Page 147 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE
TYT 2.
ADIM
18. Yüzyıl - 19. Yüzyıl Felsefesi-1

1. Liberalizm, 18. yüzyılın en önemli felsefi ve siyasi akımı olarak 4. “I. Kant’a göre içimizde kesin bir şekilde varlığını hissettiğimiz,
doğmuştur. Ancak liberalizmin bu dönemde ortaya çıkışı tesa- bize ‘yapmalısın, etmelisin’ diyen bir ödev duygusu vardır.
düfi değildir. Çünkü bu dönemde bir yandan sınırsız özgürlük Ahlaklı eylem de iyi niyete dayanan ve ödev duygusundan do-
isteyen ekonomik gruplar bir yandan da siyasal katılım hakları ğan eylemlerdir. Kant, ahlakının temel kaygısı veya amacı akla
uygun davranmak, aklın sesini dinlemek ve bir ödev olarak ken-
talep eden sosyal gruplar ortaya çıkmıştır.
disini ortaya koyan ahlaki buyruğa itaat etmektir.”
Buna göre anlatılmak istenen asıl düşünce aşağıdaki se-
Buna göre, aşağıda verilen durumlardan hangisi I. Kant’ın
çeneklerin hangisinde verilmiştir?
ödev ahlakı anlayışıyla örtüşmektedir?
A) Her çağda farklı felsefi akımlar ortaya çıkıp gelişebilir.
A) Spor salonunda havuza bir çocuk düştü, arkadaşlarıma
B) Toplumsal gruplar gelişen felsefi akımlardan etkilenir. hava atmak için hemen suya atladım. İyi yüzme biliyorum,
çocuğu havuzdan dışarı çıkardım.
C) Felsefi akımlar birbirlerine bağlı kalarak gelişir.
B) Spor salonunda havuza bir çocuk düştü, salondaki cankur-
D) Toplumsal yaşamı belirleyen felsefi akımlardır.
taran olduğum için suya atladım ve çocuğu havuzdan dışarı
E) Felsefi akımlar doğdukları çağın koşullarından etkilenir. çıkardım.
C) Spor salonunda havuza bir çocuk düştü, çocuğu kurtar-
mak amacıyla suya atladım ama çocuk paniğe kapıldığı
için havuzdan dışarı çıkarmayı başaramadım.
2. “İnsan özgür doğar ama kendini zincire bağlanmış olarak bu- D) Spor salonunda havuza bir çocuk düştü, Tanrı’nın hayrını ka-
lur.” diyen J. J. Rousseau, Toplum Sözleşmesi adlı eserinde zanmak için hemen suya atladım, yüzme bilmiyorum çok şü-
insanın, devletin yasalarına itaat ederken aynı zamanda birlik- kür havuz derin değilmiş, çocuğu havuzdan dışarı çıkardım.
te özgür yaşamanın olanağını sorgular. Bu sorunun çözümünü
E) Spor salonunda havuza bir çocuk düştü, babası ol-
J. J. Rousseau bireyin kendisini bütün haklarıyla toplumun tü- duğum için hemen suya atladım iyi yüzme biliyorum,
müne bağlamasında bulur. Bütünün iyiliğini göz önünde bulun- çocuğu havuzdan dışarı çıkardım.
duran bir duyguyla ve siyasi bilinçle topluma bağlanan birey,
kaybettiği doğal özgürlüğünün yerine yasal özgürlüğü koyabi-
lecektir. 5. I. Kant, Gazâlî ’nin yolunda giderek iki tür varlık alemi olduğu-
nu ortaya koymuştur. Bunlardan biri akıl ve deneyle bilgisine
Buna göre J. J. Rousseau için bireyin özgürlüğü aşağıdaki- ulaşamayacağımız ‘‘numenler’’ ikincisi ise akıl ve deneyle
lerden hangisiyle sağlanabilir? test edebileceğimiz ‘‘fenomenler’’dir. Numenleri bilemeyiz
ancak inanırız.
A) Doğa durumuna dönülmesiyle
Parçadan hareketle I. Kant felsefesi için aşağıdaki yargılar-
B) Genel iradeye bağlanmayla
dan hangisine ulaşılabilir?
C) Kendi öz çıkarlarını gerçekleştirmesiyle
A) Akla uymayan hiçbir şey yoktur.
D) Devletin başlı başına bir amaç olmasıyla
B) Akıl tek rehber olarak yeterlidir.
E) Bireyin temel haklarından vazgeçmesiyle
C) İnancı gerektiren bazı varlıklar vardır.
D) İnanca gerek olmaksızın her şeyi felsefeyle anlayabiliriz.
E) İnsan bilim sayesinde her şeyi aydınlatmıştır.
3. Hegel’e göre deneye hiç başvurmadan sırf düşünce ile kesin
bilgiye ulaşılabilir. Çünkü özne ile öznenin yöneldiği nesne aynı
6. I. Kant, “İyi eylem, ancak insan olmanın değerini korumak
aklın değişik biçimleridir.
amacıyla yapılandır.” der.
Hegel’in bu görüşünün temelinde aşağıdaki yargılardan
Filozofun bu görüşüne dayanarak aşağıdaki yargılardan
hangisi bulunmaktadır?
hangisine ulaşılabilir?
A) Var olmak algılanmış olmaktır.
A) Kişinin eylemlerini karşısındakine duyduğu saygı belirlemelidir.
B) Düşünüyorum, o hâlde varım.
B) Ahlak kuralları nedeniyle insanlar çıkarlarını korumalıdır.
C) Duyumlardan geçmeyen bilgi akılda olamaz. C) Kişinin eylemleri ahlakî olanla örtüşmelidir.
D) Tüm bilgimiz deneyle başlar, ancak deneyden doğmaz. D) Bireyler uydukları kuralların sonuçlarını üstlenmelidir.

E) Akılsal olan her şey gerçek; gerçek olan her şey akılsaldır E) Kurallara uyanlar her zaman mutlu olmalıdır.

145