Page 424 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 12

CEVAP ANAHTARLARIAP ANAHTARLARI
CEV
Etkinlik No.: 36 Savaşa karşıdır. Savaşın başlama haberini al-
Fikret dığında durgunlaşmış, hiçbir şey söylemeden
1. Yazar dükkâna girerek saatinin arıza yaptığını söyler. Saatçi, saati eve doğru gitmiştir.
tamir ederken saatçi ile anlatıcı arasında saatin kalitesi hakkında
bir diyalog geçer ve saatçi ona saati nasıl koruması gerektiğini Savaşın başlamasından üzülmüş görünmüyor-
söyler. Sonrasında birbirlerinin adlarını öğrenmeleriyle bir ar- Çetin ile lar, savaşın başladığı haberini âdeta sevinerek
kadaşlık oluşur. Anlatıcı, arada bir saatçinin yanına uğrayarak Metin vermişlerdir. Ekonomik durumlarının iyi
onunla sohbet eder. Böylelikle hikâyenin olay örgüsü oluşur. olması, savaşla ilgili herhangi bir kaygılarının
2. a) Olası cevap: Bence anlatıcının bir güven sorunu vardır. Bu güven olmamasını sağlamıştır.
sorunu nedeniyle gördüğü kişilere karşı bir ön yargı duymakta- Savaşa karşıdır ve her bakımdan kaygı
dır. Bu da insanlarla olan ilişkilerine yansımaktadır. Bu durum duymaktadır. Her ne kadar oğlunu teselli
aynı zamanda hikâyeyi yazamamasında da etkili olmuştur. Anlatıcının etmek, yakınlarını tedirgin etmemek istese
b) Olası cevap: Ön yargılı olmaması gerektiğini, insanların ki- Babası de durgunluğundan, her zaman şarkılar
şiliğini tanımadan onlar hakkında hüküm vermenin doğru söylerken suskunlaşmasından tedirgin olduğu
olmadığını söyler ve saatçi ile tanışması için onu ikna eder- anlaşılmaktadır.
dim. Saatçiyi tanıdıktan sonra ön yargısının yanlış olduğunu Savaşa karşıdır. Savaştan söz edildiğinde 1.
görmüş olurdu. Anlatıcının Dünya Savaşı’nda kaybettiği oğlunu hatırla-
3. Olası cevap: Önce dükkânda dolaşır, saatleri incelerdim. Beğen- Ninesi maktadır. Yaşadığı olumsuzluklar sert karak-
diğim saatler hakkında ona sorular sorardım. Zaman geçtikçe terli bir insan olmasına sebep olmuştur.
sohbeti koyulaştırır, mesleğiyle ilgili sorular sorardım. Vereceği
cevaplara kendi yorumumu da ekler, işim bitince de güzel dilek- 3. Okuduğumuz metinde Çetin ile Metin’in kibirli tavırlarında
lerle dükkândan çıkardım. diğer çocukların onları bu davranışında haklı gören, onlardan
4. Olası cevap: Anlatıcı ile saatçi yer değiştirseydi çok farklı bir olay çekinen tavırlarının etkisi vardır. İnsanlar davranışlarıyla baş-
kalarının tavırlarına da yön verebilirler. Her toplumda bulunan
örgüsü meydana gelirdi. Anlatıcı olan saatçi, insanlar hakkında cahil insanlar cehaletlerinin bile farkında olmadıklarından kar-
olumlu düşüncelere sahip olur ve yazılarını bu bakış açısı ile ya- şıdakilerinin onları yücelten tavırları onların kendilerini daha
zardı. Saatçi ise gelen her müşteriye şüpheyle bakan bir karakter da üstün görmesine sebep olur. Diğer çocukların onların bu ta-
olurdu. Böylelikle olay örgüsü bu karakterlerin bakış açısına göre vırlarını kabullenen bakışları olmasaydı, onları ciddiye almayıp
şekillenirdi. kendi hâllerine bıraksalardı Çetin ile Metin, onlarla arkadaş ola-
5. Olası cevap: İçeri girdim. İçeride gençten bir kadın oturuyor- bilmek için bu kibirli tavırlarından, tepeden bakan hâllerinden
du. Kadının ayağında eski bir terlik vardı. Ayakkabıcı, elindeki vazgeçebilirlerdi.
