Page 276 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE 20. Yüzyıl Filozoflarının Görüşleri 2. TEST - B

6. T. Kuhn bilimsel olarak evreni anlamamızı ve açıklama- 8. 12 Öfkeli Adam filmi, bir davanın jüri görüşmesiyle baş-
mızı sağlayan algılayış tarzlarına paradigma adını verir. lar. Davalı 18 yaşındaki genç bir erkektir. 12 jüri üyesi,
Paradigma, olağan bilim döneminde bir bilim alanında- genç erkeği suçlu ya da suçsuz olarak oylamak üzere bir
ki çalışmaları tanımlayan kucaklayıcı çerçevedir. Bilim araya gelir. Başlangıçta, neredeyse tüm jüri üyeleri gen-
tarihi belli bir dönemde geçerli olan paradigmanın yeri- cin suçlu olduğuna inanır ve onu hızla mahkûm etmek
ni diğer paradigmaya bırakmasıyla oluşur. Paradigma ister. Ancak, bir jüri üyesi olan “Jüri No. 8” şüpheleri olan
değişimleri, bilimsel çalışmaların devamlılığı ile değil tek kişidir. Jüri No. 8, jüri üyelerini ikna etmek için şüpheli
kopuşlar şeklinde gerçekleşmiştir. Bilim tarihindeki bu olan bazı kanıtları ve tanıkların güvenilirliğini sorgular.
kopuş ve değişimler bilimsel devrim adıyla anılır. Film ilerledikçe, jüri üyeleri arasında bazıları şüpheye
düşmeye başlar ve savunmanın iddialarını daha yakın-
T. Kuhn’un bu görüşü bilimin hangi özelliğine eleş- dan incelerler. Jüri No. 8, gizli tanıklık ve kanıt sunumun-
tiri niteliğindedir? daki çelişkileri ortaya çıkarır. Ayrıca, jüri üyelerini kişisel
ön yargılarını gözden geçirmeye teşvik eder. Sonuçta,
A) Tutarlılık taşımasına
jüri üyeleri arasında bir uzlaşma sağlanır ve oy birliğiyle
B) Sistemli ve yöntemli olmasına
gencin suçsuz olduğuna karar verilir.
C) Merak ve şüpheye dayanmasına
12 Öfkeli Adam filminin konusu ile K. Popper’ın
D) Akla ve mantığa dayalı olmasına aşağıda verilen hangi sözü paralellik taşır?
E) Bilimin birikimli olarak ilerlemesine
A) İnsanlar fikirlerinden bağımsızdır. Onları eleştirebi-
liriz, ancak insanları aşağılayarak veya küçümseye-
rek değil.
B) Bir toplum, kesin gerçekler yerine eleştirel düşünce-
nin değerini takdir ederse, özgürlük ve ilerleme için
daha iyi bir zemin oluşturur.
C) Bilim, varsayımlar ve yanılgılarla başlar. Ancak, dü-
şüncelerimizi eleştirel bir şekilde sınayarak ilerleriz.
D) Ben yanılmış olabilirim ve sen haklı olabilirsin ve
7. T. Mengüşoğlu İnsan Felsefesi adlı eserinde “Şimdi on- ortak çaba sonucunda belki doğruluğa biraz daha
tolojik antropoloji için, artık insan ne sadece biyolojik, yaklaşabiliriz.
ne sadece psişik bir varlıktır; ne de bir geist varlığıdır. E) Toplum, demokratik değerlerle yönetildiğinde, eleş-
Tersine insan biyopsişik bir bütündür. Ama bunun an- tirel düşüncenin serbestçe ifade edilebileceği bir
lamı şu değildir: psikolojinin ve biyolojinin artık bir yeri ortam sağlar.
kalmadı. Bunun anlamı, bu bilimlerin yetkilerinin sınır-
landırılmasıdır. Psikolojik olayları gene psikoloji, biyo-
lojik olayları da gene biyoloji inceleyecektir. Fakat insa-
nın varlık-bütünü, somut varlığı ele alınınca, o zaman
söz, antropolojinin, hayvan varlığından konuşulunca da
söz, davranış biyolojisinin olmalıdır. Çünkü antropoloji,
psikolojinin veya insanı inceleyen öteki herhangi bir bil-
ginin yerini doldurmak isteyen yedek bir bilgi değildir.
Aynı şey davranış biyolojisi için de doğrudur. Nitekim 9. B. Russell’a göre ‘Dışarıda kar yağıyor.’ dediğimizde,
felsefe de bilimin yerine geçen ve geçmek isteyen bir önermemizin anlamı açık gibi görünmektedir ve bu
yedek bilgi olmak niyetinde değildir. Antropoloji yeni bir önermemizin doğruluğunu olgulara bakarak belirlemeye
felsefe dalıdır. Onun çabası, insan fenomenlerini, ba- kalktığımızda eğer bir yaz gününde isek yanlış olduğunu
şarılarını incelemek ve betimlemek, bunlara dayanarak görürüz.
insanı anlamaktır.” demiştir.
Parçaya göre bir önermenin doğruluğu aşağıdaki-
Bu parça aşağıdaki yargıların hangisiyle çelişir? lerden hangisine bağlanmıştır?
A) İnsan değer üreten çok yönlü bir varlıktır. A) Kesin olmasına
B) Bilimler gerektiğinde birbirinin yerini alabilir. B) Mantıksal açıdan tutarlı olmasına
C) İnsanın tüm yapıp etmeleri ile antropoloji ilgilenir. C) Var olan durumu nitelendirmesine
D) Her bilim kendi alanına giren konularda söz sahibidir. D) İnsandan çok olguları ilgilendirmesine

E) Antropolojinin gayesi insanı bilmeye çalışmaktır. E) İnsanlara yararlı olan bilgiyi vermesine

275
274 275