Page 129 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

59 BİYOLOJİ 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

2. Ayaklar yıkandıktan sonra neden mutlaka kurulanmalıdır? Cevabınızı metindeki bilgileri dikkate ala-
rak veriniz.

Yönerge Kardiyovasküler hastalıklarla ilgili verilen metni okuyunuz. Aşağıdaki soruları metinden yararla-
narak ve sağlıklı yaşam şekli ile ilgili güncel bilgilerinizi kullanarak cevaplayınız.

3. Derin Ven Trombozu sonucu oluşan pıhtılar neden çoğunlukla akciğer embolisine neden olmaktadır?
Cevabınızı kan dolaşımını dikkate alarak veriniz. Kalp damar hastalıklarının oluşma-
sında önemli bir role sahip olan ko-
lesterol, kan plazmasında binlerce ko-
lesterol molekülünün oluşturduğu
partiküller hâlinde ve proteine bağlı
lipidler hâlinde taşınır. Bu parçacık-
lardan biri olan düşük yoğunluklu li-
4. Derin Ven Trombozu görülen bir kişinin bacaklarında nasıl bir görüntü oluşmasını beklersiniz? poprotein LDL kolesterolü zar yapımı
için hücrelere taşır, yüksek yoğunluk-
lu lipoprotein HDL fazla kolesterolü
karaciğere götürür. Halk arasında
LDL kötü kolesterol, HDL iyi koleste-
rol olarak adlandırılır. Kalıtım, tütün
ürünleri ve trans yağların tüketilmesi,
5. Kendinizi acil serviste çalışan bir doktor olarak düşünün. Derin Ven Trombozu olan ve şikâyetleri art- hipertansiyon ve diyabet gibi pek çok faktör LDL’nin HDL’ye oranını artırarak kalp damar hastalığı
mış bir hasta geldi. Akciğer embolisini önlemek için acilen nasıl bir tedavi uygularsınız? riskini yükseltmektedir. Kötü kolesterolde aslında kötü olan, kolesterolün kendisi değil kan içerisinde
kolesterolün taşınmasını sağlayan lipoproteinin özelliğidir. Kolesterol hem hayvan hücresi zarlarının
bir bileşenidir hem de cinsiyet hormonlarının da dâhil olduğu diğer steroitlerin sentezlendiği öncül-
dür. Endokrin sistem ve sindirim sisteminde önemli görevlere sahip bir moleküldür.
LDL yükseldiğinde kolesterol molekülü atardamar çeperinde başka moleküllerle birleşir ve ateroskleroz
denilen damar sertliğine neden olur. Sağlıklı atardamarların iç yüzeyi kan akışını kolaylaştıracak düz-
gün ve pürüzsüz yüzeye sahiptir. Fazla miktarda lipit ve kolesterol birikimi sonucu plak olarak adlandı-
6. İleride DVT hastalarının sayısının artacağını düşünüyor musunuz? Cevabınızı gerekçesiyle yazınız. rılan birikimler arter duvarını kalınlaştırarak sertleştirir ve damardaki daralma artar. Tedavi edilmeyen
aterosklerozun sonucu çoğunlukla kalp krizi veya felçtir. Kalp krizi, kalp kasına oksijence zengin kanı
taşıyan koroner damarların tıkanması sonucu kalp dokusunun zarar görmesi veya ölmesidir.

Bu duruma zıt olarak egzersiz, diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri LDL/HDL oranını azaltmaktadır.
Ayrıca yüksek risk grubundaki bireylerin LDL düzeyi, statin denilen ilaçlarla düşürülerek kalp krizi
riski azaltılabilmektedir.

7. Alt ana toplardamarda bulunan kapakçıklar işlev bakımından kalpteki hangi kapakçığa benzer ? Kanın
akış yönünü dikkate alarak cevaplayınız.
1. Günlük diyetinde ağırlıklı olarak kırmızı et, salam, sosis, sakatat gibi hayvansal gıdaları tercih
eden ve tütün ürünlerini kullanan Emre ile; sebze, tahıl, baklagil ve zeytinyağı ağırlıklı, posadan
zengin besinlerle beslenen Gizem kan testi yaptırarak LDL ve HDL seviyelerini ölçtürmüşlerdir.
Gizem ve Emre’nin LDL/HDL oranlarının nasıl çıkmasını beklersiniz? Gerekçesiyle açıklayınız.

126
Hazırlayan: Yeter DELİBAŞ