Page 215 - Matematik
P. 215

Matematik                   12





               HATIRLATMA
                     *  y =  mx +   biçiminde verilen bir doğrunun eğimi m dir.
                                n
                                                                                 a
                     *  ax + by + =   biçiminde verilen bir doğrunun eğimi m =-  b   olur.
                                c
                                    0
                     *  Grafigi verilen bir doğrunun eğimi, bu doğrunun x ekseni ile pozitif yönde yaptığı
                            {
                         açı a  olmak üzere m =  tana  olur.
                     *  A x ^  1  ,y h  ve B x ^  2 ,y h noktalarından geçen doğrunun eğimi m =  y -  y 1   olur.
                                                                                         2
                              1
                                           2
                                                                                            x
                                                                                        x -
                                                                                              1
                                                                                         2
                     *  dved  doğrularının eğimleri sırasıyla mvem   olmak üzere
                               2
                                                                 1
                         1
                                                                        2
                     d '  d 2  + m =  m  2  ve d =  d 2  + m $  m =- 1  olur .
                      1
                                                        1
                                             1
                                 1
                                                             2
                     *  A x 0 ,y i   noktasından geçen ve eğimi m olan doğrunun denklemi
                         _
                              0
                     y -  y =  m x - x i  olur.
                               _
                                     0
                          0
               ÖRNEK
                       3   2
                                                                                              0
                                                                                       y
                f x =  x -  x + 2 ax  eğrisine  x =-  1 apsisli noktasında çizilen teğeti  x2 -+ 1 =  doğrusu-
                ]g
               na paralel olduğuna göre a değerini bulunuz.
               ÇÖZÜM
               2   x -+  1 =  doğrusunun eğimi 2 dir. f fonksiyonuna  x =- 1 apsisli noktasında çizilen teğeti
                           0
                    y
               bu doğruya paralel olduğundan fonksiyonun bu noktadaki teğetinin eğimi de 2 olur.
                                1 =
               Bu durumda  f - g     2  olur .
                             l]
                       3    2                 2
                                                                           1 =
                                                                        l]
                f x =  x -  x + 2 ax  & f x =  3 x -  2 x + 2 a        f - g    2  & 5 + 2 a =  2
                ] g
                                      l] g
                                                          1 +
                                   & f - 1 = ]g  3 - g 2  2 - g  2 a              & a =-  3  bulunur .
                                                 1 - ]
                                      l]
                                                                                         2
                                         1 =
                                   & f - g    5 +  2 a olur .
                                      l]
                                                              ,
                                 y
                                                            ^
               ÖRNEK                               Yanda  A 23h  noktasında birbirine teğet olan  f x ]g ve
                                                   g x ]g fonksiyonlarının grafikleri verilmiştir.
                                                           h x =  xf x -  2 $ g x ] g
                                                         ] g
                                                                $ ] g
                                                                                               2
                                                   olduğuna göre h fonksiyonunun grafiğine  x =  apsisli
                                                   noktasında çizilen teğetinin eğimini bulunuz.
                                                x
               ÇÖZÜM
                                                                                 ] g
                A^  , 23h  noktası her iki fonksiyonun da grafiği üzerinde olduğundan f 2 =  3  veg 2 =  3  olur .
                                                                                              ] g
                                        ,
               f ve g fonksiyonları  A 23h  noktasında birbirlerine teğet olduklarından bu noktadaki teğet
                                     ^
                                                                                          l]
               doğruları çakışık olup f ve g fonksiyonlarının bu noktadaki türevleri eşit ve f 2 = l]g  g 2g olur.
                                            2
               Ayrıca h fonksiyonunun  x =  apsisli noktasındaki teğetinin eğimi h 2g olur. Buna göre
                                                                                   l]
                                                 f x +
                h x =  xf x -  2 $  g x ] g  & h x =  1 $ ] g  xf x -  2 $ l]
                 ] g
                                                         $ l] g
                                                                   g xg
                        $ ] g
                                         l] g
                                                        f 2 -
                                          2 =
                                                 2 +
                                                                             g
                                                                 g 2 & hl]g
                                      & hl] g  f] g  2 $ l] g  2 $ l]      2 =  3  bulunur .
                                                                                                           215
   210   211   212   213   214   215   216   217   218   219   220