Page 560 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

CEVAP ANAHTARLARI
Olası Cevap: Astrobiyoloji ve astrobiyolog kelimelerinin tanım- Etkinlik No.: 96
larının yapılması, metnin başlama şekli ve metnin tamamında-
ki anahtar kelimeler en önemli ipuçları olmuştur. Astrobiyolog 1. Olası Cevap:
kelimesinin en çok tekrarlanan anahtar kelime olması ve metin - Türk tiyatrosu geleneksel anlayışlarla Batılı anlayışların izlerini
boyunca astrologların yaptığı işin anlatılması konuyu bulmamı taşır.
sağlamıştır. - Cumhuriyet Dönemi’nde tiyatronun kurumsallaşması yaygın-
2. Olası Cevap: Hepimiz yaşadığımız gezegene şimdiye kadar iyi lık kazanır.
davranmadığımızın farkındayız. Gittikçe artan küresel ısınma, - Uygar dünya ile bütünleşebilmek için sanatı ve tiyatroyu des-
afetler, salgınlar da bunun göstergesidir. Elbette ilk yapılması ge- teklemeliyiz.
reken gezegenimize bir an evvel gereken değeri vermektir. Korku- 2. Olası Cevap: Yazar Cumhuriyet Dönemi tiyatrosunun Atatürk
lan olur da Dünya yaşanılamaz bir yere dönüşürse gelecek nesiller ilke ve inkılaplarına uygun biçimde geliştiği sonucuna ulaşmıştır.
yaşamak için başka bir seçeneğe sahip olmalıdırlar. Astrobiyolog- Kentimizde olan ilçemize gelen tiyatrolar ve yapılan tiyatro çalış-
lar da bu seçeneği var etmeye çalışıyorlar. maları bunun gerçekleştiğini gösteriyor. Aynı zamanda Cumhu-
riyet’ten günümüze kadar çok sayıda yetenekli ve başarılı tiyatro
3. Olası Cevaplar: Hayır, istemezdim. Başka bir gezegende yaşa- sanatçıları yetişmiştir.
yabilme düşüncesi beni tabii ki çok heyecanlandırır. Bu, her ne
kadar herkesin çok isteyebileceği bir durum gibi görünse de ben 3. Olası Cevap: Metindeki “Sanatçı ışığı alnında ilk duyan insandır.
kendi gezegenimde yaşamaya devam etmeyi tercih ederdim. Bu ışığın kaynağı ise Atatürk ilke ve inkılaplarının güneşidir.”
Ancak bu tercihi yaparken kalan herkesle el ele verip Dünya’nın ifadesiyle sanatçının toplumsal aydınlanmayı ve buna duyulan
bozulan tüm dengesini, tüm ekosistemini düzeltebilme şansımın gereksinimi ilk anlayan kişiler olduğu belirtiliyor. Sanatçının top-
olduğunu da bilmek isterdim. Mars’a arada bir turist olarak gi- lumu gözlemlemesi, toplum sorunlarının farkında olması ve du-
debiliriz. yarlılıkları toplumda öncü olmalarını sağlamıştır. Yazarın, ışığın
Evet, isterdim. Uzayda yapılan araştırmalarla birlikte her geçen kaynağı olarak gösterdiği Atatürk ilke ve inkılaplarının getirdiği
gün çok büyük olduğunu düşündüğümüz gezegenimizin aslında aydınlanma düşüncesi sanatçıların en önemli dayanağı olmuştur.
bir kum tanesi kadar küçük olduğu gerçeğiyle yüzleşiyoruz. Böyle 4. Olası Cevap: “20. yüzyılda tiyatroda görülen ‘yabancılaştırma
sonsuz bir evrende yaşarken başka bir gezegende hayatımı sürdü- efekti’ geleneksel tiyatrolardan izler taşır.” yargısı makalenin ana
rebilme şansım varsa bunu mutlaka değerlendirebilmek isterdim. düşüncesini desteklemez. Bu nedenle makalede kullanılamaz.
Uzayın sonsuzluğu hayalimde canlandırabileceğim bir şey değil. Çünkü makalemizin konusu, Cumhuriyet Dönemi Türk tiyatro-
Eminim ki o kocaman boşluğa gitmek, atmosferden çıktığımda sunun gelişimidir. Bu yargı ise tiyatroda canlandırma teknikleri
dünyayı dışarıdan görebilmek, başka bir gezegende yürüyebilmek üzerinedir.
muhteşem bir deneyim olurdu.
