Page 106 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 106
50 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
kokusunu bastıracaktı. At, yaprakları dökülmeye yüz tutmuş o tek dut ağacından bir tutam aldı.
Uzaktan, şoseden ışıklarını henüz söndürmemiş bir otobüs geçiyordu. İkinci otobüsü kaçırmamak için
atı hafif ılgara kaldırdı.
(…)
Onat Kutlar, İshak
Kelime Dağarcığı:
çayırgan: Bir çekirge türü, cıyırgan. çeper: Sebze bahçesi. ılgar: Dizginleri koyuverilmiş atın dörtnala koşması. iskemle: Ar-
kalıksız sandalye. şose: Genellikle taş kırıkları üzerine kum döşenip silindir geçirilerek yapılan yol. tarazlanmak: Kumaşın
üzeri tel tel ipliklerle kaplanmak, iplikleri kabarmak. telve: Fincanın dibine çöken kahve tortusu. tınaz: Dövülerek savrulma-
ya hazırlanan ekin yığını.
1. a) Bir öksürük sesi uzayıp giden iplik gibi bir düşü kalınlaştırdı, ucunu kıvırdı, bir boşluğa düşürdü.
Bu cümlede olduğu gibi hikâyenin birçok yerinde yazarın sanatsal bir anlatımı tercih etmesinin
sebebi ne olabilir? Açıklayınız.
b) Altı çizili kelimelere dikkat ederek cümleyi tekrar okuyunuz. Bu kelimeler okunuşa nasıl bir ses
özelliği kazandırmaktadır?
2. Yazar, Odayı bir misli genişleten kirli camlara. gibi eksiltili cümlelere metinde sıkça yer vermiştir.
Bunun anlatıma nasıl bir etkisi vardır? Açıklayınız.
3. Okuduğunuz hikâyede sıfatlara çokça yer verilmesinin sebebi ne olabilir? Açıklayınız.
4. O kederli yarım yüzün, geceleri bile çıkarmadığı eski, yollu kravatına, uçları kıvrılmış gömlek yakasına,
düğmeleri kopuk, kol ağızları tarazlanmış ceketine, bol pantolon paçalarına hatta hayatı boyunca hiç se-
vinmemiş o ayak başparmaklarına kadar yayılan bir çöküntüyü saklayamadığını bilmiyor muydu?
Yukarıdaki cümlede yazarın, yaşlı adamın ruhsal durumunu yansıtmak için fiziksel betimlemelere
başvurmasının sebebi ne olabilir? Açıklayınız.
104
Hazırlayan: Levent ŞEN
