Page 272 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

1. TEST
FELSEFE 20. Yüzyıl Filozoflarının Görüşleri 1. TEST

6. T. Mengüşoğlu’na göre “Somut insan hayatı, insanın 8. Çağdaş dönem felsefesinin önemli isimlerinden biri olan
yapıp etmeleri doğrudan, dolaysız bir değer duygusuna L. Wittgenstein, filozofun görevini, dilin kullanımını doğru
dayanır. Çünkü insana doğrudan dolaysız verilen, de- bir şekilde anlamak ve yanlış anlamaları düzeltmek ola-
ğerlerdir. Onlar bir refleksiyonun sonucu değildir. Hiçbir rak tanımlar. Ona göre, filozof, dilin sınırlarını belirleyen
insan refleksiyona dayanarak kendi eylem yönünü, dil oyunlarını incelemeli ve bu oyunlardaki yanlış anla-
hayat yönünü, hayat tarzını değiştirmeyi başaramaz; maları açığa çıkarmalıdır. Filozofun amacı, dilin düşün-
ancak insanın başından geçen felâketler, karşılaştığı celerimizi ifade etmek ve dünyayı anlamlandırmak için
talihsizlikler insanın hayat yönünü değiştirebilir. Bu da nasıl kullanıldığını anlamaktır. L. Wittgenstein'a göre,
onun değer duygusunun değişmesi demektir. İnsanın kişi felsefe yapmaya başlamadan önce, dilin, kendisini
eylemlerinin yönü öğütlerle de değiştirilemez; bunun saptırabilme tarzlarını ve saptırdığı yolları araştırmak zo-
için de bir insana iyi olmayı, erdemli olmayı, çalışmayı, rundadır. L. Wittgenstein, filozofun işinin, kesinlikle çözü-
dürüst olmayı öğütlemek boşunadır.” lemez metafizik sorunları çözmek veya dünyanın temel
doğasını keşfetmek olmadığını savunur. Dolayısıyla,
Buna göre aşağıdakilerden hangisi T. Mengüşoğlu’ filozof, dilin işleyişini anlamak ve bu yanlış anlamaları
nun değer anlayışını oluşturur? düzeltmek yoluyla, felsefi sorunlara çözüm sunmayı he-
deflemelidir.
A) Mantıksal çıkarımlar
B) Faydacı yaklaşımlar Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine yanıt
C) Kişisel deneyimler niteliğindedir?
D) Kaderci inanışlar A) Felsefe nasıl ortaya çıkmıştır?
E) Akılcı yorumlar B) Felsefenin işlevi nedir?
C) Felsefi düşüncenin özellikleri nelerdir?
D) Felsefenin tanımı nedir?
E) Felsefe bir bilim midir?

7. 20. yüzyıl bilim felsefesinin gelişimi adına önemli bir dö-
nemdir. Bilimin gelişimi ile birlikte bilimle ilgilenen düşü-
nürler doğru bilginin bilimle elde edilme biçimleri hakkında
düşüncelerini dile getirmişlerdir. Bunlardan biri K. Popper
ve onun meşhur “yanlışlanabilirlik” ilkesidir. Eğer bir ku-
ram yanlışlanabiliyorsa o kuram bilimseldir. Elbette K.
Popper’ın bu düşüncelerine katılanlar kadar eleştirenler
de olmuştur. Zaten bilim ve felsefe için eleştirel olmak, 9. Canlının olduğu her yerde güç istenci vardır. İnsan yalnız-
farklı açılardan bakmak, sorgulamak önemli değil midir? ca güvenli bir şekilde yaşamak istemez, her zaman oldu-
Bu konuda K. Popper’ın “Ben yanılmış olabilirim ve sen ğundan daha güçlü olmayı ister. Bu istenç doğrultusunda,
haklı olabilirsin ve ortak çaba sonucunda belki doğruluğa zayıflar güçlülerin buyruklarını yerine getirmeye ve kendi-
biraz daha yaklaşabiliriz.” sözü üzerine düşünebiliriz. Bilim lerinden daha zayıf olanı bulduklarında da onlara buyruk-
adına yapılan tüm çalışmalar ve düşünmeler bizi doğrulu- larını yaptırarak egemen olmaya çalışır. Tamamlanmamış
ğa daha da yaklaştıracaktır. bir varlık olan insan, güç istenci doğrultusunda onu engel-
leyen tüm değerleri fark eder ve onların yerine yenilerini
Parçadan yola çıkarak aşağıdaki seçeneklerden oluşturursa kendini de yeniden kurabilir. Böylece yeryüzü-
hangisine ulaşabiliriz? nün asıl amacı olan, üstün insan olur.
A) Bir kuramın doğrulanması bilim insanı için başarı- Parçaya göre “üstün insan” için aşağıdakilerden
sızlıktır. hangisi doğrudur?
B) Doğruluğa ulaşmak için deneysel yöntemler sığ kal- A) İyi ve kötü hakkında, çevresinin söylediklerine göre
mıştır.
davranır.
C) 20. yüzyılda bilimsel gelişmelerde ortak fikre ulaşı-
B) Geleneksel değerlerin dışına çıkmayacak şekilde
lamamıştır.
yaşar.
D) Doğruya ulaşmada farklı düşüncelerin varlığı fayda
C) Zayıflar ve güçlüler arasında eşitlik olması için çalışır.
sağlayabilir.
D) Bağlanacağı ahlaki değerleri kendisi oluşturur.
E) Bilimsel doğruya ulaşma çabası sadece 20. yüzyıl-
da görülmüştür. E) Mutlu olmak için otoritelere boyun eğer.

271
270 271