Etkinlik No.: 97
4. Olası Cevap: Alternatif enerji danışmanı olmak isterdim. Son yıl-
larda kömür, petrol, doğalgaz gibi fosil yakıtların gezegenimize 1. a) Ekran üzerinden okumanın avantajları olsa da kitaptan oku-
verdiği zararın farkına varıldı. Bu nedenle de sürdürülebilir enerji mak günümüzde daha yararlıdır.
kaynakları tercih edilmeye başlandı. Ancak bu enerji kaynakla- b) Makalenin yardımcı düşüncelerinde ve son paragraflarında
rının kullanılma oranı, artan ihtiyacı karşılayabilecek düzeyde ekran üzerinden okumanın avantajları sıralanmış olsa da baş-
değil. Bugün bilinen ve kullanılmaya başlanan enerji kaynakla- taki paragraflarda, yapılan bilimsel çalışmalarda ekran üzerin-
rına yeni alternatifler bulabilmek ve bunları hayata geçirebilmek den okumanın zararları verilmiştir. Norveç’te 10. sınıflarda ya-
sadece gezegenimiz için değil yaşayan tüm canlıların daha sağ- pılan deney örneği gibi. Bu yardımcı düşüncelerden hareketle
lıklı, daha uzun ömürlü ve daha kaliteli yaşam sürebilmeleri için ana düşünceyi belirleyebiliriz.
atılacak en faydalı adımlardan biri olacaktır.
2. - Ekran üzerinde okumada daha az çabayla daha çok bilgiye ula-
şabilirsiniz.
Etkinlik No.: 95
- E-kitaplar herhangi bir kâğıda basılmadığı için maliyetleri de
1. a) Makalenin hedef kitlesi; edebiyat ve sanatla ilgilenen, edebî ki- daha ucuz olur. Yani ekran üzerinden okumak daha ekonomiktir.
taplar okumayı seven herkestir. Çünkü makale edebiyat, sanat 3.
konulu bir makaledir. Olası Cevaplar: Evet değişti. Çünkü ekran ya da tablet üzerinden
okuma yapmayı tercih etmeme rağmen bunun çok sağlıklı olma-
b) Makalede yazar herhangi bir konuda görüşlerini belli kanıtlar, dığını, önlemler almam gerektiğini öğrendim.
belgeler kullanarak anlatmaya çalışır. Böylece okuyucuyu bil- Hayır, değişmedi çünkü ekrandan okumanın daha avantajlı ve
gilendirmeyi amaçlar. Bu makalede de yazar okuyucuyu bilgi-
lendirmeyi amaçlamıştır. Okuyucuya yeni kapılar açmıştır. pratik olduğunu düşünüyorum.
2. Makale, hedef kitlesine göre ele alacağı konu ve dilde farklılıklar Etkinlik No.: 98
gösterir. Örneğin akademik, bilimsel bir makalede terim anlamlı 1. Yazar biçim olarak açıklayıcı anlatımı, tür olarak da öğretici ve
kelimler sıkça kullanılır. Böyle bir makaleyi alanında uzman ki- kanıtlayıcı anlatımı tercih etmiştir. Çünkü makale türünde yazı-
şiler anlar. Toplumsal bir makalenin ise herkesi ilgilendiren bir lan metinlerde amaç, okuyucuyu bilgilendirmek, düşüncelerinin
konuda ve sade bir dilde yazılması gerekir. doğruluğunu ispatlamaktır. Bunu yapabilmek için de bu metinde
3. Fikrimin İnce Gülü adlı romanın içeriği 1970’li yıllarda Alman- olduğu gibi nesnel ve tutarlı ifadeler kullanılmalıdır.
ya’ya işçi olarak çalışmaya giden Bayram’ın ve Bayram’ın kişiliğin- 2. a) Sayısal veriler kullanmak, metni inandırıcı kılmak konusunda
de sembolleştirilen diğer işçilerin yaşadığı dramdır. çok geçerli bir yoldur ve burada da yazar sayısal verileri, ista-
tiksel bilgileri kullanarak düşüncelerinin doğruluğunu kanıtla-
4. Olası Cevap: Bir makale yazmak isteseydim ben de edebî bir mıştır.
makale yazmak isterdim. Çünkü kitap okumayı çok seviyorum.
Okuduğum bir kitabı ayrıntılı şekilde anlatmak, bu konuda oku- b) Bu cümlede deniz buzlarının şu anki seviyesi diğer tüm dö-
yucuyu bilgilendirmek, önerilerimi paylaşmak beni mutlu eder. nemlerle kıyaslanarak (“en” sözcüğüyle) karşılaştırma tekniği
kullanılmıştır.

558