Page 50 - Fen Lisesi Matematik 9 | Denklemler ve Eşitsizlikler
P. 50

DENKLEMLER VE EŞİTSİZLİKLER


                          0
                                                                        0
                  ax + b =  denkleminde çözüm kümesi  R  ise  a =  0  ve  b = dır.
               8. ÖRNEK

                             1
               5] x - g   x 3 + =  x 8 -  denkleminin çözüm kümesini bulunuz.
                                      9
                     2 +
               ÇÖZÜM
               Denklemde dağılma özelliği kullanılıp x e göre düzenleme yapılırsa

                 x 5 -  10 +  x 3 +  1 =  x 8 -  9
                             9
                          x 8 -=  x 8 - 9
                             0 =  0 bulunur. Bu durumda, her x !  R  için denklem sağlanır.




               9. ÖRNEK
               ] m -  1g x -+ =  3]  x 2 - g  5                                                    n
                          n
                                        7 -  eşitliği x in bütün gerçek sayı değerleri için sağlanıyorsa m +  değerini
                             3
            bulunuz.
               ÇÖZÜM
                             3
                          n
               ] m -  1g x -+ =   x 6 -  21 - 5
                          n
               ] m -  1g x -+ =   x 6 - 26  bulunur . Buradanm -=  6  ve -+ =-  26
                                                                           3
                                                                        n
                                                             1
                             3
                                                            m =  7         n =  29 olur .
               Bu durumda m +  n =  36 elde edilir.
               10. ÖRNEK
                    4
                    x + 1  ifadesini  R  de tanımsız yapan x değerlerinin çarpımını bulunuz.
                2 -
                    x - 2
               ÇÖZÜM
                                                              2
                   2
                       0
                x -=  için verilen ifade tanımsızdır. Buradan  x =  bulunur.
                    4              4           4     4] x -  2g
                                                                                      5
                                 4
               2     x +  1  =  x 2 -- -  1  =  x - 5  =  x -  5  olduğundan son ifade  x =  için de tanımsız olur.
                                     x
               1  -  x -  2      x - 2       x - 2            O hâlde verilen ifadeyi tanımsız yapan x değerlerinin
             ] x -  2g  1 ] g                                 çarpımı 25$ =  10  olur.

               11. ÖRNEK
               a <  b < <  olmak üzere a, b, c, d tam sayılarının üçerli toplamları 29, 34, 43, 71 olduğuna göre c
                           d
                       c
            değerini bulunuz.
               ÇÖZÜM
                                                c
                                            b
               Bu sayıların toplamı x olsun. a ++ + d =  ise bu sayılar,
                                                       x
               a =-   71 , b =-   43 , c =- 34 , d =-   29 olduğundan
                                                    x
                   x
                                         x
                              x
               ] x -  71 + ] x -  43 + ]g  x -  34 + ]g  x -  29 =  x &  x 4 -  177 =  x &  x 3 =  177 &  x =  59 olarak bulunur.
                                                  g
                      g
                                       ,
                                          ,
               O hâlde bu sayılar  12-  ,16 25 30  olup  c =  25 elde edilir.
            136 | Fen Lisesi Matematik 9
   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55