Page 69 - Fizik 11 | 1.Ünite

KUVVET VE HAREKET

77. ALIŞTIRMA

Sürtünmesiz düzlemde m kütleli cisim 4V büyüklüğündeki hızla, 2m kütleli cisim 3V büyüklüğündeki
hızla birbirlerine doğru hareket ederek esnek çarpışmaktadır.

m V 1 = 4V V 2 = 3V 2m V’ 1 m 2m V’ 2 = V

Çarpışmadan Önce Çarpışmadan Sonra
Çarpışmadan sonra 2m kütleli cisim V büyüklüğünde hızla geri döndüğüne göre m kütleli cismin
hızının büyüklüğü kaç V olur?

ÇÖZÜM

Bir Boyutta Tamamen Esnek Olmayan Çarpışma

V ortak
V 1
m 1 V 2 m 2 m 1 m 2

Çarpışmadan Önce Çarpışmadan Sonra

Şekil 1.62: Bir boyutta tamamen esnek olmayan çarpışma yapan cisimler
m 1 ve m 2 kütleleri, V 1 ve V 2 büyüklüğünde hızlarla Şekil 1.62’deki gibi tamamen esnek olmayan çarpışma yapa-
rak kenetlenirse kütleler birlikte V ortak büyüklüğünde hızla hareket eder. Sistemin çarpışmadan önceki toplam
çizgisel momentumu, çarpışmadan sonrakine eşit olur. Buna göre
P 1 + P 2 = ' P ortak

m 1 $ V + m 2 $ V = (m + m 2 )V ortak olur.
2
1
1
m kütlesinin hareket yönü pozitif seçilirse
1
m . V - m . V = (m + m ) V ortak olur.
2
1
1
1
2
2
Tamamen esnek olmayan çarpışmada kinetik enerji korunmaz. Sistemin çarpışmadan önceki kinetik enerjisinin
toplamı, çarpışmadan sonrakinden büyüktür.
E + E > E ortak
2
1
1 2 1 2 1 )V ortak olur.
2
2 m 1 $ V 1 + 2 m 2 $ V > 2 (m 1 + m 2
2
171
171