Page 37 - Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi | 4.Ünite
P. 37
Yunanistan'ın, egemenliği altında yer alan ve uluslararası antlaşmalarla silahsızlandırma yükümlü-
lüğü getirilen adaları önce gizli daha sonra açıktan silahlandırması, Türkiye ve Yunanistan arasındaki
ilişkilerde gerginliğe yol açan önemli bir sorun olmuştur. Ege adalarının silahlandırılması, Kıbrıs Mesele-
si’yle ilişkilerin gerginleştiği 1960’lı yıllardan sonra ortaya çıkmıştır.
Türkiye, 29 Haziran 1964’te verdiği nota ile Yunanistan’ın antlaşmalara uygun hareket etmesini ve
Rodos’la İstanköy’deki tahkimatını durdurmasını istemiştir. 1969’daki notada da Limni’deki silahlanma-
nın durdurulmasını istemiştir. Yunanistan, 1974’ten itibaren Ege adalarının silahlandırılması hakkına sa-
hip olduğunu ifade etmiştir. Yunanistan’ın Türk kıyılarına yakın olan Ege adalarını silahlandırmasından
dolayı Türkiye de İzmir’de 1975’de Ege Ordusu olarak adlandırılan 6. Orduyu kurdu. Türkiye’nin bu yeni
askeri kuvveti, tamamen NATO’nun dışında ve doğrudan doğruya Türkiye’nin kendi emrinde bir silahlı
kuvvet idi. Gerek Ege’den gelecek tehdide karşı olduğundan ve gerekse ABD ambargosuna tepki olarak
NATO’ya tahsis etmedi.Türkiye ile Yunanistan arasındaki bu sorun günümüzde de devam etmektedir.
Batı Trakya Türklerinin Sorunları
Kıbrıs ve Ege’nin dışında Türkiye ile Yunanistan
arasında her iki ülkedeki azınlıkların durumu da sorun
olmuştur. Türkiye, Yunanistan’ı ülkedeki Türk azınlığın
haklarını ihlal etmekle suçlamış, Yunanistan ise benzer
şikayetleri Türkiye’ye yöneltmiştir.
Batı Trakya Türk azınlığının en zor yılları, Kıbrıs
Meselesi’nin yaşanmasıyla başladı. Yunan yönetimi
kısa bir süre için ülkeden ayrılan bazı Türklerin vatan- Görsel 4.31: Batı Trakyalı Türkler
daşlıklarını iptal etti. 1965’te Batı Trakya Türklerinin
ev, dükkân, tarla gibi taşınmaz mal satın almaları ve BATI TRAKYA
kiralamaları yasaklandı. 1966’da ise Türklerin elindeki
gayrimenkullerin Yunan halkı tarafından satın alınma- BULGARİSTAN KARADENİZ
sını sağlamak için Merkez Bankası ile Ticaret Bankası • Kırcaali • Midye
arasında Yunan halkına yirmi yıl vadeli, düşük faizle İskeçe • • Gümülcine
kredi verme sözleşmesi yapıldı. YUNANİSTAN • Enez
1967’de Yunanistan’da yönetime hâkim olan Al-
baylar Cuntası, bir dizi yeni yasa ve uygulama ile Türk EGE DENİZİ TÜRKİYE
azınlığı zor durumda bıraktı. Bu amaç doğrultusunda
1968’de çıkartılan bir kanunla Cemaat Heyetleri dağı- Batı Trakya 0 100 200 km
Midye-Enez Hattı
tıldı. Aynı yıl Yunan Anayasası’na eklenen bir madde
ile Hristiyan olmayanların devlet memuru olamayaca- Harita 4.12: Batı Trakya
ğı hükme bağlandı. Sivil toplum örgütlerinin ve azınlık
okullarının tabelasındaki Türk ifadeleri kaldırıldı. Bunu Birinci Balkan Savaşı'nda yenilen
takiben çıkartılan 1260 sayılı yasa ile haberleşme, ya- Osmanlı Devleti, 30 Mayıs 1913'te
zışma, basın kuruluşları ve sivil toplum örgütlerinde yapılan Londra Barış Konferansı so-
Türkçe yer isimlerinin kullanılması yasaklandı. Türkçe nucu Midye-Enez çizgisinin batısın-
yayın yapan radyo ve televizyon kanallarının takip edil-
mesi, Türk filmlerinin izlenmesi, Türkçe şarkıların din- daki bütün toprakları Balkan ülkele-
lenmesi engellendi. Batı Trakya Türk azınlığına yönelik rine bıraktı. Eylül 1913’te imzalanan
sınırlamalar, 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı sonrasında İstanbul Antlaşması, ile Batı Trakya'yı
açıktan açığa uygulanan bir politikaya dönüştü (Görsel tümüyle Bulgaristan'a bıraktı. I. Dün-
4.31). Bu kapsamda; ya Savaşı sonrasında ise Batı Trakya
• Batı Trakya’ya (Harita 4.12) giren Yunan tankları- Yunanistan’a devredildi.
nın Türk köylerini kuşatması,
179