Page 149 - Fizik - 10 | Beceri Temelli
P. 149

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                             FİZİK 10


                                                CEVAP ANAHTARLARI

             Etkinlik No.: 23                                2 Yüzme durumlarında cismin özkütlesi suyun özkütlesinden
                                                               küçük ya da özkütlesine eşittir.
             1. Yönerge
                                                             3 1. durumda G = F  = 2 N
                                                                           K
               Boru Çapı (cm)     V            P
                                   2            2              2. durumda G = F  = 4 N
                                                                           K
                   130          Azalıyor.     Artıyor.
                                                               3. durumda G = F  = 5 N olur.
                   140          Azalıyor.     Artıyor.                     K
                                                             4 Askıda kalma sadece 3. durumda gerçekleşir.
                   150          Azalıyor.     Artıyor.
                                                               d    = d  = 1 g/cm  olur.
                                                                            3
                   110          Artıyor.     Azalıyor.          Cisim  Su
                                                             5 Askıda kalma durumunda G = F  = 5 N olur.
                   100          Artıyor.     Azalıyor.                              K
                   90           Artıyor.     Azalıyor.       6 4. durumda d Cisim  > d Su
                                                               5. durumda d   > d   olur.
             2. Yönerge                                                 Cisim  Su
                                                             7 4. durumda G = 7 N, F  = 5 N olduğundan G > F
             1 Boru çapının artması durumunda akışkan sürati azalmakta ve     K                K
               basınç artmaktadır. Boru çapının azalması durumunda akış-  5. durumda G = 9 N, F  = 5 N olduğundan G > F  olur.
                                                                                               K
                                                                              K
               kan sürati artmakta ve basınç azalmaktadır.   8 3, 4 ve 5. durum F  = F  = F  = 5 N olur.
                                                                           3  4  5
             2 Cevap öğrenciye göre değişiklik gösterebilir. Muhtemel cevap   Su içerisine batan hacimler eşit olduğu için kaldırma kuvvet-
               şöyledir:                                       leri de eşit olur.
               Olumlu Etkiler:
                 a) Rüzgâr türbinleri ile elektrik üretilmesi.  9 Cismin özkütlesi sıvının özkütlesinden küçük ise cisim yüz-
                 b) Su değirmenleri ile un elde edilmesi.      mektedir.
                 c) Yelkenli gemilerin hareket etmesi.         Cismin özkütlesi sıvının özkütlesine eşit ise cisim askıda kal-
                 ç) Yamaç paraşütünün ve uçurtmanın uçması.    maktadır.
                 d) Uçakların havalanması.
                                                               Cismin özkütlesi sıvının özkütlesinden büyük ise cisim batar.
               Olumsuz Etkiler:
                 a) Rüzgârlı havalarda kapı ve pencerelerin çarpması.  Not: Konu ile ilgili bilgiler için bkz. MEB Ortaoğretim Fizik 10 Ders
                 b) Fırtınalı havalarda çatıların uçması.    Kitabı, sayfa 97-102.
                 c) Yağmurlu ve rüzgârlı havalarda şemsiyenin ters dönmesi.  Etkinlik No.: 25
                 ç) Hareket hâlindeki bir aracın yanından başka bir araç geç-
                   tiğinde araçların birbirine doğru itilmesi.   1 V  = h . 2A   V  = 2h . A
                                                                               III
                                                                 II
                 d) Trenin sürati nedeniyle oluşan vakumun yakındaki in-
                   sanları ve sabitlenmemiş nesneleri trene doğru çekilmesi.  2 Bir cisim sıvı içerisine bırakıldığında sıvıya batan hacmine eşit
                                                               hacimde sıvı taşırır. Şekil II ve Şekil III'te cismin sıvıya batan
             3 Cevap öğrenciye göre değişiklik gösterebilir. Muhtemel cevap   hacimleri eşit olduğundan taşırdıkları sıvı hacimleri aynı olur.
               şöyledir:                                       Bu durumda H  = H  > H  olur.
                                                                                1
                                                                             3
                                                                         2
                 a) Rüzgârlı havalarda kapı ve pencerelerin kapalı tutulması.  3 F = P  . A  olduğundan  F  = h . d . g . 2A      G
                 b) Evlerin çatılarının sağlam yapılması.          Sıvı          L
                 c) Rüzgârlı ve yağmurlu havalarda şemsiye yerine yağmur-  4 F  = 2h . d . g . A       G
                                                                K
                   luk kullanılması.
                 ç) Araç kullanan insanların trafikte dikkatli davranması.  5 F  = F L
                                                                K
                 d) Tren ve metro istasyonlarında bulunan emniyet bandı-  Her iki durumda da K ve L yüzeylerine etkiyen basınç kuvvet-
                   nın geçilmemesi.                            leri eşit olur. Çünkü her iki durumda da sıvıya batan hacimleri
            Not: Konu ile ilgili bilgiler için bkz. MEB Ortaoğretim Fizik 10 Ders   eşittir.
            Kitabı, sayfa 92-95.
                                                             6 Cisimler yüzüyor olduğu için ağırlık ve sıvı basınç kuvveti bir-
                                                               birini dengelemiştir.
             Etkinlik No.: 24
                          g                    Cismin Su     7 Kaldırma kuvveti, cisme sıvı tarafından uygulanan basınç kuv-
                                                               vetlerinin bileşkesidir.
                     d  (        )              İçeri-
                      Cisim  cm 3  G  =m.g(N)  F  (N)
                               Cisim     K      sindeki      8 Yüzen cisimlere uygulanan kaldırma kuvveti, cisim sıvı içeri-
                                               Davranışı       sinde herhangi bir konumda dengede kaldığı sürece değişmez.
             1. Durum   0,4       2       2     Yüzer.       Not: Konu ile ilgili bilgiler için bkz. MEB Ortaoğretim Fizik 10 Ders
                                                             Kitabı, sayfa 97-102.
             2. Durum   0,8       4       4     Yüzer.
                                                Askıda       Etkinlik No.: 26
             3. Durum   1,0       5       5
                                                 kalır.
                                                             1. Yönerge
             4. Durum   1,4       7       5     Batar.
                                                             1 Ağırlık kemeri, dalgıcın kolayca batabilmesi için kurşun ağır-
             5. Durum   1,8       9       5     Batar.         lıklar takılabilen bir kemerdir. Denge yeleği ise içine hava
                                                               pompalanabilen veya havası boşaltılabilen bir dalış kıyafetidir.
             2. Yönerge                                        Dalgıç  batmak  istediğinde  yelekteki  havayı  boşaltır,  yüzeye
                                                               çıkmak istediğinde ise bir vana yardımıyla oksijen tüpünden
             1 Cisim; özkütlesinin 0,4 g/cm , 0,8 g/cm  ve 1,0 g/cm olduğu 1,   yeleğin içine hava doldurur.
                                  3
                                        3
                                                3
               2 ve 3. du rumda yüzmektedir.
                                                                                                   147
   144   145   146   147   148   149   150   151   152   153   154