Page 149 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE
TYT 3.
ADIM
18. Yüzyıl - 19. Yüzyıl Felsefesi-1

2021 TYT

1. Siyaset felsefesinde Platon ve Aristoteles’ten itibaren devlet do- 3. A. Comte’a göre insan, pozitif çağa uzun bir tarihsel süre-
ğal bir kurum olarak kabul edildiğinden Antik Çağ ve Orta Çağ cin sonunda ulaşmıştır. Bu süreci Comte “üç hal yasası” ile
felsefelerinde “Devlet nasıl ve ne şekilde var olmuştur?” sorusu açıklar. Birinci dönem teolojik aşamadır. Bu dönemde her
filozofları birinci dereceden ilgilendirmemiştir. Modern felsefenin şey Tanrısal nedenlerle açıklanır. İkinci dönem olan metafizik
şekillendiği 17. yüzyılda görülen dinî ve siyasî otoriteler arasın- aşamada her şey düşünsel temele dayanmayan doğaüstü
daki rekabetin ilerlemesi, Coğrafi Keşifler ve nüfus artışı, yeni güçlerle açıklanır. Üçüncü dönem ise pozitif aşamadır ve bu
toplumsal sınıfların ortaya çıkışı gibi etmenler neticesinde dev- dönem insan düşüncesinin gelişiminin en ileri aşamasıdır.
letin kuruluşu ve mahiyeti problemi ortaya çıkmıştır. Bu yüzyılda
Parçaya göre A. Comte, bu tarihsel süreci hangi ölçüte
özellikle T. Hobbes, J. Locke ve J. J. Rousseau gibi filozoflar
göre sınıflandırmıştır?
devletin nasıl var olduğu problemi ile ilgili merkezî bir kavram
üzerinde durmuşlardır. A) Bilimsel gelişmeler

Bu parçada sözü edilen kavram aşağıdakilerden hangisidir? B) Toplumsal olayların değişimi
C) Toplumların düşünsel açıdan gelişimi
A) Egemenlik
D) İnsanların geliştirdiği teknik araçlar
B) Doğa Durumu
E) İnsanların dini inançlarının değişimi
C) Toplum Sözleşmesi
D) İktidar
E) Hak 4. Öznel idealizmde olduğu gibi gerçekten var olanın zihinden
bağımsız olmadığını, tam tersine zihne tabi olduğunu öne sü-
rer. Bununla birlikte bu zihin, sadece bireysel zihinleri değil,
bir bütün olarak tüm doğayı ve tarihi yaratan nesnel bir tindir.
Buna göre Hegel var olanların temelini aşağıdaki kav-
ramlardan hangisi ile ifade eder?
A) Geist
2020 TYT B) Madde

2. Kant, “Aydınlanma Nedir?” başlıklı yazısında aydınlanmayı, C) Diyalektik
insanın kendi suçu nedeniyle düşmüş olduğu ergin olmayış D) Atom
durumundan kurtulma olarak tanımlar ve insanın ergin ol-
E) Fenomen
mayışını kendi aklını kullanma cesareti gösterememesine
bağlar. Kendi aklını kullanmak bir tür kibir değildir zira aklı
kullanmak bütün fikirlere ve hatta kişinin kendi fikirlerine dahi
eleştirel yaklaşabilmesini de gerektirir. Fikirler elbette ki bil-
5. I. Kant şöyle diyordu: “Yalnızca korkuyla iyi davranan bir in-
menin de yolunu açarlar ancak bilgiyle temellendirilmemiş
san, erdemli olamaz. Sadece bencil ve ihtiyatlı olur. Yalnızca
veya ilişkilendirilmemiş fikirler karşılaştırılamadıkları gibi ara-
kendi kurtuluşu için iyilik yapan biri iyi değildir.”
larında doğru bir seçim de yapılamaz. Bu durumda “cehalet”
de bir başka fikirmiş gibi durur. Bu bağlamda aydınlanma,
Buna göre I. Kant’ın ahlak görüşü hakkında aşağıdakiler-
cehaletten kurtuluş hareketidir.
den hangisi söylenirse doğru olur?
Bu parçada aydınlanma düşüncesiyle hangi iki kavram A) Kendi sezgine uy ki hem kendin hem de başkası için iyi
arasındaki ilişki vurgulanmaktadır? olanı yapmış olasın.

A) Düşünce özgürlüğü - akla güven B) İyi olan eylem, ödevi koşulsuz olarak gerçekleştiren eylemdir.
B) Ahlak - düşünce özgürlüğü C) Bütün ahlaksal değerler bir takım soyutlamalar, hayaller
ve saplantılardan ibarettir.
C) İnsanın değeri - eleştiri
D) İnsan doğasına yaraşan; güçlü, korkusuz, acımasız olmaktır.
D) Seçme özgürlüğü - ahlak
E) Her eylemde olabildiğince çok insanın, olabildiğince çok
E) Akla güven - bilginin önemi
yararı göz önüne alınmalıdır.

147