Page 105 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE
P. 105
FELSEFE 4 TEST
Ahlak Felsefesi
1. Ahlak, bir toplumda uyulması gereken kuralların tümü- 3. İyi ve kötü kavramları genellikle sübjektif bir değerlen-
dür. Toplumdaki bireylerin davranışlarını düzenlemeye dirme sürecine dayanırken Aristoteles felsefesinde iyi
çalışır. Bu davranışlar, bireyi iyiye ve doğruya yönel- ve kötü insanın doğasına, potansiyeline ve ahlaki er-
tir. Ahlak kurallarının olmadığı hiçbir toplum yoktur. demlere uyumlu olma derecesine bağlı olarak belirlenir.
Felsefede de ahlak kavramı ele alınır ve sistematik Aristoteles'e göre insanlar doğal olarak bilgelik, erdem
bir biçimde incelenir. Bu da ahlak felsefesi ya da diğer ve mutluluğa ulaşma arayışındadır. İyi, bu arayışı ger-
adıyla etik alanının ortaya çıkmasını sağlar. Felsefenin çekleştirmek için gerekli olan erdemli bir yaşamı sürdür-
ahlakla ilgilenen alt dalına etik denir. Ahlakın ne oldu- mekle ilişkilidir. İyi; insanın içsel tatminini, mutluluğunu
ğunu, insan eylemlerinin dayandığı ilkelerin neler oldu- ve doğru yolu bulmasını sağlayan şeydir. Buna karşın
ğunu, evrensel bir ahlakın olup olmadığını, özgürlük ve kötü; insanın potansiyelinden sapması, ahlaki değerlere
sorumluluk ilişkisini, iyi ve kötünün ne olduğunu sorgu- uymaması veya insanın mutluluğunu engelleyen eylem-
layan ve değerlendiren bir alandır. ler veya durumlar olarak değerlendirilir. Aristoteles, iyi ve
kötüyü belirlerken rasyonel düşünce, ahlaki erdemler ve
eylemlerin sonuçlarına dayanan objektif bir değerlendir-
Buna göre ahlak felsefesi ile ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisine ulaşılabilir? me yapar.
Bu parçadan;
A) Tüm uygarlıklarda ortak bir ahlak anlayışı oluştur-
maya çalışır. I. İyi ve kötü insanın gizil gücünü gerçekleştirmesi ve
B) Farklı bilim dallarıyla ilişki kurarak ahlak alanını ge- mutluluğu ile ilgilidir.
nişletme amacındadır. II. İyi ve kötü ile ilgili yapılan değerlendirmeler ahlaki
C) İnsanların, kötü davranışlardan uzak durmaları ko- değerlere uygunluğa göredir.
nusunda baskı yapmaktadır.
III. İyi, insanın ahlaki değerlere uygun seçimler yapma-
D) Ahlaklı bir yaşamla ilgili, sistemli bir şekilde düşün- sının sonucunda ortaya çıkar.
me ve sorgulama yapmaktadır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
E) Ahlak kurallarının, hukuk kurallarından daha az bir
yaptırımı olduğunu vurgulamaktadır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
2. I. Bütün insanları ilgilendiren değerler olması, bu de-
ğerlerin tüm insanları ilgilendiren kurallar oluşturma-
sını zorunlu kılar.
II. Başka bir insanın içine düştüğü zor durumdan çık-
masına neden yardım ettiğimizi düşünelim. Bu ey-
lemi bir zorunluluk olarak görüyorsak iyi bir insan
olduğumuzu söyleyebiliriz. 4. Belirlenmezci (indeterminist) ahlak anlayışına göre kişi
eylemlerinde özgürdür. Kişinin geçmiş yaşantısı, çevresi,
III. Eğer bütün davranışlarım yüce bir yaratıcı tarafın- fiziksel ve psikolojik koşulları ahlaki doğruluğun veya yan-
dan belirlenmişse bu davranışının sonuçlarından
dolayı da yargılanamam. lışın belirleyicisi olamaz. İnsan aklını kullanarak karar verir
ve bu nedenle mutlak bir seçme özgürlüğüne sahiptir.
IV. Var olan ahlaki kurallar, toplumu daha ileriye taşı-
malıdır. İnsanların bir arada yaşamasına katkı sağ- Buna göre aşağıdaki seçeneklerden hangisi belir-
lamalıdır. lenmezci ahlak anlayışına uygun bir ifadedir?
Öncüllerde verilen ifadeler ahlak felsefesinin sorula- A) Olacağı varmış demek ki ne yapabilirdi ki?
rıyla eşleştirildiğinde hangisi dışarda kalır?
B) Yoksul bir insanı havuza kaçak girdi diye suçlaya-
A) Evrensel bir ahlak yasası var mıdır? mayız.
B) Özgürlük ve sorumluluk arasında nasıl bir ilişki vardır? C) O da herkes gibi kaçak girmiş, yakalanacağını ön-
C) Ahlaki yargıların özellikleri nelerdir? göremezdi.
D) İyi ve kötünün ölçütü nedir? D) Havuza kuralları çiğnediğini bilerek girdi, sonuçları-
na da katlanmalı.
E) Ahlaki eylemin amacı nedir?
E) Evet, yoksulluk hayatın bir gerçeği kabul ediyorum
ama akılını kullansa bunlar başına gelmezdi.
103
102 103