Page 140 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE 2. ADIM

7. Machiavelli gerçekçi bir siyaset kuramcısıydı. Ona göre in- 10. 15-17. yüzyıl felsefesi, İlk Çağ felsefesine özlem duyan düşün-
san; doğası gereği bencil, çıkarcı, kendini düşünen, ihtiraslı, celerle doludur. Orta Çağ’ın dogmatik anlayışından sıyrılarak
rakiplerini alt etmeyi isteyen bir varlıktır. Machiavelli insanı yeni bir insan anlayışı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bilim in-
böyle tanımladıktan sonra siyasetin temel amacını kişisel ihti- sanlarından Kopernik, Orta Çağ boyunca kabul görmüş Dünya
ras, çıkar olarak gördü. Siyaset de temelde, bu farklı çıkarla- merkezli evren sistemi yerine, Güneş merkezli bir evren dü-
rın uzlaştırılmasıydı. şüncesi ortaya atmıştır. Galileo Galilei, “Taşın niçin düştüğünü
değil nasıl düştüğünü merak ediyorum.” diyerek taşın düşme
Machiavelli’nin bu yaklaşımına göre siyasetin amacı
yasasını araştırmıştır. Bacon ise tümevarım yöntemine dikkat-
aşağıdakilerden hangisi olmalıdır?
leri çekerek bilim insanlarına nasıl araştırma yapılacağını gös-
A) Bireylerin doğal haklarını korumak termiştir. Descartes, “Düşünüyorum, o hâlde varım.” argümanı
ile beden ve ruh ayrımı yapmıştır. Thomas More gibi düşünür-
B) Bireylerin isteklerini ortak paydada buluşturmak
ler ise yeni devlet tasarımları hayal etmişlerdir.
C) Suç işleyenleri cezalandırmak
Buna göre 15-17. yüzyıl felsefesinde aşağıdakilerden
D) Toplumsal değerleri yüceltmek
hangisinin öne çıkan görüşlerden olduğu söylenemez?
E) Halkın beklentilerini karşılamak
A) Hümanizm
B) Bilimsel yöntem
C) Kartezyen felsefe

8. 15 - 17. yüzyıl, bilgi alanlarında hızlı ve köklü değişikliklerin D) Siyaset felsefesi
olduğu bir dönemdir. Bu değişiklikler, bilgi alanları üzerinden E) Varoluşçuluk
çeşitli şekillerde topluma yansımış ve zamanla benimsenip
bir yaşam kültürü hâlini almıştır. İşte bu dönemde İtalya’da
başlayan Hümanizm de yeni hayat anlayışı ile insan ve dün-
ya üzerine felsefe yapma, insanı ve evreni yeniden yorumla-
ma isteğinden oluşur.
Bu parçadan Hümanizm anlayışıyla ilgili aşağıdakilerden
hangisine ulaşılabilir?
A) Mistik bilgi ile ilgilenir.

B) Bilimsel veriler önemlidir.
C) Birey ve akıl ön plandadır.
D) Dinî görüşler önemlidir. 11. Orta Çağ Avrupa’sının belki de en büyük eksikliği, zaman
E) İnanç akılla temellendirilir. zaman felsefe ve bilime dair bilgiler söylense de bunların
ilerleyememiş olması ve kalıcı hâle gelmemesidir. Bunda
İskenderiye Okulu’nun Romalılar tarafından yok edilmesi ve
yüzyıllarca bu tarz okulların kurulamaması da önemli olmuş-
tur. Hatta 15. yüzyıla kadar okullaşmanın homojen yapıda
olmasını ve tek elde toplanmasını da buna dâhil edebiliriz.
Bir devir kapanırken nihayet bu döneme direnen Floransa
9. Ütopyalar, ideali isteyenle tam tersi durumu öngören anlatılar
kenti kendi içinde sanata, bilime ve felsefeye can veren okul-
olarak ikiye ayrılır. Ters ütopya ya da istenmeyen ütopya ola-
lar açmıştır. Sonu “izm” ile biten yeni kavramların türemesine
rak isimlendirilen ikinci tip ütopyalar var olan durumun daha
olanak sağlanmıştır. Böylece felsefi anlamda, dünya yeniden
da kötüye gideceğini anlatan toplum tasarımlarıdır.
kurulmuştur.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmesi isten-
Bu parçada altı çizili ifadeyle anlatılmak istenen aşağıda-
meyen ütopyalardandır?
kilerden hangisi olabilir?
A) Platon - Devlet
A) Krallıklar feodalizme yönelmiştir.
B) Farabi - Erdemli Şehir
B) Kilise yönetimi artık okullara öncülük etmiştir.
C) Bacon - Yeni Atlantis
C) Otoriter rejim varlığını böylece devam ettirebilmiştir.
D) George Orwell - 1984
D) Skolastik düşünce yerini hümanist düşünceye bırakmıştır.
E) Thomas More - Ütopya
E) Orta Çağ’dan sonra çok büyük bir bilimsel icat gerçekleşmiştir.

140