Page 93 - Fen Lisesi Biyoloji 11 | 1.Ünite
P. 93

Bölüm 3 Sindirim Sistemi






            UYARI !   Kimyasal sindirime uğramış besinlerden karbonhidrat monomer-
                      lerinin hepsi, yağ monomerlerinin %95’i, protein monomerlerinin
                      %90’ı jejunumda emilir.

            Villusta yer alan bağırsak epitel hücrelerinin ömrü yaklaşık 5 gündür.
            Villus hücreleri yaşlandıkça bağırsak salgılarına karışır, dışkıyla atılır.
            Mitoz bölünmelerle oluşan yeni hücreler bölgenin onarımını sağlar.

            İnce  bağırsağın  son  kısmı  olan  ileumun  kalın  bağırsakla  bağlandığı
            yerde kapakçık bulunur. Kapakçık kalın bağırsağa kadar iletilmiş po-
            sanın geri dönmesini engeller. İnce bağırsağın son kısmı ile kalın bağır-
            sağın ilk kısmı olan çekumun birleştiği bölgede kör bağırsak bulunur.   Bilgi  Notu
            Birleşim yerindeki bu küçük çıkıntıya apandis adı verilir.       Apandis:  Bağırsak  içindeki  patojen
                                                                             mikroorganizmaların  yok  edilmesin-
                                                                             den  sorumludur  ve  bağırsak  içinde
                                                     Villus      Mikrovillus  yaşayan yararlı bakterilerin zarar gör-
                                                                             mesini  engeller.  Burada  iltihaplanma
                                                                             görülürse  apandisit  hastalığı  ortaya
                                                                             çıkar.



                                             Kan damarları ve    Mikrovilluslu
                             İnce bağırsak     lenf kılcalları  epitel hücresi
                              Görsel 1.66: İnce bağırsak kesiti

            Mide ve ince bağırsağın hormonların etkisinde çalışma mekanizması-
            nı aşağıdaki görselde bulabilirsiniz.




                             Mide                                               Araştıralım-Paylaşalım
                                                                             Niçin apandis ameliyatı oluruz? Apan-
                                                                             disin yokluğu insan hayatını nasıl et-
                  Çalışmasını                                                kiler? Araştırarak sonuçları sınıfınızda
                  yavaşlatır.     (Kimüs)                                    paylaşınız.
                                  Uyartı
                  Besin içeriği
                 yağ bakımından    İnce
                   zenginse       bağırsak

                   Sekretin                   Kolesistokinin
                   hormonu                      hormonu


              Pankreas     Karaciğer    Pankreas   Safra kesesi  İnce bağırsak
                                                                enzimleri


              Bikarbonat    Safra        Tripsin,     Safra    Enterokinaz,
               iyonları     salgısı    Kimotripsin,  salgısı  Karboksipepti-
                                     Karboksipeptidaz,            daz,
                                      Lipaz, Nükleaz          Aminopeptidaz,
                                         Amilaz                Dipeptidaz,
                                                              Sükraz, Maltaz,
                                                              Laktaz, Lipaz,
                    Virsung              Koledok               Dekstrinaz
                     kanalı               kanalı

                               Water                           İnce bağırsak
                              kabarcığı                          boşluğu


                  Görsel 1.67: Mide ve ince bağırsağın hormonların etkisinde çalışması






                                                                                                     107
   88   89   90   91   92   93   94   95   96   97   98