Page 810 - Türk Dili ve Edebiyatı - 10 | Beceri Temelli

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

CEVAP ANAHTARLARI
Ben olsam Âdem’e bir seferlik izin vererek oluşabilecek maddi 2. Ferhat Bey, eserde bu karaktere verilen addan da anlaşılacağı üze-
kaybın önüne geçerdim. re yolcunun, kendisinin yaşadığı ve uğrunda mücadele verdiği bu
Ben olsam Âdem’i kovar, kuralların onun mallarından daha topraklarda gelip geçici olduğunu, belki de bu coğrafya için ken-
önemli olduğunu söylerdim. disi kadar sorumluluk duygusu taşımadığını düşünüyor olabilir.
4. Rükneddin karakteri parçada iki yerde geçmektedir. İlk yerde ko- 3. Olası Cevap:
nuşmamakta sadece yerine oturarak esnemektedir. İkinci bölüm-
de ise Yakup’u rahatsız ettiği gerekçesiyle Âdem’i azarlamaktadır. Manisa’nın 171 bin nüfuslu, şirin ilçesi Akhisar’da yaşıyorum. Ak-
Rükneddin, olaya doğrudan müdahil olmasa da tavırları ve söz- hisar, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış; Lid-
ya, Pers, Makedonya (Büyük İskender İmparatorluğu), Bergama,
leriyle Yakup’un alacağı kararda Âdem aleyhine etkili olmaktadır. Roma ve Doğu Roma yönetimlerinde kalmıştır. 1919-1922 yılları
5. Olası Cevap: arasında Yunan işgali altında kalan Akhisar, 6 Eylül 1922’de düş-
Yakup – Ben bir kadı olarak kanun nizam dururken nasıl olur da man işgalinden kurtarılmıştır.
senin hatırın için karar verebilirim? Akhisar, coğrafi konumu ve aldığı göçler nedeniyle sosyal ve kül-
Âdem – İyi de vereceğiniz kararın devlete ne gibi bir zararı ola- türel anlamda zengin bir ilçedir. Burada büyük şehirlere nazaran
bilir ki? insan ilişkileri daha samimidir. Özellikle eski yerleşim yerlerinde
Yakup – Kanunlar ve kurallar varsa mutlaka korunması gereken mahalle kültürü, yakın komşuluk ilişkileri hâlâ yaşatılmaktadır.
menfaatler vardır. Bu menfaatler belki bir yetimin, belki bir ihti- Sokaklarında dolaşırken ip atlayıp top oynayan çocukları, kapı-
yarın menfaatidir. sının önünde komşusuyla sohbet edip çay içen insanları çok gö-
Âdem – Mahvoldum, bittim ben… rürsünüz.
Olası Cevap: Millî ve manevi değerlere son derece bağlı olan ilçemizde belirli
günler ve bayramlar büyük bir coşku ve içtenlikle kutlanır. Böyle
Yakup – Biz ne bilelim senin bir kaçakçı olmadığını? zamanlarda çarşı, meşhur Şehit Teğmen Tahir Ün Caddesi çok
Âdem – Aman efendim, ben yıllardır ticaret yaparım. Beni herkes hareketlidir. Anma ve kutlama günlerindeki etkinlikler halkın da
sever, tanır. Ben böyle bir adam değilim. Hem zaten aramasınlar katılımıyla yeni belediye binasının önündeki meydanda yapılır.
demedim ki, sadece zahireyi dökmesinler dedim. Ne olur anlayın İlçemizin başlıca geçim kaynakları tarım ve sanayidir. Akhisar
beni! dendiğinde akla ilk olarak zeytini, zeytinyağı ve meşhur köftesi
Yakup – Bu seferlik aramayı geminde yapacaklar, zahiren dökül- gelir.
meyecek ama çok oyalanmayın. Akhisar Müzesi, Yeni Gülruh Sultan Camisi, Ulu Cami, Paşa
Âdem – Allah sizden razı olsun, belki de namuslu bir tüccarı iflas- Cami ve Hamamı, Tepe Mezarı, Çağlak Deresi Mesire Alanı, Sü-
tan kurtardınız, sağ olun! leymanlı Çamlığı, Mecidiye Mahallesi Piknik Alanı ve Şahankaya
Akhisar’ın doğal, tarihî ve turistik yerleri arasında yer alır. İlçe-
Etkinlik No.: 231
mizde her yıl mayıs ayında Çağlak Festivali düzenlenmektedir. Bu
