Bütünün iyiliğini göz önünde bulunduran çocuğu havuzdan dışarı çıkardım.
bir duyguyla ve siyasi bilinçle topluma bağlanan birey, kaybettiği
doğal özgürlüğünün yerine yasal özgürlüğü koyabilecektir.
5. Kant, Gazâlî ’nin yolunda giderek iki tür varlık alemi olduğunu
Buna göre Rousseau için bireyin özgürlüğü aşağıdakilerden ortaya koymuştur. Bunlardan biri akıl ve deneyle bilgisine ula-
hangisiyle sağlanabilir? şamayacağımız ‘‘numenler’’ ikincisi ise akıl ve deneyle test
edebileceğimiz ‘‘fenomenler’’dir. Numenleri bilemeyiz ancak
A) Doğa durumuna dönülmesiyle
inanırız.
B) Genel iradeye bağlanmayla
Parçadan hareketle Kant felsefesi için aşağıdaki yargılardan
C) Kendi öz çıkarlarını gerçekleştirmesiyle hangisine ulaşılabilir?

D) Devletin başlı başına bir amaç olmasıyla
A) Akla uymayan hiçbir şey yoktur.
E) Bireyin temel haklarından vazgeçmesiyle B) Akıl tek rehber olarak yeterlidir.
C) İnancı gerektiren bazı varlıklar vardır.
D) İnanca gerek olmaksızın her şeyi felsefeyle anlayabiliriz.
3. Hegel’e göre deneye hiç başvurmadan sırf düşünce ile kesin E) İnsan bilim sayesinde her şeyi aydınlatmıştır.
bilgiye ulaşılabilir. Çünkü özne ile öznenin yöneldiği nesne aynı
aklın değişik biçimleridir.
6. Kant, “İyi eylem, ancak insan olmanın değerini korumak ama-
Hegel’in bu görüşünün temelinde aşağıdaki yargılardan cıyla yapılandır.” der.
hangisi bulunmaktadır?
Filozofun bu görüşüne dayanarak aşağıdaki yargılardan
A) Var olmak algılanmış olmaktır. hangisine ulaşılabilir?
B) Düşünüyorum, o hâlde varım. A) Kişinin eylemlerini karşısındakine duyduğu saygı belirlemelidir.

C) Duyumlardan geçmeyen bilgi akılda olamaz. B) Ahlak kuralları nedeniyle insanlar çıkarlarını korumalıdır.
D) Tüm bilgimiz deneyle başlar, ancak deneyden doğmaz. C) Kişinin eylemleri ahlakî olanla örtüşmelidir.
E) Akılsal olan her şey gerçek; gerçek olan her şey akılsaldır. D) Bireyler uydukları kuralların sonuçlarını üstlenmelidir.
E) Kurallara uyanlar her zaman mutlu olmalıdır.

145