Page 105 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE
P. 105
FELSEFE 4 TEST
Ahlak Felsefesi
1. Ahlak, bir toplumda uyulması gereken kuralların tümü- 3. İyi ve kötü kavramları genellikle sübjektif bir değerlen-
dür. Toplumdaki bireylerin davranışlarını düzenlemeye dirme sürecine dayanırken Aristoteles felsefesinde iyi
çalışır. Bu davranışlar, bireyi iyiye ve doğruya yönel- ve kötü insanın doğasına, potansiyeline ve ahlaki er-
tir. Ahlak kurallarının olmadığı hiçbir toplum yoktur. demlere uyumlu olma derecesine bağlı olarak belirlenir.
Felsefede de ahlak kavramı ele alınır ve sistematik Aristoteles'e göre insanlar doğal olarak bilgelik, erdem
bir biçimde incelenir. Bu da ahlak felsefesi ya da diğer ve mutluluğa ulaşma arayışındadır. İyi, bu arayışı ger-
adıyla etik alanının ortaya çıkmasını sağlar. Felsefenin çekleştirmek için gerekli olan erdemli bir yaşamı sürdür-
ahlakla ilgilenen alt dalına etik denir. Ahlakın ne oldu- mekle ilişkilidir. İyi; insanın içsel tatminini, mutluluğunu
ğunu, insan eylemlerinin dayandığı ilkelerin neler oldu- ve doğru yolu bulmasını sağlayan şeydir. Buna karşın
ğunu, evrensel bir ahlakın olup olmadığını, özgürlük ve kötü; insanın potansiyelinden sapması, ahlaki değerlere
sorumluluk ilişkisini, iyi ve kötünün ne olduğunu sorgu- uymaması veya insanın mutluluğunu engelleyen eylem-
layan ve değerlendiren bir alandır. ler veya durumlar olarak değerlendirilir. Aristoteles, iyi ve
kötüyü belirlerken rasyonel düşünce, ahlaki erdemler ve
eylemlerin sonuçlarına dayanan objektif bir değerlendir-
Buna göre ahlak felsefesi ile ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisine ulaşılabilir? me yapar.
Bu parçadan;
A) Tüm uygarlıklarda ortak bir ahlak anlayışı oluştur-
maya çalışmaktadır. I. İyi ve kötü insanın gizil gücünü gerçekleştirmesi ve
B) Farklı bilim dallarıyla ilişki kurarak ahlak alanını ge- mutluluğu ile ilgilidir.
nişletme amacındadır. II. İyi ve kötü ile ilgili yapılan değerlendirmeler ahlaki
C) İnsanların, kötü davranışlardan uzak durmaları ko- değerlere uygunluğa göredir.
nusunda baskı yapmaktadır.
III. İyi, insanın ahlaki değerlere uygun seçimler yapma-
D) Ahlaklı bir yaşamla ilgili sistemli bir şekilde düşün- sının sonucunda ortaya çıkar.
me ve sorgulama yapmaktadır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
E) Ahlak kurallarının, hukuk kurallarından daha az bir
yaptırımı olduğunu vurgulamaktadır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
2. I. Bütün insanları ilgilendiren değerler olması, bu de-
ğerlerin tüm insanları ilgilendiren kurallar oluşturma-
sını zorunlu kılar.
II. Başka bir insanın içine düştüğü zor durumdan çık-
masına neden yardım ettiğimizi düşünelim. Bu ey- 4. Belirlenmezci (indeterminist) ahlak anlayışına göre kişi
lemi bir zorunluluk olarak görüyorsak iyi bir insan eylemlerinde özgürdür. Kişinin geçmiş yaşantısı, çevresi,
olduğumuzu söyleyebiliriz. fiziksel ve psikolojik koşulları ahlaki doğruluğun veya yan-
III. Eğer bütün davranışlarım yüce bir yaratıcı tarafın- lışın belirleyicisi olamaz. İnsan aklını kullanarak karar verir
dan belirlenmişse bu davranışının sonuçlarından ve bu nedenle mutlak bir seçme özgürlüğüne sahiptir.
dolayı da yargılanamam.
Buna göre aşağıdaki seçeneklerden hangisi belir-
IV. Var olan ahlaki kurallar, toplumu daha ileriye taşı- lenmezci ahlak anlayışına uygun bir ifadedir?
malıdır. İnsanların bir arada yaşamasına katkı sağ-
lamalıdır. A) Olacağı varmış demek ki ne yapabilirdi ki?
Öncüllerde verilen ifadeler ahlak felsefesinin sorula- B) Yoksul bir insanı havuza kaçak girdi diye suçlaya-
rıyla eşleştirildiğinde hangisi dışarda kalır? mayız.
A) Evrensel bir ahlak yasası var mıdır? C) O da herkes gibi kaçak girmiş, yakalanacağını ön-
göremezdi.
B) Özgürlük ve sorumluluk arasında nasıl bir ilişki vardır?
D) Havuza kuralları çiğnediğini bilerek girdi, sonuçları-
C) Ahlaki yargıların özellikleri nelerdir?
na da katlanmalı.
D) İyi ve kötünün ölçütü nedir?
E) Evet, yoksulluk hayatın bir gerçeği kabul ediyorum
E) Ahlaki eylemin amacı nedir? ama akılını kullansa bunlar başına gelmezdi.
102 103
103