Page 34 - Fen Lisesi Kimya 11

Gruplarda yukarıdan aşağıya inildikçe çekirdek yükü artmasına rağ-
men katman sayısı arttığı için atom yarıçapları artar (Görsel 1.25).

Görsel 1.25: Baş grup elementlerinin atom yarıçapları (pikometre olarak)

Bir atomun elektron verdiğinde katyon hâlindeki, elektron aldığında
ise anyon hâlindeki yarıçapına iyon yarıçapı denir.
■ Nötr bir atom elektron verdiğinde elektron başına düşen çekim kuv-
veti arttığı için atomun yarıçapı azalır. Atom, elektron aldığında elekt-
ron başına düşen çekim kuvveti azaldığından atomun yarıçapı artar
(Görsel 1.26).
Örneğin flor atomu elektron alınca yarıçapı artar. Florür iyonunun
(F¯) yarıçapı flor atomunun (F) yarıçapından büyüktür (F¯ > F).
Sodyum atomu elektron verince yarıçapı azalır. Sodyum iyonunun
+
Bilgi Kutusu (Na ) yarıçapı sodyum atomunun (Na) yarıçapından küçüktür (Na < Na).
+
Elektron başına düşen çekim
+
p sayısı
kuvveti, oranın-
e¯ sayısı
dan bulunur. Elektron başına
düşen çekim kuvveti arttıkça
tanecik yarıçapı küçülür.

Görsel 1.26: Atom ve iyon yarıçapları (pm)

46 KİMYA 11. SINIF