Page 189 - Felsefe - 10 | Beceri Temelli
P. 189
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FELSEFE 10
cıdır. Yaşam düşünceyle başarıya ulaşır. İnsan olma ile felsefe 16. Etkinlik : Benim İçin Felsefe
yapmanın ayrılmazlığı bu yüzdendir ve felsefe bilgiye sahip
olmanın değil bilgeliğin peşindedir. Bilgelik, en basit anlatı- 1.
mıyla insan hayatının anlam ve değerine ilişkin derin bilgidir. a. Felsefe yeni bakış açıları oluşturabilmektir. Teknoloji ihtiyaç ve
Bilgelik, hayatına anlam ve değer katacağı varsayılan anlamlı ve
değerli bilgidir. Felsefe, evren, dünya, insan ve toplum hakkında isteklerle çok hızlı değişimler ve gelişmeler oluşan bir alandır.
Teknolojide yeni bir buluş, felsefi düşünme tarzını donanmış
soru sorup varlığı ve yaşamı anlamlandırma çabasıdır. Bilgeden
öğretisine göre yaşaması beklenir. kişilerce ortaya konulmaktadır.
b. Felsefe öngörüler ortaya koyan bir alandır. Var olanı analiz
ederek olabilecekler hakkında fikirler geliştirmek, yaşanabilecek
14. Etkinlik: Dünya Sorunları Karşısında Felsefe olumsuz durumların aşılabilmesi için gereklidir.
1. Dünya sorunları karşısında kapsamlı düşünmek ve bu so- c. Özellikle yapay zekâ çalışmalarının ortaya çıkardığı yeni du-
runların çözüme kavuşturulmasına katkıda bulunacak tutarlı rumlar felsefenin de yönelimlerini bu alana kaydırmaya sebep
yaklaşımlar belirlemek için felsefenin bakış açısına ihtiyaç olacaktır.
duyulmaktadır. Çünkü felsefe bireyin ve toplumun bugün karşı
karşıya bulunduğu sorunları anlayabilmek için bize yeni kapılar 2. İnsan birçok arayış alanını bir arada yaşar. Bilim ve teknoloji
açmakta, her gün kullandığımız kavramları daha iyi tanımlama- hayatı açıklamak ve yaşamı kolaylaştırmak için vardır. Felsefe
mız ve belirginleştirmemiz açısından yeni olanaklar yaratmak- bilim ve teknolojide yaşanabilecek sıkıntıları aşmak için kulla-
tadır. Barış, özgürlük, insan hakları, insanın onuru ve değerlerin nılmaktadır. Yeni bir açıklama, yeni bir icat ve yeni bir düşün-
savunulmasında felsefenin temellendiriciliği ve aydınlatıcılığına meyi gerektirecektir. Bu yeni düşünmenin ortaya çıkabilmesi
ihtiyaç duyulmakta, yaşadığımız dünyayı daha iyi, daha insancıl için felsefe en önemli araçtır.
bir dünyaya dönüştürmede felsefenin işlevi yaşamsal bir önem
taşımaktadır. 17. Etkinlik: Felsefenin Rolü
2. Verilen cevaplar aşağıdaki içerikte olmalıdır. a. İnsanlar, alışkanlıkları ve düzenlilikleri ile yaşarlar. Bunların
Felsefe, temel kavramlarla dünyaya bakmayı, düşünmeyi ve bozulması yeni hayat alışkanlıklarını doğurur. Sosyal bir varlık
çalışmayı öğretir. Böylelikle felsefe bütünlüklü bir dünya görüşü olan insan çağın teknolojisi ile yeni sosyal ilişkiler oluşturmak-
ortaya koyar ve bu bütünlüklü dünya içinde insanın yerini kav- tadır.
ramaya çalışır. Bütünlüklü dünya görüşüne sahip olan bir insan, b. Size göre filozofların güncel sorunlarla ilgili yaptıkları bu gibi
dünyanın ve insanlığın hâline dair bir hakikat iddiası olan ve açıklamaların bireysel veya toplumsal yaşama nasıl katkısı olur?
bu hakikatin içinde kendisini tarihsel misyonu ile kavrayabilen Metne dayanarak açıklayınız.
bir insandır. Felsefe insanın görme ve algı gücünü geliştirir. Filozoflar tarih boyunca hayatın akışını ilgilendiren her konuda
Bu nedenle felsefe, insanların hemen her şeye karşı zihinsel düşünceler oluşturmuşlardır. Sorunların nasıl aşılabileceği,
hassasiyetini artırır, bakışını temel yapısal ilişkilere ve kimsenin yeni ne gibi sorunların olabileceği konusunda fikirler üreterek
görmediği ayrıntılara yönlendirir. Fakat felsefe sadece bunu toplumsal yaşama katkı sağlarlar.
yapmakla kalmaz. Felsefe aynı zamanda algılanan, tanımlanan
ve kavranan sorunun teorik halledilişi için de gerekli düşünsel
araçları sunar. Bu, sorunun kalıcı pratik çözümünün de ön
koşuludur.
Felsefe eleştirel düşünme becerisi kazandırarak olaylara çok
yönlü bakmayı sağlar. Sistemli, doğru, ön yargısız ve saygı
duyarak düşünmeyi öğretir. 18. Etkinlik: Felsefi Tutum Nedir?
Felsefe, insanı insan olma bilincine ulaştırır.
Felsefe, adaletin, insan haklarının, savaşın, barışın ne olduğunu a) Tutarlıdır çünkü düşüncenin akışını bozan bir yargı bulunma-
ve bunun insan olmayla ilgisini gösterir. Bu bilgilerse kişilerin maktadır.
bu sorunların farkına varmasını sağlayacağı gibi sorunlara b) “4” numaralı ifade yargı bildirmez çünkü onay bildirmektedir.
tutulan ışıkla sorunların çözümüne giden yolu da aydınlatabilir. c) Aşağıdaki ifadeler
Felsefe böyle olanaklar sunar insanlara. Felsefe insanın düşüncelerini geliştirir. (1 ve 2 ile tutarlıdır.)
Her türlü veriyi aklın eleştiri süzgecinden geçiren felsefi Felsefe yeni bilgilere temkinli yaklaşır. ( 3 ile tutarsızdır.)
düşünce; yaşamı tüm boyutlarıyla gören, insanı ilgilendiren Felsefe düşünsel bir etkinliktir. (1, 2 ve 6 ile tutarlıdır.)
her şeyi inceleyen, açık ve sorgulayan bir anlayışın ürünüdür. Felsefi tutum, filozofun ön kabullerine dayanır. (5 ve 6 ile
Bu evrensel anlayış demokrasinin, insan haklarının ve birey tutarsızdır.)
özgürlüklerinin de temelini oluşturmaktadır. ç) Olası Cevap: Felsefi tutum aklın üretimini desteklemekte ve ona
yönelmektedir. Düşünce tarihine bakıldığında filozofların çağdaş
bilgileri yakından takip ettiği, onları düşünmelerine konu ettiği
görülür. j. Locke’un liberalizmin öncüsü olması örnek göste-
rilebilir. Nitekim çağının sorunlarına yönelik üretilen akılsal
bilgilerle ilgili derin düşünmeler gerçekleştirmiştir.
187