Page 20 - Biyoloji 9 | 1.Ünite

ETKİNLİK

Etkinliğin Amacı
Günlük hayatta kullanılan ve
Etkinlik No. Etkinlik Adı temas edilen maddelerin asit
1.2 Kırmızılahana ile pH tespiti mi baz mı olduğunu tespit
etmek

Araç Gereç
♦ Kırmızılahana ♦ Süzgeç ♦ İçme suyu ♦ Bisturi
♦ Sıcak su ♦ Limon tuzu ♦ Karbonat
♦ Cam kâse ♦ Sirke ♦ Toz sabun
♦ Cam bardak ♦ Bebek şampuanı ♦ Çamaşır deterjanı

Uygulama
♦ Kırmızılahanayı küçük parçalara bölünüz.

♦ Kestiğiniz lahana parçalarını bir cam kâse içine alarak üzerine sıcak su ilave ediniz.
♦ Hazırladığınız karışımı oda sıcaklığına gelinceye kadar bekletiniz.

♦ Suyun renginin zaman geçtikçe koyu mora dönüştüğünü görebilirsiniz.
♦ Karışımı, soğuduktan sonra bir süzgeç yardımıyla süzünüz.

♦ Farklı maddelerin asitlik-bazlık oranını belirlemek için bu çözeltiyi belirteç olarak kullanmaya
başlayabilirsiniz.

Kırmızılahanadan elde edilen belirteç çözeltisinin rengi, pH değerine bağlı olarak değişir
(Görsel 1.27). pH değeri yaklaşık 7 olan belirtecin rengi mordur. pH değerinin düşük yani asitli-
ğin fazla olması durumunda belirtecin rengi kırmızıya döner. pH 7’den daha yüksek ise belirte-
cin rengi mordan maviye, çok daha yüksek ise yeşile döner.

a b

Görsel 1.27: a) Kırmızılahana b) belirteç çözeltisinin (sağda) asit (solda) ve baz (ortada) ile verdiği tepkime
♦ Farklı maddelerin pH’ını belirlemek için önce hazırladığınız belirteç çözeltisinden cam bar-
daklara eşit miktarda koyunuz.
♦ Bardaklara eşit miktarlarda sırasıyla limon tuzu, sirke, bebek şampuanı, içme suyu, karbo-
nat, toz sabun ve çamaşır deterjanı ilave ediniz.

♦ Belirteçlerdeki renk değişimlerini gözlemleyip not alınız.
Sonuçlandırma

1. Bardaklardaki çözeltilerin renk değişimlerine bakarak kullandığınız maddelerden hangileri-
nin asidik hangilerinin bazik olduğunu söyleyebilirsiniz?

2. Maddelerin pH derecelerini daha net ölçebileceğiniz yöntemler nelerdir?

32
Yaşam Bilimi Biyoloji