Page 236 - Biyoloji - 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 12

CEVAP ANAHTARLARI
4. Çimlenen fideler büyüyüp yetişebilmek için güneş ışığı, su ve Etkinlik No.: 85 - Botanik Bahçesinde Keşif
minerallere ihtiyaç duyarlar. Tohumlar dağılmayıp aynı bölgede
çimlenecek olsaydı fideler ana bitkinin gölgesinde kalacak, yeterli 1. Genç
ışık ve topraktan yeterli su ve mineral alamayacaktı. Ayrıca to- yapraklar
humların hepsi aynı bölgeye düştüğü için bu tohumlardan geli-
şen fideler arasında kaynaklar (güneş ışığı, su ve mineraller) için Ç çek
rekabet olacaktı. Tüm bu durumlar fidelerin sağlıksız büyümesi- Yaprak
ne ve sayıca azalmalarına neden olacaktır. Sürgün s stem
5. Bir tohumun dormansi (uyku hâli) süresi bitkinin genetik özellik- Gövde
lerine bağlıdır. Genetik özellikler tohum kabuğunun kalınlığını,
tohumdaki su miktarını ve endospermdeki besin miktarını belirler. Tohum
Tohumdaki besin miktarının fazla ve su miktarının az olması ile to- Meyve
hum kabuğunun kalın olması dormansi (uyku hâli) süresini uzatır.
6. Çanak yapraklar 2n kromozomludur. Bu bitki türü de çanak
yapraklar gibi 2n kromozomludur. 2n= 20 ise n=10’dur. Polen-
lerin içerisinde 10 kromozomlu vejetatif çekirdek, 10 kromo-
zomlu da generatif çekirdek olmak üzere toplam 20 kromozom Ana kök
bulunur. Embriyo kesesi içerisinde n kromozomlu toplam 8 çe- Yan kök
kirdek (3 antipot çekirdek, 2 polar çekirdek, 2 sinerjit çekirdek Kök s stem
ve 1 tane yumurta) vardır. Embriyo kesesi içerisinde 8x10=80
kromozom bulunur. Endosperm hücresi 3n=30 kromozomlu- Kök ucu
dur. Meyve hücreleri 2n=20 kromozomludur.
Etkinlik No.: 84 - Tohum 2. Tepec k
1. Sıralama b, ç, d, a, c şeklinde olmalıdır. Çünkü kapalı tohumlu Erkek organ Ba çık
bitkilerin eşeyli üremesi sürecinde önce mayoz ve mitozla döl- Sapçık D c k D
Organ
borusu
lenmeye katılacak hücrelerin oluşumu gerçekleşir. Bu nedenle, Taç yaprak
polen oluşumu (b) başlangıçta gerçekleşmelidir. Oluşan polen, Tohum taslağı Ovaryum
tozlaşma sayesinde (ç) dişi organın tepeciğine ulaşır. Sperm hüc- Ç çek tablası
resinin yumurtalığa ulaşabilmesi için polen tüpü oluşur (d). Yu-
murta hücresi ve sperm çekirdeklerinin döllenmesi ile zigot (a) Çanak yaprak
meydana gelir. Oluşan zigot, mitoz bölünmelerle embriyoyu (c)
meydana getirir.
2. Görsel 2’de embriyonun yapısı dikotiledon bitki tohumudur. 3. Mayoz bölünme sebep olmuştur. Mayoz bölünmedeki krossing
Çünkü iki çenek bulunmaktadır. over, homolog kromozomların ayrılması polen çeşitliliğine ne-
3. Endosperm, polene ait sperm çekirdeği ile embriyo kesesindeki den olur.
polar çekirdeklerin birleşmesi sonucu oluşur. Triploit kromozom 4. Tohum kabuğu 2n=46, embriyo 2n=46, endosperm 3n=69
sayısına sahiptir. Endospermin görevi, tohum çimlenmekte iken
embriyoya besin kaynağı oluşturmaktır. 5. Buna mitoz neden olmuştur. Mitoz bölünme ile oluşan hücreler
4. Muz bitkisi ülkemizde yumru ile vejetatif üretilmektedir. Eşeysiz genetik olarak birbirinin aynısıdır.
üreme çeşidi olduğundan yeni oluşan muz bitkileri ata bitkilerle 6. Mikrospor aa genotipinde olduğuna göre mayozla a genotipli
kalıtsal olarak birbirlerinin aynısı olurlar. Ancak fasulye bitkisi gamet oluşturur. Megaspor hücresi AA genotipinde olduğuna
tohumla eşeyli olarak üretildiği için kalıtsal olarak farklılıklar göre mayozla A genotipli gamet oluşturur.
ortaya çıkabilir. Değişen ortam koşullarına dayanıklılık oluştu- Sperm (a) + yumurta (A) döllenme Z got (Aa)
rabilmesi için eşeyli üreyip çeşitlilik oluşturabilmesi gerekir. Bu
durumda fasulye bitkisi değişen koşullarla daha kolay uyum sağ- Sperm (a) + polar çek rdekler (AA) döllenme Endosperm (AAa)
layabilir.
5. Tohum kabuğunun kalınlığı tohumun dormanside kalış sürecini Etkinlik No.: 86 - Tohumların Uyanması
etkiler. Tohum kabuğu ne kadar kalın ise bitkinin tohum kabuğu- 1. Tohumun çimlenebilmesi için ortamdan su alması gerekir. En-
nun çatlaması ve su alarak çimlenmeye başlaması o kadar geç olur. dospermde depolanmış polimer yapılı besinlerin hidroliz edile-
6. İlk oluşan yapı köktür. Çünkü çimlenmenin başlangıcında bit- bilmesi ve enzimlerin çalışabilmesi için su gereklidir.
kinin henüz yaprakları oluşmamıştır. Ama kökleriyle topraktan 2. Çimlenen tohum oksijenli solunum yapar. Oksijenli solunum ya-
su almaya ihtiyacı çoktur. Çimlenme sırasında hidroliz reaksi- pabilmesi için solunum enzimlerinin aktifleşmesi gerekir Enzim-
yonları ve enzimlerin iş görebilmesi için ilk önce kökün oluşması lerin aktifleşmesi için sıcaklığın da belli bir miktar artması gerekir.
normaldir. Enzimler sıcaklık miktarından nasıl etkileniyorsa çimlenmede
7. a ∙∙∙∙∙∙∙→ 2 gerçekleşen metabolik olay olan solunum da aynı şekilde etkilenir.
b ∙∙∙∙∙∙∙→ 1 3. Tohumların içine su girmesiyle besinler hidroliz olur. Hidroliz olayı
c ∙∙∙∙∙∙∙→ 4 için hücrelerin ATP harcamasına gerek yoktur. Ortam ısısı yeterli-
ç ∙∙∙∙∙∙∙→ 5 dir.
d ∙∙∙∙∙∙∙→ 3
4. Çimlenmenin miktarı ile fenol kırmızısının renginde meydana
gelen değişim arasında doğru bir orantı vardır. Çünkü solunum
sonucu karbondioksit açığa çıkar, karbondioksit asit özelliği gös-
terdiğinden fenol kırmızısının renginin açılmasına neden olur.
5. Ortam sıcaklığı ve su miktarı

235