Page 272 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

1. TEST
FELSEFE 20. Yüzyıl Filozoflarının Görüşleri 1. TEST

6. T. Mengüşoğlu’na göre “Somut insan hayatı, insanın 8. Çağdaş dönem felsefesinin önemli isimlerinden biri olan
yapıp etmeleri doğrudan, dolaysız bir değer duygusuna L. Wittgenstein, filozofun görevini, dilin kullanımını doğru
dayanır. Çünkü insana doğrudan dolaysız verilen, de- bir şekilde anlamak ve yanlış anlamaları düzeltmek ola-
ğerlerdir. Onlar bir refleksiyonun sonucu değildir. Hiçbir rak tanımlar. Ona göre, filozof, dilin sınırlarını belirleyen
insan refleksiyona dayanarak kendi eylem yönünü, dil oyunlarını incelemeli ve bu oyunlardaki yanlış anla-
hayat yönünü, hayat tarzını değiştirmeyi başaramaz; maları açığa çıkarmalıdır. Filozofun amacı, dilin düşün-
ancak insanın başından geçen felâketler, karşılaştığı celerimizi ifade etmek ve dünyayı anlamlandırmak için
talihsizlikler insanın hayat yönünü değiştirebilir. Bu da nasıl kullanıldığını anlamaktır. L. Wittgenstein'a göre,
onun değer duygusunun değişmesi demektir. İnsanın kişi felsefe yapmaya başlamadan önce, dilin, kendisini
eylemlerinin yönü öğütlerle de değiştirilemez; bunun saptırabilme tarzlarını ve saptırdığı yolları araştırmak zo-
için de bir insana iyi olmayı, erdemli olmayı, çalışmayı, rundadır. L. Wittgenstein, filozofun işinin, kesinlikle çözü-
dürüst olmayı öğütlemek boşunadır.” lemez metafizik sorunları çözmek veya dünyanın temel
doğasını keşfetmek olmadığını savunur. Dolayısıyla,
Buna göre aşağıdakilerden hangisi T. Mengüşoğlu’nun filozof, dilin işleyişini anlamak ve bu yanlış anlamaları
değer anlayışını oluşturur? düzeltmek yoluyla, felsefi sorunlara çözüm sunmayı he-
deflemelidir.
A) Mantıksal çıkarımlar
B) Faydacı yaklaşımlar Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine yanıt
C) Kişisel deneyimler niteliğindedir?
D) Kaderci inanışlar A) Felsefe nasıl ortaya çıkmıştır?
E) Akılcı yorumlar B) Felsefenin işlevi nedir?
C) Felsefi düşüncenin özellikleri nelerdir?
D) Felsefenin tanımı nedir?
E) Felsefe bir bilim midir?

7. 20. yüzyıl bilim felsefesinin gelişimi adına önemli bir dö-
nemdir. Bilimin gelişimi ile birlikte bilimle ilgilenen düşü-
nürler doğru bilginin bilimle elde edilme biçimleri hakkında
düşüncelerini dile getirmişlerdir. Bunlardan biri K. Popper
ve onun meşhur “yanlışlanabilirlik” ilkesidir. Eğer bir ku-
ram yanlışlanabiliyorsa o kuram bilimseldir. Elbette K.
Popper’ın bu düşüncelerine katılanlar kadar eleştirenler 9. Canlının olduğu her yerde güç istenci vardır. İnsan yalnız-
de olmuştur. Zaten bilim ve felsefe için eleştirel olmak, ca güvenli bir şekilde yaşamak istemez, her zaman oldu-
farklı açılardan bakmak, sorgulamak önemli değil midir? ğundan daha güçlü olmayı ister. Bu istenç doğrultusunda,
Bu konuda K. Popper’ın “Ben yanılmış olabilirim ve sen zayıflar güçlülerin buyruklarını yerine getirmeye ve kendi-
haklı olabilirsin ve ortak çaba sonucunda belki doğruluğa lerinden daha zayıf olanı bulduklarında da onlara buyruk-
biraz daha yaklaşabiliriz.” sözü üzerine düşünebiliriz. Bilim larını yaptırarak egemen olmaya çalışır. Tamamlanmamış
adına yapılan tüm çalışmalar ve düşünmeler bizi doğrulu- bir varlık olan insan, güç istenci doğrultusunda onu engel-
ğa daha da yaklaştıracaktır. leyen tüm değerleri fark eder ve onların yerine yenilerini
oluşturursa kendini de yeniden kurabilir. Böylece yeryüzü-
Parçadan yola çıkarak aşağıdaki seçeneklerden nün asıl amacı olan, üstün insan olur.
hangisine ulaşabiliriz?
Parçaya göre “üstün insan” için aşağıdakilerden
A) Bir kuramın doğrulanması bilim insanı için başarı- hangisi doğrudur?
sızlıktır.
A) İyi ve kötü hakkında, çevresinin söylediklerine göre
B) Doğruluğa ulaşmak için deneysel yöntemler sığ kal-
davranır.
mıştır.
B) Geleneksel değerlerin dışına çıkmayacak şekilde
C) 20. yüzyılda bilimsel gelişmelerde ortak fikre ulaşı- yaşar.
lamamıştır.
C) Zayıflar ve güçlüler arasında eşitlik olması için çalışır.
D) Doğruya ulaşmada farklı düşüncelerin varlığı fayda
sağlayabilir. D) Bağlanacağı ahlaki değerleri kendisi oluşturur.
E) Bilimsel doğruya ulaşma çabası sadece 20. yüzyıl- E) Mutlu olmak için otoritelere boyun eğer.
da görülmüştür.

271
270 271