Page 14 - Fen Lisesi Fizik 10 | 2.Ünite
P. 14

2. ÜNİTE                                                                                                                                                               BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ

                      MERAKLISINA                  Pascal  Prensibi’nin  bu-         F
                                                 lunmasından  sonra  bileşik
                                                 kaplarda  yapılan  küçük  de-
                                                 ğişikliklerle  cendereler  icat   S 1           S 2
                                                 edilmiştir. Görsel 2.31’de ba-                      G
                                                 sit  bir  cendere  görülmekte-  h
                                                 dir. Cenderenin bir  ucundan
                                                 uygulanan kuvvet sayesinde         A                B
                                                 oluşan basınç, Pascal Pren-  Not: Sızdırmaz pistonların ağırlığı ve sürtünmesi
                                                 sibi  gereği  sıvı  tarafından   ihmal edilmiştir.
                                                 cenderenin  her  noktasına          Görsel 2.31: Cendere
                       F
                                                 değiştirilmeden  iletilir.  Den-
                                      G
                    S            S               ge sağlandığında sıvının aynı derinlikteki her noktasına etki eden
                     1            2
                                                 basınç eşit olacağından aşağıdaki bağıntıya ulaşılır.
                  h
                                                                        P  = P
                       A             B                                   A    B
                                                                F 1  + h.d.g =  G  +
                    (Piston ağırlıkları ihmal edilmiştir.)                        h.d.g
                                                                S1           S 2
                             P = P
                             A   B                                           G
                                                                        F 1  =
                          (F/S ) = (G/S )
                             1    2
                                                                        S1   S 2
                                                    Görsel 2.32 ve 2.33’te farklı cendere örnekleri verilmiştir. Ağır-
                       Görsel 2.29: Hidrolik lift
                   Cenderenin  bir  kesiti  diğe-  lıksız  ve  sürtünmesi  önemsiz  sızdırmaz  pistonlardan  oluşan  cen-
                 rinden  büyük  yapılarak  küçük   derelerin  tabanlarındaki  basınçlar  eşitlenerek  ilgili  bağıntıların  nasıl
                 kuvvetlerle  büyük  ağırlıkların   çıkarıldığını inceleyiniz.
                 kaldırılması  mümkün  olur.  Gü-
                 nümüzde lift veya hidrolik adıy-                    F
                 la  da  bilinen  cendereler,  Gör-
                 sel  2.29  ve  2.30’daki  gibi  oto             S
                 kaldırma ve iş makineleriyle ağır
                 yüklerin kaldırılmasında kullanı-           h 1     d                d        h 2
                 lır.
                 (Komisyon tarafından yazılmıştır.)                    P 1        P 2
                                                                           P = P
                                                                                2
                                                                            1
                                                                    (F/S) + h .d.g  = h .d.g
                                                                            1
                                                                                   2

                                                                       F/S = (h -h )d.g
                                                                              2
                                                                                 1
                                                                        Görsel 2.32: Cendere
                                                             F                                  F
                                                              1                                 2
                                   S
                      S             2
                       1
                        F        F                       S                                  S
                         1       2                        1                                  3
                        P       P                                d                                 d
                         1       2
                                                                          S
                                                                           2
                             P = P                    h                            d                  h
                              1   2                    1              h                                3
                                                                      2
                           (F /S ) = (F /S )                                                 P
                            1  1  2  2                          P             P
                                                                 1             2              3
                      Görsel 2.30: İş makinelerinin                       P = P = P
                         hidrolik sistemleri                               1   2   3
                                                          (F /S ) + h .d.g = (G/S ) + h .d.g  = (F /S ) + h d.g
                                                                                            3
                                                                                 2

                                                                                         2
                                                              1
                                                           1
                                                                                                3
                                                                             2
                                                                  1
                                                                        Görsel 2.33: Cendere
                 86
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19