Page 184 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 11 87

1. ÜNİTE > İnsan Fizyolojisi Kazanım 11.1.6.2. Homeostasinin sağlanmasında böbreklerin rolünü belirtir.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi, Bilim, Alan Becerileri: Verileri Toplama, İşleme, Yorumlama Ve Sonuç
Mühendislik,Matematik Okuryazarlığı Becerileri Çıkarma Becerisi, Deney Düzeneği Kurma ve Yapma Becerisi

Etkinlik İsmi BÖBREKLERİN DÜZENLEYİCİ ROLÜ 30 dk.
Amacı Homeostasinin sağlanmasında böbreklerin rolünü ve önemini hesaplama yaparak analiz edebilme. Bireysel

1. Yönerge Böbreklerin çalışması ile ilgili aşağıda verilen metni okuyunuz.

Sağlıklı bir insanın böbreklerinde günde ortalama 1-1,5 litre idrar oluşturulur. İdrarın bileşiminde
%95 su, %3 üre, ürik asit, kreatinin gibi organik bileşikler, %2 oranında Na , K , Ca gibi iyonlar yer
+2
+
+
alır. Glikoz ve aminoasitlere rastlanmaz.
Böbreklerde günde 170-190 litre sıvı süzülmekte ve %99’u geri emilmektedir. Süzülme ile böbrek tü-
büllerine geçemeyen bazı ilaçlar, boyalar, amonyak, H , K iyonları gibi maddeler aktif taşıma ile tü-
+
+
büllere salgılanır. Aynı zamanda asit ve baz özellikte maddeler salgılanarak da kanın pH’ı düzenlenir.
2. Yönerge Aşağıdaki metin ve görseli inceledikten sonra soruları cevaplayınız.

Aşağıdaki şekilde 4 ayrı maddenin böbrekler tarafından işleme şekli gösterilmektedir. A panelindeki
A maddesi serbestçe süzülür fakat geri emilmez. B panelindeki B maddesi serbestçe süzülür fakat
süzülen yükün bir kısmı böbrek tübüllerinden kana geri emilir. Panel C’deki C maddesi tübüllerden
serbestçe süzülür fakat süzülen maddenin hepsi böbrek tübüllerinden kana geri emildiği için idrarla
atılmaz. D maddesi süzülmez fakat tüpleri çevreleyen kılcal damarlardan böbrek tüplerine salgılanır.

Süzülme ve Kısmen Süzülme ve Tam
Sadece Süzülme Salgılama
Ger Em l m Ger Em l m

A B C D
Maddesi Maddesi Maddesi Maddesi

İdrar İdrar İdrar İdrar

1. A maddesi süzülüp geri emilmediğine göre nefron içinde zamanla bu maddenin miktarında ve yo-
ğunluğunda nasıl bir değişim olmasını beklersiniz? A maddesi idrardaki hangi maddeye benzerlik
gösterir?

181