Page 427 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 427
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
CEVAP ANAHTARLARI
2. a) Tarihe tanıklık eden unsurların, tarihî eserlerin ve kültürel lerdir. Anne şefkat simgesidir. Bizi sevgisiyle sarıp sarmalayan,
ögelerin edebî metinlerde yer alması, dönem insanlarının bu bize vicdanı öğreten, yaşamda tutunmayı gösteren kişidir.
değerlere sahip çıkmasını kolaylaştıracaktır. Zaman zaman da Etkinlik No.: 49
geçmiş dönemleri zihnimizde canlandırarak bizi âdeta bir za-
man yolculuğuna davet edecektir. Geçmişi yaşatacak, geleceğe 1. a) ‘Ben geldim’. İmza yoktu. Tekrar gelir misin acaba bu günlerde?
bu mirası aktarmaya da vesile olacaktır. Gene de bir sürü kâğıt, defter ve not kaldı. (Artık bunları da
b) Pergamon Antik Kenti kalıntılarından büyüleyici güzelliğe ve atamazdım.)
görkeme sahip Zeus Sunağı ve yine aynı antik kentte bulu- Yüzüm, günden güne hiç değişmediği halde (bunu, her sabah
nan Athena Tapınağı’na ait göz alıcı, devasa parçalar ve daha
birçok değerimiz tarihî eser kaçakçıları tarafından yurt dışına aynada yaptığım gözlemlerle biliyordum), resimler arasında
vahim farklar vardı.
kaçırılmıştır. Bu eşsiz değerleri koruyamadık. Şu anda Ana-
dolu topraklarında bulunan değerlerimize sahip çıkmanın ilk b) Metinde anlatılan karakter derin bir yalnızlığın içinde sanki.
adımı bu eserlerin ve izlerin önemini kavramaktır. Bu bilin- Bu yalnızlık duygusu alaycı ifadelerle anlatılmış.
cin uyanması hâlinde eserlerin zarar görmesi önlenecektir. Bu c) Karakterin belki karşısındaki bir insana rahatlıkla anlatama-
anlamda yöresel ve ulusal bazda eğitim faaliyetleri ve turistik yacağı gerçekler vurucu bir biçimde açığa çıkıyor. Karakter
geziler düzenlenmelidir. Restorasyon çalışmaları ise tarihî kendisiyle ilgili her şeyi alaya başvurarak ifade etmiş oluyor.
dokuya zarar vermeden yürütülmelidir. 2. a) Olası cevaplar: Olumsuzluk sayılabilir. Çünkü yazdıklarına ha-
3. Farklı toplumlar hem ortak hem de farklı kültürel değerlere sahip- zır olmayan bir toplumda olumlu ya da olumsuz tepki görme-
tir. Farklı kültürlerin etkileşimleri ve ortaklıkları, kültürel zengin- yen sanatçı, yok sayılma durumuyla karşı karşıya kalabilir.Tep-
liğe ve insanlık adına üretime katkıda bulunacaktır. Anlam arayı- ki almak, eserlerinin okunmaya, incelenmeye, üzerinde yorum
şında bu farklı kültürel değerler, insani değerleri de besleyecektir. yapılmaya değer olduğunu görmek sanatçılar için önemlidir.
Farklı fikirlere ve inançlara saygı kültürünü de geliştirecektir.
Bence olumsuzluk söz konusu değil. Çünkü sanatçı toplumun
4. İnsan, varlığını sadece biyolojik ihtiyaçlarını karşılamak için beğenilerine göre eser vermez. Sanatını en yükseğe çıkarmak
sürdürmez. Bu dürtüler güçlü dürtüler olsa da insan dürtülerini için çaba gösterir. Yaşadığı dönemdeki edebî eğilime yönel-
kontrol altına alabilen bir canlıdır. Uzun ve mutlu yaşam sürmede memesi zamanının ilerisinde olduğunu gösterir. Bunun belki
anlamak ve hissetmek çok önemlidir. Hayatın hakkını vermek de yaşadığı dönemde bir faturası vardır ama uzun vadede düşü-
budur. Everest’in doruklarına tırmanan dağcıların bir kısmı haya- nüldüğünde kendisini anlayacak ve takdir edecek bir okuyu-
tı keşfetmek ve kendi sınırlarını deneyerek bilime katkı sağlamayı cu kitlesi bulması kaçınılmaz olacaktır.
amaçlar. Kimisi ise bir fotoğraf çektirebilmek için o çetin yolcu- b) Olası cevap: Sanatçının edebiyat camiası ile temasta olması,
luğa katlanır. Bana kalırsa bu gibi insanların çabası hiçbir değer saygın edebiyat dergilerinde eserleri ile ilgili eleştiri yazıları-
taşımaz. Hatta bu türden hedefler insanı iç huzurdan uzaklaştırır. nın yayımlanması önemli. Günümüzde ne yazık ki medya ya-
Akıl ve gönül gözünü açarak, öğrenerek, anlamaya çalışarak or- tırımları (reklamlar, ulusal gazetelere verilen röportajlar, ulu-
taya bir değer koyanlar ve merhamet duygusunu ön plana çıka- sal kanallarda çeşitli programlara katılımlar vb.) ön planda.
ranlar öz saygıya dolayısıyla iç huzuruna ulaşmaya adım atmıştır. Kısacası sanatçının kendisini pazarlamayı bilmesi gerekiyor.
