Page 132 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 132
FELSEFE 3. ADIM
5. Kendisinden daha yetkili hüküm veren herhangi bir kimse 7. Ona göre gerçekten var olan idealar değil elimizle tutup gözü-
bulunmayan: O, erdemli şehrin önderi ve birinci yöneticisidir. müzle gördüğümüz tek tek varlıklardır. Bu varlıklar madde ve
(…) Bu hâl ancak doğuşunda on iki meziyeti kendinde topla- suret adı verilen iki cevherden oluşur. Maddeye birinci dere-
yan kimseye nasip olur. ceden cevher, surete ise ikinci dereceden cevher adını verir.
Madde varlığın belirsiz, suret ise belirli yönüdür.
• Evvela vücudunun tam ve her organının kıvamında olması
Parçada hakkında açıklama yapılan filozof aşağıdakilerden
lazımdır.
hangisidir?
• Kendisine söylenen her şeyi tabiatıyla iyi kavrayıp anlaması
A) Fârâbî B) Sokrates C) Augustinus
lazımdır.
D) Descartes E) Platon
• Hafızası kuvvetli olmalıdır.
• Uyanık ve zeki olması lazımdır.
• Güzel konuşmasını bilmeli ki zihnindeki her şeyi açıkça
izah etsin.
• Öğretmeyi ve öğrenmeyi sevmesi, her şeyi kolayca öğretmesi
lazımdır.
8. Batı Roma’nın çöküşüyle birlikte ortaya çıkan kaotik durum
• Yemeye, içmeye ve hazlara düşkün olmaması ve tabiatıyla
kültürel ve düşünsel gelişmelerin de kesintiye uğramasına yol
oyundan sakınması lazımdır.
açmıştır. Antik Çağ’dan beri süregelen düşünsel gelişmeler-
• Doğruluğu ve doğru insanları sevmesi, yalandan ve yalan-
den belirgin bir uzaklaşmanın yaşandığı ve bu birikimin büyük
cılardan nefret etmesi lazımdır.
oranda reddedildiği bir dönemdir. Bir yanda felsefe din içeri-
• Ulu olması ve ululuğu sevmesi lazımdır. sinde kaybolmuş gibi görünürken, bu kayboluş aynı zaman-
• Adaleti ve adalet ehlini sevmesi lazımdır. da felsefenin din içinde saklanmasını beraberinde getirmiştir.
Dinsel düşünce kendisini temellendirmek ve dinî amaçlara
• İnsaflı mizaçta olmalı ki kendisinden adalet istendiği zaman
hizmet etmek için kullanılsa bile, belirli bir oranda Antik Çağ’da
şiddet göstermesin.
şekillenen felsefi düşüncenin korunmasını sağlamıştır.
• Büyük bir azim ve irade sahibi olmalıdır.
Fârâbî, El-Medinetü’l Fazıla (Erdemli Şehir) Buna göre Orta Çağ düşüncesi ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi söylenebilir?
Buna göre aşağıdakilerden hangisi erdemli şehrin yöneti-
A) Dinî düşüncenin baskın yapısı felsefi anlayışı ortadan
cisinde bulunması gereken özellikler arasında yer almaz?
kaldırmıştır.
A) Bedensel isteklerine duyarlı olmak
B) İlk Çağ felsefesinin devamı niteliğinde bir anlayış egemendir.
B) Adaleti gerçekleştirmeye azimli olmak
C) Dinsel öğretilerin pekiştirilmesi amacıyla felsefeye başvu-
C) İyi bir hitabete sahip olmak rulmuştur.
D) Güçlü ve sağlıklı bir kavrayışa sahip olmak D) Antik Yunan felsefesinin yeniden yorumlanması üzerine
E) Ruhsal ve bedensel açıdan sağlıklı olmak kurulmuştur.
E) Felsefe yönünü doğa ve varlığa yöneltmiştir.
6. Toplum ve devleti değerlendirir. Ona göre toplum insanla-
rın birbirine ihtiyaç duymalarından doğar. Güvenlik kaygıları
nedeniyle kabileler arasında mücadele edildiğini ve sonuçta
9. Skolastik felsefe ve modern felsefe karşılaştırıldığında
da bir kabilenin egemenliğiyle devletin kurulduğunu belirtir.
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Devleti yönetenler, toplumun faydası için hareket etmeli-
dir. Topluma karşı zulüm, devletin varlığını tehlikeye sokar. A) Skolastik düşüncede felsefenin konusu dindir; modern
Devletin hüküm süresini canlı bir organizmaya benzetir. düşüncede insan, doğa ve evrendir.
Devletler doğar, gelişir ve ölür yani yıkılır. O; devletlerin ku-
B) Skolastik düşüncede hukuk, kiliseye bağlıdır. Modern dü-
ruluş, otorite, rahatlık, taklit ve savurganlık olmak üzere beş
şüncede hukuk, devlete bağlıdır.
aşamadan geçtiğini ifade eder. Her yıkılan devletin yerine bir
başka devletin kurulduğunu belirtir. C) Skolastik düşünce doğa merkezlidir; modern düşünce in-
san merkezlidir.
Bu parçada görüşleri açıklanan düşünür aşağıdakilerden
D) Skolastik düşüncede teoloji, felsefeye egemendir; modern
hangisidir?,
düşüncede bilim, felsefeyi etkilemiştir.
A) Montesquieu B) T. Hobbes C) Gazâlî E) Skolastik düşüncede doğa, din ve akılla açıklanır; modern
D) Fârâbî E) İbn Haldun düşüncede doğa, deney ve akılla açıklanır.
130