Page 127 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE
TYT 2.
ADIM
MS 2. Yüzyıl - MS 15. Yüzyıl Felsefesi - 2

1. Orta Çağ adı verilen dönemde Hristiyan rahipler bir atın kaç 3. Akıl bilgisi nedensellik ilkesini temele almaktadır. Fakat
dişi olduğunu merak eder ve bunun cevabını bulmak için Gazali’ye göre, bir olayın şimdi böyle olması, onun ilerde de
aynı olmasını zorunlu kılmamaktadır. Aklı eleştiren Gazali,
Aristoteles’in kitaplarını inceler ancak “Atın kaç dişi vardır?”
akla dayalı bir metafizik görüşü de reddeder. Akıl ve inanç
sorusuna yanıt bulamayınca bunun önemli bir sorun olma-
arasına bir sınır koyarak, akıl bilgisinin fiziki alanla sınırlı ol-
dığı sonucuna varır ve araştırmaktan vazgeçer. Çünkü eğer duğunu göstermeye çalışır. Gazali aklın iki yönü olduğunu
önemli bir sorun olsa büyük üstat Aristoteles bunu mutlaka söyleyerek, bilimleri ve felsefeyi kuran akıldan farklı olarak,
yazardı, şeklinde düşünürler. inancın temeli olan akıldan söz eder ve bu akla kalp ya da
aklın iç yönü der.
Felsefe öğretmeni derste verdiği bu örnekle Orta Çağ fel-
sefesi hakkında öğrencilerine aşağıdakilerden hangisini Parçaya göre aşağıdakilerden hangisi Gazali’nin görüşüne
ters düşer?
anlatmak istemiş olabilir?
A) İmanın ve inancın bilme alanı aklın bilme alanından daha
A) Akla önem verildiğini
geniştir.
B) Deney ve gözleme ağırlık verildiğini
B) Akıl bir yönüyle bilimin ve felsefenin, bir yönüyle de inan-
C) Otoritelerin sorgulandığını
cın temelini oluşturur.
D) Yeni bir bilgi arayışı olmadığını
C) Doğadaki olaylar arasında zorunlu bir sebep sonuç ilişkisi
E) Akıl yürütmenin tümevarım yoluyla yapıldığını yoktur.
D) Bilimleri ve felsefeyi kuran akıl, inancın da temelini oluş-
turur.
E) İnancın temeli olan akla kalp gözü denir.

2. İslam dünyasında çeviri faaliyetleri yaklaşık 750’lere Abbasi
dönemine rastlar. Abbasi halifesinin emirleri doğrultusunda
4. Hristiyan felsefesi; Hristiyan dininin ortaya çıkışıyla başlayan ve
Süryani, Arap, Farisi ve Hint çevirmenler Diophantus, Öklid,
15. yüzyıla kadar geçen sürede Batı felsefesi için kullanılan bir
Batlamyus, Arşimet, Hipokrat, Platon ve Aristoteles gibi büyük
adlandırmadır. Hristiyan dinine karşı yapılan eleştirileri savun-
düşünürlerin eserlerini Arapçaya çevirmişlerdir. Harun Reşit
mak adına bazı filozoflar çıkmıştır. İlk zamanlarda bazı felsefi
döneminde ise fethedilen yerlerden getirilen eserler Bağdat’ta
görüşlere karşı yapılsa da zamanla dini açıklama felsefesine
Beyt’ül Hikme adı verilen kütüphanede toplanmıştır.
dönüşmüştür. Dinî inanç ile felsefi düşüncelerin kaynaşması
yaşanmış ve felsefenin tüm alanlarında din etkili olmaya başla-
Buna göre aşağıdakilerden hangisi çeviri faaliyetlerinin
mıştır. Felsefeye karşı alınan tutumdan dolayı bu dönemde, fel-
felsefeye katkıları arasında gösterilemez?
sefenin yanında bilim de dışlanmıştır. Bu dönemde temel olarak
A) Çeviri faaliyetlerinin yalnızca düşünce alanına değil bilim- inancın bilgiyi mümkün kıldığı düşünülmüştür. Amaç yeni bilgiler
sel alandaki gelişmelere de katkı sağlaması oluşturmak değil kutsal olanı anlamaya çalışmaktır.
B) Çeviri faaliyetleri ile Platon ve Aristoteles’in düşünceleri-
Bu parçaya göre Hristiyan felsefesi için aşağıdakilerden
nin önem kazanması
hangisi söylenemez?
C) Çeviri faaliyetlerinin kültürlerin yayılmasına olanak sağla-
A) Dinsel otoritenin sorgulaması yapılmıştır.
ması
B) İnancın akılla temellendirilmesi yapılmaya çalışılmıştır.
D) İslam dünyasındaki çeviri faaliyetlerinin başlamasına si-
yasi iradenin etkisinin olması C) Kutsal metinlerin doğruluğu merkeze alınmıştır.
E) Çeviri faaliyetleri ile dinî dogmaların sarsılmaz nitelikleri- D) Dine yönelik eleştirilerin savunması yapılmıştır.
nin pekiştirilmesinin sağlanması E) Akıl ve inanç tartışmaları ön plana çıkmıştır.

127