Page 128 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 128
FELSEFE 2. ADIM
5. İbn Rüşd felsefenin merak ve hayrete dayanıyor olmasın- 8. Aşağıdakilerden hangisinin Orta Çağ İslam felsefesinde
dan hareketle, bu konuyla ilgili merak ve hayret içeren ya ortaya çıkması beklenmez?
da insanları bu yöne sevk eden ayetlere ağırlık vermiştir.
Bir çok ayette geçen ‘‘Düşünmüyorlar mı?’’, ‘‘Akıl etmiyorlar A) İslami olmayan felsefi kaynak ve belgelerin incelenmesi
mı?’’ ifadeleri, felsefi sorgulamanın da başlangıcı olmaktadır. Müslümanlar açısından tehdit olarak görülmüştür.
Dolayısıyla İbn Rüşd, gerçek dinî inançlarla felsefenin vardı- B) İslam düşünürleri, Antik Yunan uygarlığının başlıca felse-
ğı sonuçlar arasında çatışma olamayacağını ısrarla belirtmiş fe klasiklerini Arapçaya kazandırmaya çalışmışlardır.
hatta bir açıklanmasında felsefeyi Kuran-ı Kerim’in dostu ve C) Batının karanlık çağa girdiği sırada, bilginin zenginleşmesi
süt kardeşi olarak nitelemiştir. sağlanmışlardır.
Bu parçadaki görüşü ile İbn Rüşd aşağıdakilerden hangi- D) İslam felsefesine Müslümanlar dışında da katkıda bulu-
sini vurgulamaktadır? nanlar olmuştur.
E) İslam felsefesi sadece Arap dilinde değil, Fars dilinde de
A) Din ile felsefe arasında bir ilişki bulunmadığını
yapılmıştır.
B) Din ile felsefenin bilimden farklı özelliklere sahip olduğunu
C) Dinin sorgulamaya kapalı olduğunu
D) Felsefenin açıklamalarının dinden bağımsız yapıldığını
E) Din ile felsefe arasında bir zıtlaşmanın değil uzlaşmanın
olduğunu
9. İbn Rüşd “Felsefe, dinin getirmiş olduğu her şeyi inceler.
Eğer araştırdığı şeyi algılayabiliyorsa iki algı eşittir.” diyerek
Gazali’yi eleştirir ve inançsal olanın akılsal olduğunu savu-
6. “Anlayabilmek için inanıyorum.” anlayışıyla felsefeyi dine tabi
nur. Ona göre yaradan açık olarak her şeyi akıl yoluyla de-
kılmış olan Augustinus’a göre hakikat bizzat Tanrı’nın kendi-
ğerlendirmeye insanları davet etmektedir.
sidir. Yani Tanrı insandadır. İnsanın kendisi de Tanrı’dadır.
Felsefe ise bu durumu anlamaya çalışma etkinliğidir. İnsan
Buna göre Gazali aşağıdaki düşüncelerden hangisini
ancak bunu anlayarak mutlu olur.
savunmuş olamaz?
Buna göre Augustinus felsefesi ile ilgili aşağıdaki yargı- A) İnsan akıl ile hakikatin kesin bilgisine ulaşamaz.
lardan hangisine ulaşılamaz?
B) Aklın bir sınırı vardır ve her şeyi kavrayamaz.
A) Hakikati arayan kişi Tanrı’yı aramalıdır. C) İnanç, akıl ile desteklenmek zorunda değildir.
B) Felsefe ile teolojiyi birbirinden ayırmak olanaksızdır.
D) İnanç ancak akıl ile kendini tamamlar.
C) Hakikate ilişkin bilgi mutluluk için gereksizdir.
E) İnanç, akıl olmadan da hakikati görür.
D) Felsefeci hakikati arayan, hakikati seven kişidir.
E) Tanrı insan tarafından bilinmeye değecek tek hakikattir.
7. Farabi’ye göre bütün insanlar, ihtiyaçlarını giderebilmek için
birbirleriyle yardımlaşmaya ve birlikte bulunmaya muhtaçtır.
10. Sakinlerinin ancak hep birlikte mutluluğa erişmek maksadıyla
Farabi bu nedenle insana “sosyal ve siyasi bir canlı” der.
yardımlaştıkları şehir, erdemli bir şehir olur. Bütün şehirleri-
İnsanların toplu hâlde yaşamasının bir amacı da bireyler açı-
nin, mutluluğa erişmesi maksadıyla el ele vererek çalışan bir
sından yetkinliği gerçekleştirmektir. Yeterlilik ve yetkinlik, me-
millet de erdemli bir millettir. Bütün milletleri, mutluluğa ulaş-
deni bir hayat tarzıyla mümkün olduğundan ailelerin, köylere;
mak maksadıyla el birliğiyle çalışan bir dünya da erdemli bir
köylerin şehirlere ve şehirlerin de devlete yönelmesi doğal bir
dünyadır. Erdemli şehre aykırı olan şehirler şunlardır: cahil
zorunluluktur.
şehir, bozuk şehir, değişmiş şehir ve şaşkın şehir.
Farabi’ye göre devletin oluşumunun temel nedeni aşağı-
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
dakilerden hangisidir?
A) Mutlu bir dünyada yaşamak çıkarsız davranışlarla müm-
A) İnsanların bencilliği
kündür.
B) İhtiyaçların çeşitliliği
B) Mutlu insan; hayatı, kendini ve çevresini seven insandır.
C) İş bölümünün varlığı
C) Mutluluk insanın var olmasının yegâne amacıdır.
D) Tehlikelerden korunma isteği
D) Erdem, insanı insan yapan özelliklerin tümüdür.
E) İnsanın doğasının gerekliliği E) Erdemli insan, kendinin farkında olan insandır.
128