Page 31 - Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi | 3.Ünite
P. 31
• Türkiye, dış politikasının merkezine ABD’yi yerleştir- DIŞ TEHDİT
di. ABD’nin içinde olduğu veya ABD’nin istediği kuru-
luşlara dâhil oldu.
• ABD karşıtı olan kuruluşlardan ve devletlerden uzak Bir ülkenin varlığına ve birliğine
durdu. ülke dışından yöneltilen tehdittir.
• ABD ile müttefik olmanın Türkiye’ye sağladığı güven “İktidar partisi ile iç meselelerde
ve rahatlık ile hızlı bir dışa açılım sürecine girildi. çok tartışacağız fakat memleketin ka-
• Daha önce SSCB ve Avrupa ağırlıklı olan ithalatın deri dış politikada her iki partinin müş-
yönü ABD’ye yöneldi. Amerikan malıdır yazısı kali- terek hareket etmesini icap ettirir. Bu
tenin göstergesi kabul edildi. bakımdan dış politikada CHP ile muta-
• 1947-51 yılları arasında Türkiye’ye yapılan yardımın bıkız. Atatürk’ün Türkiye’nin istiklalini
miktarı yaklaşık 400 milyon dolardı. Bu çerçevede ve dünya barışını hedef tutan siyaseti,
Türk ordusuna eğitim, nakliye ve bombardıman uçak- partimizin de daima sadakatle takip
ları verildi fakat bu malzemelerin bakımı Türkiye’ye edeceği yoldur.”
külfet oldu. Yedek parça ve bakıma aşırı para harcan- Demokrat Parti Genel Başkanı Celal
ması Türkiye ekonomisini zora soktu. Bütün bunlar Bayar’ın partinin kuruluşundan bir gün
Türkiye’yi ABD’ye bağımlı hâle getirdi. Bu bağımlılık sonra yaptığı konuşma - 1946
siyasi tercihleri de etkiledi. Türkiye’nin, İslam dünya-
sına rağmen İsrail’i tanıyan ilk Müslüman ülke olması
buna bir örnektir.
• Türkiye 1949’da toplanan Asya Devletler Kongresi’ne katılmadı, kendisini bir Avrupa devleti gibi
görerek Asya’dan uzaklaştı.
3.4.2. Kore Savaşı ve Türk Dış Politikası
II. Dünya Savaşı devam ederken yapılan Yalta ve Potsdam konferanslarında Kore’nin paylaşımı gün-
deme geldi.1945’te SSCB, Japon işgalindeki Kore topraklarının 38. enleme kadar olan kısmını işgal etti.
Savaş sonrasında da işgal ettiği bölgelerden çekilmedi. ABD’nin kontrolündeki Kore topraklarında 10
Mayıs 1948’de seçimler yapılarak Güney Kore Cumhuriyeti kuruldu. SSCB de 38. enlemin kuzeyinde
seçimler yaparak Kore Halk Cumhuriyeti’nin kurulmasını sağladı. Bu gelişmelerle Kore ikiye bölünmüş
oldu (Harita 3.8).
SSCB
ÇİN
Türkiye G.Kore
BÜYÜK
OKYANUS
KUZEY KORE
JAPON
DENİZİ
Pyongyang HİNT
OKYANUSU
Seul
GÜNEY KORE
0 1000 2000 km
0 100 200 km
Harita 3.9: Kore Savaşı ve Türkiye
123