Her değerin kısa sürede tüketildiği günümüzde sanatçının
Etkinlik No.: 48
keşfedilmeyi beklemek gibi bir lüksü yok artık.
1. Olası cevaplar: Metinde anlatılanlar gerçek hayatın ta kendisidir. 3. Olası cevap: Hikâye uzun olunca yazarın bunu dergilerde yayım-
Kahramanların isimleri değişse de metinde yaşananların birebir latması, bastırması güç olabilir. Ayrıca yayıncı, okurun bu kadar
aynısını birçok insan yaşamıştır. Annenin çiçek ekmesi, çocuğuy- uzun hikâyeyi okuma sabrı göstermeyeceğini söyleyip yazarı kısa
la gezmeye gitmesi, giderken yapacakları konusunda çocuğunu yazmaya teşvik edebilir. Baskı görmekten hoşlanmayan yazar
tembihlemesi vb. hepimizin yaşamış olduğu anılardır. için bu durum sorun olabilir. Kitap olarak bastırmak için de bir-
Bence yaşanamaz. Hikâyeler kurmaca metinlerdir. Bana göre ta- kaç hikâyenin birikmesini beklemek zorunda kalabilir.
sarlanarak ve yazarın hayal gücü ile ortaya çıkarlar. Metinde de
böyle bir durum söz konusudur. Metinde çiçek açtı diye bir anne- Etkinlik No.: 50
nin çocuğunu unutması gerçekçi değildir ve söz konusu durumu
örneklemektedir. 1. Düş unsurları ve mizahi ögeler metnin anlatımına canlılık ve ha-
2. Olası cevaplar: Söyleyebiliriz. Babaanne ile birlikte yaşamı gö- reketlilik katmıştır. İnsanın hayal gücünü çalıştıran düş gücü yer
yer mizahla eğlenceli ve etkili bir anlatıma dönüşmüştür.
rüyoruz. Çocuk, ziyarete gittikleri evin hanımının elini öpüyor.
Hediyeyle uğurlanıyorlar. Türk aile yapısında büyüklerle birlikte 2. II. Dünya Savaşı’ndan sonra tüm dünya ülkelerinde bir umut-
oturmak, anne babaya ve büyüklere saygı, akraba ilişkilerinin suzluk, insanların hayata bakışlarında bir karamsarlık, savaşın
yoğunluğu, genel olarak ataerkil bir yapıya sahip olunması, kü- getirdiği yılgınlık, yorgunluk, umursamazlık gibi hâllerin olması
çükleri korumak, tanıdıkları ziyaret etmek, bayram ziyaretleri, doğaldır. Dolayısıyla savaş sonrasında oluşan bu ruh hâlleri, Türk
el öpmek, misafiri hediyelerle uğurlamak gibi özellikler vardır. edebiyatına da aynı şekilde yansımıştır. İşte bu akım, savaş sonrası
Bu özellikleri metinde de görmekteyiz. insanların gerçeklerden bir kaçış olarak gördüğü, düş gücünü ve
Hayır, söyleyemeyiz. Türk aile yapısında çiçek açtı diye bir anne bilinçaltını harekete geçirdiği edebî bir akımdır.
çocuğunu unutmaz. Bir annenin çocuğuna "Babaannene sakın 3. a) Tutunanlar, Kalanlar, Hakikat vb.
söyleme!" demesi de Türk aile yapısına uymaz. b) Yaşa da Gör, Yaşadığın Kadarını Anla vb.
3. Geleneklerin devamlılığı çoğunlukla sözlü kaynaklar aracılığıyla c) Sosyal medyada blog sayfasında, bir dergide, televizyon prog-
gerçekleşir. Sözlü kaynakların devamlılığını sağlayan da büyük- ramında, panelde vb.
lerimizdir. Yazılı olmayan kanunlar diye söz edilir gelenek ve
göreneklerimizden. Gelenekleri devam ettiren de büyüklerdir. ç) COVID-19 salgını, teknolojinin hızlı gelişimi, küreselleşme vb.
Onlar, öğrendiklerini kendilerinden sonraki kuşaklara aktarırlar. d) Edebî akımımı yansıtacak ürün ortaya koymaya çalışırdım,
4. Anne, aile bağlarının başıdır. Bahçede ya da balkondaki çiçekler, kendimi yenilik ve değişikliklere açık tutmak için gündemi
evdeki koku hep annenin eseridir. Bunlar evi aile yapan özellik- takip ederdim, bir dergide sürekli yazı yazardım, blog sayfamı
canlı tutardım, sosyal medyayı aktif kullanmaya çalışırdım.
426