Page 94 - Tarih

11. Sınıf Tarih

1894 yılında Elâzığ’da 83, Bitlis’te 22, Diyarbakır’da 22, Erzu-
rum’da 24 Protestan okulu; 1910 yılında Beyrut’ta 44 Rus okulu; BİLİYOR MUSUNUZ?
1917 yılında yalnızca İstanbul’da 83 İngiliz okulu bulunmaktaydı.

Modern eğitim veren yabancı okullarla mücadele etmek için Osmanlı Devleti, kendi eğitim kurumlarında
yenilikler yapmıştır. Özellikle II. Abdülhamid Dönemi’nde hızlanan bu süreçte, devlet tarafından modern
okullar açılmıştır.

Tablo 4.1: Osmanlı’da II. Abdülhamit Dönemi Devlet Okulları
II. Abdülhamit Dönemi’nde Devlet Tarafından Açılan Okullar

Sanayi-i Nefise Mektebi Polis Mektebi Kız Sanayi Mektebi

Hendese-i Mülkiye Mektebi Gümrük Mektebi Mekteb-i Fünûn-ı Maliye

Lisan Mektebi Aşiret Mektebi Deniz Ticareti Mektebi

Hamidiye Ticaret Mektebi Çoban Mektebi Orman ve Maadin Mektebi

Tüccar Kaptan Mektepleri Hukuk Mektebi Sağır, Kör ve Dilsizler Mektebi

Fenn-i Resim ve Mimari Mek- Darü'I-Muallimin-i Aliyye Zeytincilik ve Yağcılık Mektebi
tebi

Ameli Ziraat Mektepleri Ziraat ve Baytar Mektebi Sulama ve Direnaj Mektebi

Sosyal Devlet ve II. Abdülhamid
Özellikle XIX. yüzyılın son çeyreğinde Almanya’da yoksulluk ve ya-
şanan göç dalgalarıyla ortaya çıkan sıkıntıları çözmek için devlet; iş
ve konut bulma, halk sağlığı, acil durum yönetimi ve beslenme sorun-
larına dönük sosyal politikalar üretmeye başlamıştır. Bu politikaların
uygulanmasıyla yeni sosyal kurumlar ortaya çıkmış ve bu kurumlarda
genellikle kadınlar görevlendirilmiştir. İşçilerin devlete olan bağlılığını
artıracağına inanılan sosyal politikalar, özellikle Alman Başbakanı
Bismarck (Bizmark) tarafından desteklenmiştir. Böylece Almanya’da
1883 yılından itibaren sağlık, kaza, yaşlılık ve engelli sigortaları çı-
kartılarak sosyal devlet anlayışında önemli ilerlemeler sağlanmıştır.

XIX. yüzyılın son çeyreğinde Almanya’da güçlenen sosyal devlet
anlayışı, Osmanlı Devleti’ni de etkilemiştir. Sosyal yardımın bir devlet
görevi olduğu bilincini oluşturmak ve refah devlet anlayışını kurumsal-
laştırmak için ilk çalışmaları II. Abdülhamid (Görsel 4.6) yapmıştır. II.
Abdülhamid Dönemi’nde bu anlayışla başta hastaneler olmak üzere Görsel 4.6
pek çok sosyal yardım kurumu açılmıştır. II. Abdülhamid

93