Page 86 - Matematik 9. Sınıf | Modelleme Etkinlik Kitabı
P. 86
9 9 MA Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
MATEMATİKTEMATİK
Yakıt Tüketimi Örnek Çözüm Yaklaşımı
Benzinli otomobil için verilen bilgiler kullanıldığında her 100 kilometre için benzinli otomobilin tüket-
tiği yakıt miktarı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
1. Tablo
Benzinli Otomobil Şehir İçi Kullanım Şehirler Arası Kullanım
Klimalı Kullanım a+b-3 litre a litre
Klimasız Kullanım a+b-3,5 litre b litre
Benzinli otomobil şehir içinde klimasız olarak 60 kilometre ve şehirler arasında klimalı olarak 180 kilo-
b
a
metre kullanıldığında 16,62 litre yakıt tükettiğinden a +- , 35 $ 60 + 100 $ 180 = 16 ,62 denklemi
100
a
bulunur. Denklem düzenlenir ve 24 + b 6 = 187 ,2 denklemine ulaşılır. (1. denklem)
Otomobil şehir içinde klimalı olarak 120 kilometre ve şehirler arasında klimasız olarak 45 kilometre
b
b
,
kullanıldığında 13,32 litre yakıt tükettiğinden a +- 3 $ 120 + 100 $ 45 = 1332 denklemi bulu-
100
a
nur. Denklem düzenlenir ve 120 + 165 b = 1692 denklemine ulaşılır. (2. denklem)
1. ve 2. denklemler ortak çözülürse a = , 6 4 litre ve b = , 5 6 litre olarak bulunur. Tabloda a ve b de-
ğerleri yerine yazılınca oluşan yeni tablo şu şekildedir:
2. Tablo
Benzinli Otomobil Şehir İçi Kullanım Şehirler Arası Kullanım
Klimalı Kullanım 9 litre 6,4 litre
Klimasız Kullanım 8,5 litre 5,6 litre
Tablodaki her 100 kilometrede tüketilen yakıt miktarından yola çıkarak Defne Hanım bir ayda katettiği
mesafeye göre benzinli otomobil ile
, $
^ 94$ + , 64 3$ + , 8 52$ + , 56 $ h , 675 = 778 , 675 = 525 ,15 Türk lirası yakıt tüketir.
Dizel otomobil için verilen tablo şu şekilde doldurulsun.
3. Tablo
Dizel Otomobil Şehir İçi Kullanım Şehirler Arası Kullanım
Klimalı Kullanım 6,5 litre x litre
Klimasız Kullanım x + litre 4,8 litre
1
Dizel otomobil şehirler arasında klimalı olarak 80 kilometre ve klimasız olarak 330 kilometre
x , 48
kullanıldığın da 119 liralık yakıt tükettiğinden a 100 $ 80 + 100 $ 330 $ k , 5 95 = 119 denklemi elde
edilir. Denklem çözülürse x = , 5 2 litre olarak bulunur. Tabloda x değeri yerine yazıldığında oluşan
yeni tablo şu şekildedir:
4. Tablo
Dizel Otomobil Şehir İçi Kullanım Şehirler Arası Kullanım
Klimalı Kullanım 6,5 litre 5,2 litre
Klimasız Kullanım 6,2 litre 4,8 litre
Tablodaki her 100 kilometrede tüketilen yakıt miktarından yola çıkarak Defne Hanım bir ayda katettiği
mesafeye göre dizel otomobil ile
3
2
^ , 65 4$ + , 52 $ + , 62 $ + , 48 $ h , 595 = 58 ,8 5$ , 59 = 349 ,86 Türk lirası yakıt tüketir.
84