Page 86 - Matematik 9. Sınıf | Modelleme Etkinlik Kitabı
P. 86

9  9  MA                                                     Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
               MATEMATİKTEMATİK


          Yakıt Tüketimi Örnek Çözüm Yaklaşımı
          Benzinli otomobil için verilen bilgiler kullanıldığında her 100 kilometre için benzinli otomobilin tüket-
          tiği yakıt miktarı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

                       1. Tablo
                        Benzinli Otomobil   Şehir İçi Kullanım  Şehirler Arası Kullanım
                         Klimalı Kullanım       a+b-3 litre              a litre
                        Klimasız Kullanım      a+b-3,5 litre             b litre

         Benzinli otomobil şehir içinde klimasız olarak 60 kilometre ve şehirler arasında klimalı olarak 180 kilo-
                                                            b
                                                                            a
         metre kullanıldığında 16,62 litre yakıt tükettiğinden   a +-  , 35  $  60 +  100  $  180 =  16 ,62  denklemi
                                                            100
                                         a
         bulunur. Denklem düzenlenir ve  24 +  b 6 =  187 ,2  denklemine ulaşılır. (1. denklem)
         Otomobil şehir içinde klimalı olarak 120 kilometre ve şehirler arasında klimasız olarak 45 kilometre
                                                       b
                                                                     b
                                                                                 ,
         kullanıldığında 13,32 litre yakıt tükettiğinden   a +- 3  $ 120 +  100  $ 45 =  1332  denklemi bulu-
                                                      100
                                      a
         nur. Denklem düzenlenir ve 120 + 165 b =  1692  denklemine ulaşılır. (2. denklem)
         1. ve 2. denklemler ortak çözülürse  a =  , 6 4  litre ve  b =  , 5 6  litre olarak bulunur. Tabloda a ve b de-
         ğerleri yerine yazılınca oluşan yeni tablo şu şekildedir:
                       2. Tablo
                        Benzinli Otomobil   Şehir İçi Kullanım  Şehirler Arası Kullanım
                         Klimalı Kullanım         9 litre               6,4 litre
                        Klimasız Kullanım        8,5 litre              5,6 litre


          Tablodaki her 100 kilometrede tüketilen yakıt miktarından yola çıkarak Defne Hanım bir ayda katettiği
          mesafeye göre benzinli otomobil ile
                                                , $
          ^ 94$ +  , 64 3$ +  , 8 52$ +  , 56 $ h  , 675 =  778  , 675 =  525 ,15 Türk lirası yakıt tüketir.
          Dizel otomobil için verilen tablo şu şekilde doldurulsun.
                       3. Tablo
                         Dizel Otomobil     Şehir İçi Kullanım  Şehirler Arası Kullanım

                         Klimalı Kullanım        6,5 litre               x litre
                        Klimasız Kullanım       x +  litre              4,8 litre
                                                    1
          Dizel otomobil şehirler arasında klimalı olarak 80 kilometre ve klimasız olarak 330 kilometre
                                                     x         , 48
          kullanıldığın da 119 liralık yakıt tükettiğinden  a 100  $  80 +  100  $  330 $ k  , 5 95 =  119  denklemi elde
          edilir. Denklem çözülürse  x =  , 5 2  litre olarak bulunur. Tabloda x değeri yerine yazıldığında oluşan
          yeni tablo şu şekildedir:
                       4. Tablo
                         Dizel Otomobil     Şehir İçi Kullanım  Şehirler Arası Kullanım
                         Klimalı Kullanım        6,5 litre              5,2 litre
                        Klimasız Kullanım        6,2 litre              4,8 litre


         Tablodaki her 100 kilometrede tüketilen yakıt miktarından yola çıkarak Defne Hanım bir ayda katettiği
         mesafeye göre dizel otomobil ile
                       3
                                2
          ^  , 65 4$ +  , 52 $ +  , 62 $ +  , 48 $ h  , 595 =  58 ,8 5$  , 59 =  349 ,86  Türk lirası yakıt tüketir.
          84
   81   82   83   84   85   86   87   88   89   90   91