Page 30 - Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi | 3.Ünite

bulunması ABD’nin özellikle Türkiye’ye karşı politikasını değiştirmesine neden oldu. Artık her fırsatta
Türkiye’ye açıktan destek vermeye yönelen ABD, Başkan Truman’ın (Görsel 3.29) ortaya koyduğu
Truman Doktrini ile bu politikasını somutlaştırdı.
Truman Doktrini 27 Mayıs 1947’de kanunlaşarak yürürlüğe girdi. Bu doğrultuda 12 Temmuz 1947’de
Türkiye ile yardım antlaşması imzalandı. Bu antlaşma Türk-Amerikan ilişkilerinde önemli bir dönüm
noktası olurken daha sonraki dönemde yapılacak antlaşmaların da temelini oluşturdu. Truman Doktrini
ile Türkiye Cumhuriyeti’nde ekonomi, sanat, yaşam tarzı ve siyaset gibi birçok alanda değişimler oldu.
Özellikle iç ve dış tehdit algılamalarındaki değişimler, Türk toplumunu derinden etkiledi.

12 Mart 1947’de Harry Truman’ın ABD Kongresi’nde Yaptığı Konuşmadan

ABD, Yunanistan’dan acil bir iktisadi yardım başvuru-
su aldı. Yunanistan’ın özgür bir ülke olarak kalabilmesi
için söz konusu yardım gereklidir. Yunanistan’ın komşusu
olan Türkiye’nin de ABD’nin ilgisine ihtiyacı vardır. Bağım-
sız ve iktisadi açıdan istikrarlı bir devlet olarak Türkiye’nin
geleceği dünyanın özgürlüksever halkları için önem taşı-
maktadır. Türkiye, ulusal bütünlüğünü sağlamak için el-
zem olan modernizasyonu gerçekleştirmek amacıyla ABD
ve İngiltere’den ek yardımlar istemiştir. Bu, Orta Doğu’da
Görsel 3.29: Harry Truman düzenin korunması için gereklidir. Bu yardımları sağlaya-
bilecek tek ülke biziz.

İç Tehdit Algılamalarındaki Bazı Değişimler İÇ TEHDİT
• Muhalefet iç tehdit olmaktan çıktı ve İsmet İnönü’nün
demokrasi yönündeki demeçleri yoğunlaştı. Bir ülkenin varlığına ve birliğine
• 1947’de liberal görüşlere sahip Hasan Saka (Görsel ülke içinden yöneltilen tehdittir.
3.30) Hükûmeti kuruldu.
• ABD ile olan yakınlaşma neticesinde Türkiye’de Batı Bir ülkenin temel değerlerini oluş-
tarzı demokrasi gelişti. turan dil, kültür, tarih, vatan, millet gibi
• Türk toplumunda geniş yer bulan ABD sempatizanlığı, unsurların irtica, terör, anarşi gibi ülke
Türk toplumuna yön verdi. içerisindeki bölücü faaliyetlerle tahrip
• En tehlikeli iç tehdit unsurlarından biri olan irtica, yerini edilerek ülkenin bölünmesi veya yok
komünizme bıraktı. edilmesi tehdididir.
• Türkiye anayasasında komünizmden esinlenerek ya-
pılmış maddeler değiştirildi.
• Mecliste grubu olan DP ve CHP birbirlerini komünizm-
le yeteri kadar mücadele etmemekle suçladı.
• Daha önce irtica denerek dışlanan dinî hassasiyetler
toplumsal yaşamda ön plana çıkartıldı.

Dış Tehdit Algılamalarındaki Bazı Değişimler
• II. Dünya Savaşı’ndan sonra iki kutuplu dünyanın or-
taya çıkması Türkiye’yi de etkiledi. Türkiye, SSCB’nin
saldırgan tutumu karşısında ABD ve Batı’nın yanında
yer aldı. İç ve dış siyasetinde ABD eksenli bir politika
izledi. Görsel 3.30: Hasan Saka

122