Page 90 - Fen Lisesi Biyoloji 11 | 1.Ünite
P. 90

Fen Lisesi Biyoloji 11. Sınıf







                                              UYARI     Yutak ve yemek borusunda sindirim enzimi üretilmez. Kimyasal ve
                                                        fiziksel sindirim yoktur.
                                                         Kasılma alanı            Yemek borusu









                                                   Besin
                                                                   Kas
                                                                 tabakası
                                                                                   Gevşeme
                                                                                     alanı
                                                          Görsel 1.63: Sindirim kanalında peristalsis hareket
                                               1.3.1.4. Mide

                                               Mide,  diyaframın  altında,  yemek  borusu  ile  ince  bağırsak  arasında
                                               bulunan hem ekzokrin hem endokrin bez özelliklerine sahip sindirim
                                               sistemi organıdır. Mide dıştan içe doğru; bağ doku, düz kas ve mu-
                                               koza tabakalarından oluşur. Midenin en dışında, bağ doku yapısında
                                               periton zarı (karın zarı) bulunur. Midenin yemek borusuna bağlandı-
                                               ğı yere mide ağzı (kardia), ince bağırsakla (onikiparmak bağırsağıy-
                                               la) bağlandığı yere mide kapısı (pilor) denir. Epitel dokudan oluşan
                                               mukoza tabakası, sindirim sıvısı olan mide öz suyu salgılamakla gö-
                                               revlidir. Mide öz suyu salgısından sorumlu olan mide bezleri, midenin
                                               iç yüzeyindeki çukurcuklarda bulunur. Mide bezlerinin; paryetal hüc-
                                               releri, şef hücreleri ve goblet hücreleri olmak üzere üç çeşit hücresi
               Bilgi  Notu                     vardır. Paryetal hücreler tarafından salgılanan hidroklorik asit (HCl),
                Goblet  hücreleri:Şekilleri  şişeye   şef hücreler tarafından salgılanan pepsinojen enzimi ve goblet hüc-
                benzediği için goblet (şişe) adını alır.   releri tarafından salgılanan mukus salgısı, mide öz suyunu oluşturur
                Mukus  salgılayan  hücrelere  goblet   (Görsel 1.64). Tüm bu salgılarla ve kasılma hareketleriyle besinin fizik-
                denir. Midede salgılanan mukus, uya-  sel ve kimyasal sindirimi gerçekleştirilir. Mide aynı zamanda besinleri
                rılmaya  cevap  olarak  mide  yüzeyini   geçici olarak depolar.
                kayganlaştırır ve mide yüzeyini kendi
                salgıladığı  enzim  ve  asitin  sindirme-
                sinden korur.                  Mide kasları düz kastır. Düz kaslar enine ve boyuna dizilmiştir. Bu di-
                                               zilim sepet örgüsü şeklini oluşturur. Bu sayede mide her yöne kasıl-
                                               ma ve gevşeme hareketi yapar. Besinlerin mide öz suyuyla karıştıktan
                                               sonra sindirimi kısmen tamamlanmış hâline kimüs denir.



                                                            Mide iç yüzeyi


                                                  Goblet
                                                 hücreleri



                                                 Paryetal
                                                 hücreler
                                                                                 Şef hücreler




                                                                    Görsel 1.64: Mide kesiti





                104
   85   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95