1. Baba; babasını rol model almış, kendi yetiştiği koşulları hiç sor- festival, ülkemizin en köklü ikinci festivalidir.
gulamadan çocuklarına da uygulamaya çalışan, dünyayı yaşadığı Etkinlik No.: 233
yerden ibaret sayan, yeniliklere kapalı biridir.
Adam; ağabeyinin tam tersine babasından ve yetiştiği koşullardan 1. Knemon “huysuz, itici biri olarak çiftliğinde insanlardan uzak ve
memnun olmayan, “okumuş, dünya âlemi görüp anlamış”, yeni- renksiz bir hayat” sürmektedir. Aksi, memnuniyetsiz, etrafında
likçi, arayış içinde olan biridir. pek insan barındırmayan bir ihtiyardır. Metinde geçen, kendisine
Baba ve adamın dünya görüşleri arasında fıtratlarından, öğrenim ait bu sözler onun çevresindeki insanlarla kurduğu ilişkiler hak-
durumlarından, yaşamla ilgili algılarından kaynaklanan farklılık- kında ipucu vermektedir: “Ama Hefaistos hakkı için insanların
yaşam biçimini, çıkarları karşısında nasıl hesap yaptıklarını gör-
lar olabilir. Ağabey durumundan memnun olup sıradan bir hayat
sürmeyi tercih ederken kardeşi sürekli sorgulayıp bir şeyleri de- dükten sonra doğru yoldan öyle çıktım ki dünyada hiç kimsenin
ğiştirme çabası içindedir. başkasına karşı iyi niyetli olabileceğine inanmıyordum.”
2. Adam; ağabeyinin durağan bir hayat sürmesini, sınırlarının dışı- 2. Olası Cevap:
na çıkmayıp hep aynı oluşunu ve bir şeyleri değiştirmek için çaba Knemon; katı yürekli, sabit düşünceli, geçimsiz, aksi bir insandır.
göstermeyişini eleştirmektedir. İnsanlardan kaçıp yalnızlığı tercih etmesinin kendince haklı se-
“Bunlardan birinden birini sahiden hiç merak etmedin mi? Et- bepleri vardır. Başına gelenlerden sonra iyi bir insan olmak için
miyor musun? Şu dağın arkasındaki, başka dağların tepelerin ar- çaba göstermeye başlar. Sorunun cevabı öğrencinin yorumuna
dındaki topraklarda ne ekiliyor, ne biçiliyor; bunu hiç öğrenmek bırakılmıştır.
istemiyor musun?” 3. Olası Cevap:
3. Metindeki “ADAM”, Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun “Yaban” Knemon, ölümle burun buruna geldiği bir anda daha önce hiç
romanındaki “Ahmet Celal” karakterine kısmen de olsa benze- yardımının dokunmadığı hatta yakınlık bile göstermediği biri
mektedir. İleri görüşlülükleri, yenilikçi ve insancıl tarafları, bir tarafından kurtarılır. Bu durum karşısında kendisi de şaşkındır.
şeyleri değiştirme çabaları… her iki karakter arasındaki benzer- Başına gelen bu olay, onun hayatında bir dönüm noktası olur ve
liklere örnek gösterilebilir. Knemon’un kalbini yumuşatıp hayatında bazı değişiklikler olma-
Öğrencinin şimdiye kadar okuduğu veya izlediği eserlerdeki bir sını sağlar.
karakterle metindeki “ADAM” karakteri arasında bağlantı kur- Üniversite sınavını kazanmak, hayatımıza anlam katan insanlarla
ması istenir. Cevap öğrencinin yorumuna bırakılmıştır. tanışmak, anne veya baba olmak, sevdiklerimizi kaybetmek, yaş-
lanmak, bir hastalık veya kaza geçirmek gibi iyi veya kötü olay
Etkinlik No.: 232 ve durumlar bizi olgunlaştırır ve dönüşümler yaşamamıza neden
olabilir.
1. Değerleri olan, vatansever, manevi yönü kuvvetli, cesur, mücade-
leci ve aydın bir tip olarak karşımıza çıkan Ferhat Bey karakteri, Etkinlik No.: 234
eserde Necip Fazıl Kısakürek’in dünya görüşünü büyük ölçüde 1. Metin tiyatroya uyarlanacağı için detaylı tasvir, sahnede mekânın
temsil etmektedir. oluşumu ve dekorun doğru seçiminde yardımcı olacaktır.

808