Page 7 - Fen Lisesi Kimya 9 | 3. Ünite

KİMYASAL TÜRLER ARASI
ETKİLEŞİMLER

BİLGİ KUTUSU
N atomun Lewis elektron nokta yapısı
7
Katman elektron dağılımı ile değerlik elektron sayısı bulunur. Atomların elektron nok-
ta yapılarında tek kalan

nokta sayıları, atomların
N 2 ) 5 ) değerlik elektron sayısı 5
7 yapacağı bağ sayısını
gösterir. Buna göre

Lewis formülü: N N

atomu 3 bağ,
Cl atomun Lewis elektron nokta yapısı
17
Katman elektron dağılımı ile değerlik elektron sayısı bulunur. Cl
atomu 1 bağ yapmaya
isteklidir. Helyum atomu
Cl 2 ) 8 ) 7 ) değerlik elektron sayısı 7
bağ yapmadığı için Lewis
gösterimi
He
Lewis formülü: Cl
şeklinde olur.
Periyodik cetvelin üçüncü periyodunda bulunan elementlerin Lewis
elektron nokta yapıları aşağıda verilmiştir.

Lewis elektron yapıları

Na •Na P P
11 15
Mg •Mg• S S
12 16

Al •Al Cl Cl
13 17
Si •Si• Ar Ar
14 18

İyonların Lewis Elektron Nokta Yapıları
Atomlar kararlı hâle gelmek için kendilerine en yakın soy gaz elekt-
ron düzenine ya da kararlı elektron dağılımına ulaşmak ister. Bunun için
metaller son katmanlarındaki elektronlarını vererek ametaller ise son
katmanlarına elektron alarak soy gaz elektron düzenine ulaşmak ister.
Helyumun son katmanında iki, diğer soy gazların son katmanında se-
kiz elektron bulunur. Atomların bağ yaparken son katmanını 2 elektrona
tamamlamasına dublet kuralı, son katmanını 8 elektrona tamamlaması-
na oktet kuralı denir. Metaller oktet ya da dublete ulaşırken son katman
elektronlarını verdiği için, metal iyonlarının Lewis elektron-nokta yapısın-
da atomun sembolü etrafında noktalar yer almaz. Verdiği elektron sayısı
kadar elektriksel yük sembolün sağ üst köşesine (+) olarak yazılır.
Ametal iyonlarının Lewis elektron-nokta yapısı yazılırken son katman
elektronları noktalarla gösterilir. Aldığı elektron sayısına eşit (−) elektrik-
sel yük sembolün sağ üst köşesine yazılır. İyonların Lewis elektron nokta
yapılarına örnekler aşağıda verilmiştir.
Sodyum atomunun katman elektron dağılımı
Na 2 ) 8 ) 1 )
11
Sodyum atomunun Lewis elektron nokta yapısı
Na ·
Sodyum iyonunun katman elektron dağılımı
+
Na 2 ) 8 )
11
Sodyum iyonunun elektron nokta yapısı
+
Na
109