Page 12 - Fen Lisesi Kimya 9 | 3. Ünite

Kök–Ametal bileşiklerinin adlandırılması:
Kökün adı + Ametalin adı + ür
Örnek: NH Cl Amonyum klorür
4

+
NH Cl −
4
katyon anyon
b) Değişken Değerlikli Metallerin Oluşturduğu İyonik Bileşiklerin
Adlandırılması
Bazı metaller birden fazla pozitif değerlik alırlar. Değişken değerlikli
metallerin bazıları Tablo 3.3’te verilmiştir. Metalin birden fazla değerlik
aldığı bileşikler adlandırılırken metalin adından sonra değerliği parantez
içinde Roma rakamıyla yazılır.
Metalin adı + (Roma rakamı ile metalin değerliği) + anyonun adı
Cu O : Bakır(I) oksit
2
CuO : Bakır(II) oksit
FeS : Demir(II) sülfür
Fe S : Demir(III) sülfür
2 3
PbSO : Kurşun(II) sülfat
4
Pb(SO ) : Kurşun(IV) sülfat
4 2

3.2. Alıştırma
Aşağıda formülleri verilen iyonik bileşiklerin adlarını, adları verilen
bileşiklerin formüllerini yazınız.
a) LiCI : f) Amonyum klorür :
b) Na O : g) Kalsiyum asetat :
2
c) AlF : ğ) Magnezyum sülfür :
3
ç) K PO : h) Sodyum nitrür :
3 4
d) NH OH: ı) Demir(II) klorür :
4
e) Na N : i) Bakır(I) nitrat :
3

3.3.3. Kovalent Bağ

İyonik bağın metallerle ametaller arasında elektron alışverişi ile oluş-
tuğunu öğrenmiştiniz. Metallerle ametaller arasında elektron ilgisi ve
elektronegatiflik farkı çok olduğu için aralarında elektron alışverişi olabilir.
İki ametal atomu arasında elektronegatiflik farkı azdır. Bu nedenle ame-
taller arasında elektron alışverişi olmaz elektronlar ortaklaşa kullanılır.
Ametal atomları arasında elektron ortaklığıyla kurulan bağa kovalent
bağ denir. Kovalent bağ oluşurken atomlar son katmanlarındaki eşleş-
memiş elektronlarını kullanır.
Bir moleküldeki kovalent bağ sayısı atomların Lewis elektron nokta
yapılarında gösterilen eşleşmemiş elektron sayısı kadardır. Hidrojen ha-
ricindeki ametal atomları kovalent bağ yaparken son katmanlarını sekiz
elektrona tamamlar. Elektron ortaklığı ile oktete ulaşarak kovalent bağ
yapan atomlar kararlı hâle gelirler. İki atom arasında bir çift elektron or-
taklaşa kullanılırsa tekli, iki çift elektron ortaklaşa kullanılırsa ikili, üç çift
elektron ortaklaşa kullanılırsa üçlü kovalent bağ oluşur.

114