Page 35 - Fen Lisesi Kimya 11
P. 35

MODERN ATOM TEORİSİ


            ■  İzoelektronik iyonlarda atom numarası büyüdükçe iyon yarıçapı kü-
                                                                     2+
              çülür. Klor ve kalsiyum iyonlarının iyon yarıçapları  Cl¯ >  Ca  şek-
                                                           17    20
              lindedir.


              Örnek

               Na,  Al ve  K atomlarının yarıçaplarını karşılaştırınız.
              11   13    19

              Çözüm

              Atomların çaplarını karşılaştırmak için elektron dizilimleri yazılır ve elementin periyodik sistemdeki yeri
              bulunur.
                            6
               Na: 1s  2s  2p  3s                        3. periyot 1A grubu
                               1
                        2
                     2
              11
                                  1
                           6
                              2
                        2
                    2
               Al: 1s  2s  2p  3s  3p                    3. periyot 3A grubu
              13
                    2
                              2
                       2
                                     1
                           6
                                 6
               K: 1s  2s  2p  3s  3p  4s                 4. periyot 1A grubu
              19
              Aynı periyotta soldan sağa atom yarıçapı azalırken aynı grupta yukarıdan aşağıya atom yarıçapı arttı-
              ğından atom yarıçaplarının karşılaştırılması K > Na > Al şeklindedir.
              Örnek
              Aşağıdaki taneciklerin yarıçaplarını karşılaştırınız.
                                                             2
                    +
              a)  Na  –  F¯                b)  Cl¯ –  Ar                 c)  S ¯ –  S 6+
                11     9             17    18             16    16
              Çözüm
              a) İzoelektronik iyonlarda atom numarası ve iyon yükü büyüdükçe tanecik yarıçapı küçülür. Bundan
                                    +
                dolayı iyon yarıçapı Na  < F¯ şeklindedir.


              b)  Cl¯ -  Ar iyon ve atomu izoelektronik taneciklerdir. Argonun atom numarası büyük olduğu için yarı-
                17   18
                çapı küçüktür. Tanecik yarıçapı   Cl¯ >  Ar şeklindedir.
                                             17    18
                                       +
                                      p  sayısı     2      6+                            2     6+
                         6+
                   2
              c)  S ¯ –  S  iyonlarının                       S ¯ <  S  olduğundan iyon yarıçapları  S ¯ >  S  şeklin-
                16    16              e¯ sayısı   16    16                            16     16
                dedir.




            1.7. Alıştırma
                                 2+
                 3+
                Al ,  F¯,  Ne,  Mg  taneciklerinin yarıçaplarını büyükten küçüğe sıralayınız.
              13    9  10   12










                                                                                                                   47
                                                                                                  KİMYA 11. SINIF
   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40