Page 107 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 51

2. ÜNİTE > Hikâye Kazanım A.2.10: Metnin üslup özelliklerini belirler.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi Yazarın Üslubu 25 dk.

Amacı Metinden yazarın üslubunu bulabilmek. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz. Metinden hareketle soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Sam Amca
(…)
Savran, bu suali duymazlıktan geldi. Ali Mehmet’e boş gözlerle baktı. Birdenbire bambaşka şeyler ko-
nuşmaya başladı:

- Hani şu makineler yok mu, şu makineler... Toprağı öyle bir işliyorlar ki... Sürgü çektikten sonra, değil
tarlaların, koca ovanın bir başından bir yumurtayı bıraksan, tıkır tıkır öbür başına kadar yuvarlanacak.
İnsanın tohum yerine girip gömülesi geliyor mübarek toprağa...

Ali Mehmet, ters ters:
- Sen, öküzden şaşma, diye lafı kapamak istedi ve ilave etti:
- Ben, tam otuz yıldır öküzle çift sürdüm. Bugün de toprağım olsa gene öküzle sürerim... Allah’a şükür
bir gün aç kalmadım.

Savran’ın çatlak dudaklarına acı bir tebessüm geldi:
Ali Mehmet:
- Ben senin yerinde olsam, develeri satar, borç dert eder, bir kamyon alırdım.
- İş kamyonda değil kardeşlik... diyen Savran içini çekti. İş bizlerde... İki yakamız bir yana gelmez
gayri... Biz, eskidik. Öküzlerimiz, develerimiz de eskidi. Ne develer ne öküzler ne sen ne de ben koca
kalıbımız, kıyafetimizle, şu makinelerin yanında on para etmeyiz... Bu yaştan sonra ne sen bir traktö-
rün ne de ben bir kamyonun yanına sokulabiliriz...
- Bırak, Memiş, bırak... Zaten yüreğim kabarıyor, canım neredeyse burnumdan çıkacak... Sen de üs-
tüme varma.
Savran’ın çenesi açılmıştı bir kere, bırakır mı?

- Bak senin oğlana, diye devam etti. O ne kurum, o ne çalım!... Eh, çocuğun hakkı da yok değil; ma-
kinist oldu çıktı.
(...)
Samim Kocagöz, Sam Amca

1. Metinde yazarın, hikâyenin kahramanlarını yaşadıkları yörenin ağız özelliklerine göre konuştur-
ması eseri nasıl etkilemiştir?

105