Page 139 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 139
FELSEFE
TYT 1.
ADIM
15. Yüzyıl - 17. Yüzyıl Felsefesi-2
1. Bilim ve teknolojinin gelişmesi ile bunun yarattığı endişe bazı 4. Kopernik, Galileo, Kepler gibi öncüler sayesinde 17. yüzyılda bilim
düşünürleri toplumu uyarmak amacıyla korkutucu nitelikte gelişme göstermiştir. Bu gelişmede Rönesans’ın, ekonomik geliş-
ütopyalar yazmaya itmiştir. menin, hümanizm gibi anlayışların ortaya çıkmasının etkisi büyüktür.
Buna göre aşağıdaki ütopyalardan hangisi istenilmeyen Böyle bir ortam olmasaydı bu gelişmeler de yaşanmayacaktı.
ütopyalardandır? Bu parçada bilimsel gelişmelerin meydana gelmesi aşa-
ğıdakilerden hangisine bağlanmıştır?
A) Cesur Yeni Dünya B) Yeni Atlantis
A) Toplumun bilinçlenmesi ve refah düzeyinin artmasına
C) Devlet D) Güneş Ülkesi
B) Teolojinin felsefeye egemen olmasına
E) Erdemli Şehir
C) Doğanın kontrol altına alınmasına
D) Din adamlarına verilen önemin artmasına
2. Modern felsefe, insanı bir kul olarak değil özgür ve yaratıcı bir E) Duyusal bilginin öne çıkmasına
özne olarak değerlendirir. Rönesans dünyayı Tanrı tarafından
yaratılıp yönetilen statik bir varlık alanı olarak değil bütünüyle in-
sani olan, insan tarafından şekillendirilecek bir oluş süreci olarak
ele alır. İnsan bu dönemde Tanrı’ya olan aşırı bağımlılığından
kurtulup yeniden doğan özel bir varlık olarak görülmeye başlar. 5. İlk olarak bugünkü İtalya’da ortaya çıkmıştır. MS 2-MS 15. yüzyıl
İnsan artık yazgısına karşı çıkabilen hatta onu kendisi çizen bir felsefesinin dogmatik etkisinden uzaklaştıran ve Antik Yunan fel-
varlık olmak durumundadır. O artık Orta Çağ düşüncesine olduk- sefesine geri götüren bir düşünüşün sonucudur. Bu geri dönüş,
ça yabancı olan eylem özgürlüğüne sahip biridir. Modern felsefe insanı ve evreni yeniden yorumlama anlamı taşır. Bir felsefe de-
-dünyaya ve insana bu yeni bakışın bir sonucu olarak- insanı, ğil bir yönelimin adlandırılmasıdır ve insanı özneleştiren bir çaba
eyleminin öznesi kılan yeni ve seküler bir tarih felsefesi geliştirir. içerir. İnsanın merkeze alındığı ve aklının öne çıkarıldığı bir bakış
Yaratıcı ve özgür insan bundan böyle kendi kurduğu ve yapıcısı açısıdır. Bu bakış açısı, yeni hayat anlayışı ile insan ve dünya
olduğu, anlamı kendisine kapalı olmayan bir tarihin öznesidir. üzerine felsefe yapma isteğinden oluşur.
Bu parçaya göre modern felsefenin insana bakışı aşağı- Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir?
dakilerden hangisinde doğru olarak ifade edilmiştir?
A) Skolastik düşünce
A) İnsan Tanrı’nın yarattığı sorumlu bir bireydir.
B) Hümanizm
B) İnsan ne olacağı belirlenmiş bir varlıktır.
C) Kartezyen felsefe
C) Birey toplumdan bağımsız düşünülemez.
D) Rasyonalizm
D) İnsanı değerli kılan Tanrı’ya olan bağlılığıdır.
E) Tümeller problemi
E) İnsan kaderinden bağımsız bir varlıktır.
3. Bu dönem felsefesi, bir önceki dönemin düşünsel yapısından ko-
puşun başladığı ancak hâlâ izlerinin görüldüğü geçiş dönemidir.
6. R. Descartes “Yalnızca kuşkulanmak adına kuşkucu davra-
Bu dönemde öne çıkan görüşler:
nan, her zaman kararsız gibi görünen kuşkucuları taklit etme-
• Hümanizm dim; tersine, tüm amacım bir kesinliğe varmak, alttaki kaya ya
• Bilimsel yöntem da kile ulaşana değin üstteki tortu ve kumu kazmaktı.” der.
• Kartezyen felsefe Parçaya göre Descartes’ın kuşkuculuğu için aşağıdaki-
• Devlet ve hukuk felsefesidir. lerden hangisi söylenebilir?
Bu parçada hakkında açıklama yapılan felsefi dönem A) Doğru bilgiye ulaşmada şüphe bir amaçtır.
aşağıdakilerden hangisidir?
B) Doğru bilgiye ulaşmada şüphe tek yoldur.
A) MÖ 6 - MS 2. yüzyıl B) MS 2 - MS 15. yüzyıl
C) Doğru bilgiye ulaşmak emek ister.
C) 15-17. yüzyıl D) 18-19. yüzyıl
D) Şüphe doğru bilgiye ulaşmada bir yöntemdir.
E) 20. yüzyıl E) Şüphe insanları kararsız kılar.
137