Page 95 - Matematik 11. Sınıf Beceri Temelli Etkinlik

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü MATEMATİK 11 73

Koşullu Olasılık Kazanım: 11.7.1.3. Bileşik olayı açıklayarak gerçekleşme olasılığını hesaplar.
Alan Becerileri: İlişkilendirme Genel Beceriler: Problem çözme, bilgi okuryazarlığı
Etkinlik İsmi ÇOCUĞUM MAVİ GÖZLÜ OLABİLİR Mİ? 20 dk.
Amacı Gerçek yaşam problemlerinde bileşik olayların gerçekleşme olasılığını hesaplayabilme. Bireysel

Bireylerde genler çiftler hâlinde bulunur. Göz rengi,
boy uzunluğu, kıvırcık saç vb. bir özellik oluşurken
genlerden biri anneden diğeri babadan gelir. Bu gen-
lerin aynı olmasına homozigot (aa), farklı olmasına
heterozigot (Aa) denir. Baskın gen büyük, çekinik gen
küçük harfle gösterilir. Baskın gen, gen çiftinde yer
alırsa diğer gen çekinik de olsa mutlaka kendi özelli-
ğini gösterir.
Punnett (Panet) karesi canlıların yavrularının nasıl
görüneceğinin (fenotip) ya da genlerinin nasıl oluşa-
bileceğinin (genotip) tahmin edilebilmesi için yapılan
bir çaprazlama yöntemidir. Monohibrit çapraz, tek bir
özellik için bakılacak genetik sonuçlardır. A kahverengi göz rengini ve a mavi göz rengini göstermekte-
dir. Bu özellik bakımından A baskın ve a çekinik gendir.

1. Tablo
Yan tarafta verilen 1. Tablo'da Yıldız ve Şahin aileleri-
nin genotipleri verilmiştir. Anne Baba
Yıldız Ailesi Homozigot Heterozigot
Şahin Ailesi Heterozigot Heterozigot

2. Tablo'da Yıldız ailesinin, 3. Tablo'da Şahin ailesinin Punnett karesi ile yapılan monohibrit çapraz-
lamaları görülmektedir (Her ailenin birer çocukları olmuştur.).

2. Tablo 3. Tablo
Anne Anne
Baba A A Baba A a
A AA AA A AA Aa
a Aa Aa a Aa aa

Verilen bilgilere göre aşağıdaki soruları birbirinden bağımsız olarak cevaplayınız.

1. Aşağıdaki soruların doğru cevaplarını verilen boşluklara yazınız.

a) Seçilen çocuğun Yıldız ailesinden ve mavi gözlü olma olasılığı .............
b) Seçilen çocuğun Şahin ailesinden ve mavi gözlü kız olma olasılığı .............
c) Seçilen çocuğun Şahin ailesinden veya kahverengi gözlü olma olasılığı .............

2. Yıldız ailesinden doğan bir kız ile Şahin ailesinden doğan bir erkeğin evlenmesiyle doğacak çocuğun
mavi gözlü kız olma olasılığını hesaplayınız.

93
Hazırlayan: Betül HELVACIKARA AVCI