ayakkabının tamirini bitirerek onu kadına verdi. Kadın boynu
bükük: “Sağ ol amca.” dedi. Tam dışarı çıkacaktı ki ayakkabıcı: Etkinlik No.: 38
Dur, kızım! Paranın üstünü unuttun, dedi. Kadın şaşkın gözlerle
adama baktı ve parayı alıp almamak konusunda kararsız kaldı. 1. Elmas Nine, gençliğinde Kuvâyi Milliye’ye katılmış, vatansever,
Ayakkabıcı: Hadi, kızım! Daha çok işim var, diyerek parayı ka- çalışkan, her türlü sıkıntı karşısında sabırlı, güçlü, olgun birisi-
dına uzattı ve o şekilde bana döndü: Buyur beyim, sen ne is- dir. Hayatı boyunca yaşadığı sıkıntılar onu daha da güçlendir-
temiştin?, dedi. O an ayakkabıcının tamirden para almadığını miştir. Kocası Şam Cephesi'ne gidince de yaşadığı zorluklar kar-
üstüne üstlük kadına yardım ettiğini anladım. Yaptığı yardımı şısında aynı şekilde ayakta kalmayı başarmıştır.
dile getirmeden ve bana hissettirmeden yapmaya çalışan bu ada- 2. Anlatıcı olan torun geçmişte yaşanılanları iyi bilen ve bunu da bü-
ma karşı saygım fazlasıyla arttı. yük duyarlılıkla anlatan birisidir. Elmas Nine ile torunu arasında
Etkinlik No.: 37 ilişki açısından hiçbir şekilde kuşak çatışması ve anlayış farklılığı
yoktur.
1. a) Olası cevap: Okuduğumuz metinde anlatıcı ile arkadaşı Fik- 3. Başımıza gelen sıkıntılar tekrarlarsa bir süre sonra alışma hâli ger-
ret’i bir arada tutan onların yaşamı birlikte paylaşmalarıdır. çekleşir. Zaman geçtikçe de yaşadığımız sıkıntılar karşısında daha
Aralarındaki altı yaşlık farka rağmen birlikte oyun oynamak- güçlü oluruz. Sıkıntılı olayların sürekliliği kişiyi böyle durumlar-
ta, kitap okumakta, mutlu olup üzülebilmekte ve en önemlisi da daha sabırlı yapar. İnsan hep sıkıntılı durumlarla karşılaştığı
birbirlerini her bakımdan anlayabilmektedirler. için rahatlıkta bocalayıp ne yapacağını bilemeyebilir.
b) Olası cevap: Arkadaşlık ilişkilerinde her iki tarafın birbiriyle
görünüş, duygu ve düşünce bakımından tamamen aynı olma- 4. Osman’ın dönüşüyle anlatıcı aslında mutluluğunu dile getirmek-
sı düşünülemez. Benim en yakın arkadaşlarım aynı mahallede tedir. Bu durumu “Bebeklerin gül yüzlerinin açılmasıyla ninenin
büyüdüğüm, küçüklüğümden beri birlikte zaman geçirdiğim saz gövdesinin dirilmesi” ifadeleriyle karşılamıştır.
iki kişidir. Üçümüz küçüklüğümüzden beri hep bir aradayız. 5. Olası cevaplar: Elmas Nine’nin yerinde olsaydım zorluklar kar-
Bu üç yakın arkadaştan en büyük olan benim. Diğerleri ise şısında aynı sabrı ve olgunluğu gösterirdim. Çünkü yaşadığımız
aynı yaşta. Aramızda pek çok ortaklık var. Zaten böyle olma- sürece her türlü zorlukla karşı karşıya kalabiliriz. Böyle durum-
saydı yakın arkadaş olamazdık. Ama bu ortaklıklar fiziksel larda ne kadar güçlü ve olgun olursak bu zorlukları daha rahat
özellikler değil elbette. Kişilik özelliklerimiz de tamamen aynı atlatabiliriz.
değil; farklı takımları tutuyor, farklı şeylerden hoşlanıyoruz. Elmas Nine’nin yerinde olsaydım zorluklar karşısında aynı sabrı
Buna rağmen birbirimizi anlayabiliyor, tamamlayabiliyoruz. ve olgunluğu gösteremezdim. Sıkıntılı olaylara onun kadar ta-
Küçükken inatlaşıp birbirimize kızdığımız zamanlar çok olsa hammül edemezdim.
da şimdi çok iyi anlaşıyoruz.
Etkinlik No.: 39
2. Savaşa karşıdır. Savaşın herkes için kötü oldu-
ğunu düşünmektedir. 1. Dünya Savaşı sırasında 1. a) Öncelikle elimden geldiğince beton yerlere çimlendirme ve
Anlatıcı dayısını yitirmiştir. Korkmadığını söylese de ağaçlandırma yaptırırdım. Dar olan sokakları genişletir, araç-
babasını ve yakınlarını kaybetme korkusu ların rahatça seyahat etmeleri için gerekli çalışmaları yapar-
içindedir. dım. Peyzaj çalışmalarıyla da şehri güzelleştirirdim.

423