Page 130 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 130
FELSEFE 3. ADIM
5. Kendisinden daha yetkili hüküm veren herhangi bir kimse 7. Ona göre gerçekten var olan idealar değil elimizle tutup gözü-
bulunmayan: O, erdemli şehrin önderi ve birinci yöneticisidir. müzle gördüğümüz tek tek varlıklardır. Bu varlıklar madde ve
(…) Bu hâl ancak doğuşunda on iki meziyeti kendinde topla- suret adı verilen iki cevherden oluşur. Maddeye birinci dere-
yan kimseye nasip olur.
ceden cevher, surete ise ikinci dereceden cevher adını verir.
• Evvela vücudunun tam ve her organının kıvamında ol- Madde varlığın belirsiz, suret ise belirli yönüdür.
ması lazımdır.
• Kendisine söylenen her şeyi tabiatıyla iyi kavrayıp anla- Parçada hakkında açıklama yapılan filozof aşağıdakiler-
ması lazımdır. den hangisidir?
• Hafızası kuvvetli olmalıdır.
A) Farabi B) Sokrates C) Augustinus
• Uyanık ve zeki olması lazımdır.
• Güzel konuşmasını bilmeli ki zihnindeki her şeyi açıkça D) Descartes E) Platon
izah etsin.
• Öğretmeyi ve öğrenmeyi sevmesi, her şeyi kolayca öğ-
retmesi lazımdır.
• Yemeye, içmeye ve hazlara düşkün olmaması ve tabia- 8. Batı Roma’nın çöküşüyle birlikte ortaya çıkan kaotik durum
tıyla oyundan sakınması lazımdır. kültürel ve düşünsel gelişmelerin de kesintiye uğramasına
• Doğruluğu ve doğru insanları sevmesi, yalandan ve ya- yol açmıştır. Antik Çağ’dan beri süregelen düşünsel geliş-
lancılardan nefret etmesi lazımdır. melerden belirgin bir uzaklaşmanın yaşandığı ve bu biriki-
• Ulu olması ve ululuğu sevmesi lazımdır. min büyük oranda reddedildiği bir dönemdir. Bir yanda fel-
• Adaleti ve adalet ehlini sevmesi lazımdır. sefe din içerisinde kaybolmuş gibi görünürken, bu kayboluş
• İnsaflı mizaçta olmalı ki kendisinden adalet istendiği za- aynı zamanda felsefenin din içinde saklanmasını berabe-
man şiddet göstermesin. rinde getirmiştir. Dinsel düşünce kendisini temellendirmek
• Büyük bir azim ve irade sahibi olmalıdır. ve dinî amaçlara hizmet etmek için kullanılsa bile, belirli bir
Farabi, El-Medinetü’l Fazıla (Erdemli Şehir) oranda Antik Çağ’da şekillenen felsefi düşüncenin korunma-
sını sağlamıştır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi erdemli şehrin yö-
neticisinde bulunması gereken özellikler arasında yer Buna göre Orta Çağ düşüncesi ile ilgili aşağıdakilerden
almaz?
hangisi söylenebilir?
A) Bedensel isteklerine duyarlı olmak
A) Dinî düşüncenin baskın yapısı felsefi anlayışı ortadan
B) Adaleti gerçekleştirmeye azimli olmak kaldırmıştır.
C) İyi bir hitabete sahip olmak B) İlk Çağ felsefesinin devamı niteliğinde bir anlayış ege-
mendir.
D) Güçlü ve sağlıklı bir kavrayışa sahip olmak
E) Ruhsal ve bedensel açıdan sağlıklı olmak C) Dinsel öğretilerin pekiştirilmesi amacıyla felsefeye baş-
vurulmuştur.
D) Antik Yunan felsefesinin yeniden yorumlanması üzerine
kurulmuştur.
E) Felsefe yönünü doğa ve varlığa yöneltmiştir.
6. Toplum ve devleti değerlendirir. Ona göre toplum insanla-
rın birbirine ihtiyaç duymalarından doğar. Güvenlik kaygıları
nedeniyle kabileler arasında mücadele edildiğini ve sonuçta
9. Skolastik felsefe ve modern felsefe karşılaştırıldığında
da bir kabilenin egemenliğiyle devletin kurulduğunu belirtir.
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Devleti yönetenler, toplumun faydası için hareket etmelidir.
Topluma karşı zulüm, devletin varlığını tehlikeye sokar. A) Skolastik düşüncede felsefenin konusu dindir; modern
Devletin hüküm süresini canlı bir organizmaya benzetir. düşüncede insan, doğa ve evrendir.
Devletler doğar, gelişir ve ölür yani yıkılır. O; devletlerin ku-
B) Skolastik düşüncede hukuk, kiliseye bağlıdır. Modern
ruluş, otorite, rahatlık, taklit ve savurganlık olmak üzere beş
düşüncede hukuk, devlete bağlıdır.
aşamadan geçtiğini ifade eder. Her yıkılan devletin yerine
bir başka devletin kurulduğunu belirtir. C) Skolastik düşünce doğa merkezlidir; modern düşünce
insan merkezlidir.
Bu parçada görüşleri açıklanan düşünür aşağıdakilerden
D) Skolastik düşüncede teoloji, felsefeye egemendir; mo-
hangisidir?
dern düşüncede bilim, felsefeye egemendir.
A) Montesquieu B) T. Hobbes C) Gazali
E) Skolastik düşüncede doğa, din ve akılla açıklanır; mo-
D) Farabi E) İbn Haldun dern düşüncede doğa, deney ve akılla açıklanır.
130