Page 136 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 136
FELSEFE 3. ADIM
5. Skolastik felsefe 800 yıl boyunca oluşturulan Hıristiyan dog- 7. Hobbes’a göre ‘‘İnsan insanın kurdudur.’’ Bunun sonucu olarak
masının temellendirilmesi ve sistematik biçimde derlenip top- da doğa ya da savaş durumunda hep şiddetli ölüm korkusu ve
lanması yönündeki çabaların bir ürünüdür. İçeriği tamamen tehlikesi vardır ve insan hayatı yalnız, yoksul, kötü, vahşi ve kısa
dinsel nitelikli olan bu Hristiyan felsefesi; evrene, doğaya ve sürer. İnsanlar dünya nimetlerinden daha fazla yararlanmak için
insana ilişkin yeni bir bilgi ya da düşünce üretmemiş olup konu- birbiriyle savaşmak durumundadır. Bunun sonucu olarak bir ara-
su bütünüyle Hristiyan dogmasıdır .Yani tartışma kabul etme- da yaşayabilmek ve dünya nimetlerinden daha fazla yararlanmak
yen dinsel doğrulardır. Rönesans ile birlikte skolastiğin temel için bir düzen arayışına yönelmişlerdir. Böylece savaşma yetkisini
kabulleri tartışmaya açılmış, akla ve bilime dayalı bağımsız bir ve gücünü, otoritesini kabul edecekleri bir kişi veya kuruma ver-
düşünme biçimi hayatın her alanında etkili olmaya başlamıştır. mişlerdir ve ortak bir iradeyi temsil eden devlet oluşmuştur.
17. yüzyılda zirve yapan ve modern düşünce olarak isimlen-
Buna göre, devletin ortaya çıkması ile ilgili aşağıdaki yar-
dirilen bu yeni anlayış insan ve evrene ilişkin bütün sorunlara
gılardan hangisine ulaşılabilir?
çözüm yolu bulmak için çeşit çeşit yollar denemiştir.
A) İnsanlar başka topluluklar üzerinde güç kazanmak amaçlı
Buna göre;
birlik oluşturmuştur.
I. Felsefe teolojiye hizmet eden bir bilgi koludur.
B) İnsanlar, aralarındaki güç mücadelelerini bir üstün güce
II. Felsefenin ana eğilimi, kendini her türlü bağlılıktan sıyır- devretmek üzere anlaşmıştır.
mak, özgür bir çabayla kendini arayıp bulmaktır.
C) İnsanlar, tüm siyasal kurumların üzerinde tanrısal devlet
III. Filozof doğrunun zaten bulunmuş olduğuna inandığı için kurmak amacıyla birleşmiştir.
“yeni”yi aramaz, hazır bulduğu bir tabloya daha sağlam bir
D) İnsanlar, ortak mutluluk ve ideallerini gerçekleştirmek için
dayanak oluşturmaya çalışır.
bir güç birliği oluşturmuştur.
IV. Felsefe Hıristiyanlığın tartışmasız doğrularını akılla işleyip
E) İnsanlar erdemlerini korumak amacıyla güç birliği
aydınlatır.
oluşturmuştur.
V. Yaşama ilişkin görüşlere sadece aklın ve deneyin sağladı-
ğı doğrularla biçim verilir.
VI. Doğruya ulaştıran birden fazla yol olabileceği gibi düşün-
cenin üzerine eğildiği konular da birden fazladır.
Yargılarından hangilerinde skolastik düşüncenin özellikleri
vurgulanmaktadır?
A) I ve II B) I, III ve IV C) II ve III
D) III, IV ve V E) V ve VI
6. Spinoza “Madem ki erdem, insanın kendi tabiatının kanunla-
rına göre hareket etmesinden başka bir şey değildir; herkes 8. A.Botton’un “Statü Endişesi” adlı eserine göre N. Machiavelli,
kendi varlığını ancak kendi tabiatının kanunlarına göre koru- insanların bencilce hareket etmeye eğilimli olduğu görüşün-
yabilir. Buradan şu sonuç çıkar ki; erdemin ilkesi insanın ken- dedir. Sevginin temelinde yer alan şükran duygusunu arkada
di varlığını koruması için çaba harcamasıdır, üstün mutluluk bırakıp kendi işlerine göre bir yol tutarlar. İnsanda korkuyu
insanın kendi varlığını korumasından ibarettir; erdem kendi canlı tutan, güç gösterisine maruz kalma ve cezalandırılma
kendisi için istenmelidir ve kendisine karşı iştah duyulması ihtimalidir. Bu ihtimalin insanlar üzerinde etkili olmadığı hiç
gereken ondan daha değerli, ya da bize ondan daha faydalı görülmemiştir. İnsanların bir arada tutulması için güçlü bir
bir şey yoktur.” der. prens tarafından yönetilmeye gereksinimleri vardır. Prens,
mutlak güç sahibi olmalı ve gerektiği gibi hareket edebilmeli-
Buna göre bireyin erdemli olması;
dir. Bunun için bütün kurumların ona bağlı olması gerekir.
I. Haz veren davranışlara yönelmesine
Buna göre aşağıdakilerden hangisi Machiavelli’nin
II. Varoluş mücadelesi vermesine yönetim anlayışını destekleyen bir yargıdır?
III. Erdeme yönelik duyduğu arzuya
A) İnsan, insanın kurdudur.
IV. Doğanın kanunlarına uygun davranmasına
B) Amaca ulaşmak için her yol mübahtır.
durumlarından hangilerine bağlıdır? C) Düşünüyorum, o hâlde varım.
A) I ve III B) I ve IV C) II ve III D) Tebaanın refahı, erkin gücünün sınırıdır.
D) II ve IV E) III ve IV E) Özel mülkiyet, her türlü mutsuzluğun kaynağıdır.
136